Cechami działalności gospodarczej są jej zawodowy (stały) charakter, związana z nią powtarzalność działań, podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania oraz uczestnictwo w obrocie gospodarczym. Każda działalność gospodarcza zmierza albo do pełnego osiągnięcia zamierzonego celu (zasada największego efektu), albo do osiągnięcia celu w określonym stopniu przy użyciu jak najmniejszych środków (zasada oszczędności środków). Zawsze więc powinna być ona prowadzona racjonalnie, ale nie zawsze jej celem jest osiągnięcie zysku.
Nie można zaaprobować poglądu, iż należy skoncentrować się na ekonomicznym, a nie na prawnym aspekcie prowadzenia działalności. Okoliczności te nie mogą wpływać na obowiązek podatkowy. Podobnie też, sposób rozdysponowania środków pieniężnych uzyskanych z uruchomienia wyciągu narciarskiego, nie niweluje "zarobkowego" celu działalności gospodarczej i nie zmienia przez to jej charakteru.
Miejski ośrodek sportu i rekreacji prowadził działalność związaną z eksploatacją i odpłatnym udostępnianiem wyciągu narciarskiego. Za korzystanie z niego podatnik pobierał opłaty gromadzone na własnym rachunku. W deklaracji złożonej na potrzeby podatku od nieruchomości grunty, budynki i budowle w obrębie wyciągu narciarskiego podatnik zaliczył do kategorii - pozostałe. Wójt gminy uznając, iż przedmiotowe grunty, budynki i budowle są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, bez względu na sposób ich zakwalifikowania w ewidencji gruntów, budynków i budowli, określił wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości. Spór pomiędzy stronami postępowania sprowadził się do tego, czy działka oraz usytuowane na niej budynki i budowle są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
WSA wskazał, że ustawodawca definiując w art. 1a pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych pojęcie działalności gospodarczej odesłał do przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Zdaniem Sądu, z art. 2 ustawy wynika, że elementy konstytuujące działalność gospodarczą obejmują: zorganizowany sposób jej prowadzenia, ciągłość tego procesu oraz jego zarobkowy charakter. Strona skarżąca prowadzi działalność usługową - jeden z rodzajów aktywności wymieniony w dyspozycji art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, której ciągłości i zorganizowanego sposobu prowadzenia nie kwestionuje. Jedynym elementem, który pozostaje sporny, jest jej zarobkowy charakter. W ocenie WSA, działalność strony spełnia także to kryterium. Zarobkowy charakter prowadzonej działalności jest kategorią obiektywną i wiąże się z pewną możliwością uzyskiwania dochodów, w oderwaniu od jej faktycznego wymiaru, czyli wyniku finansowego jej prowadzenia. Udostępnianie wyciągu narciarskiego za odpłatnością stwarza, zdaniem Sądu, taką możliwość, co sprawia, iż nie sposób przyjąć, aby działalność ta mogła zostać zakwalifikowana jako działalność non profit. Sąd podkreślił, że na gruncie przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie ocenia się całościowo zadań i działalności skarżącego, ale jedynie pewien jej wycinek, niezbędny na potrzeby określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości.
W skardze kasacyjnej miejski ośrodek sportu i rekreacji zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj. art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że działalność skarżącego, w tym dotycząca utrzymywania wyciągu narciarskiego, ma charakter działalności gospodarczej oraz zaakceptowaniu przez Sąd stanowiska organów podatkowych, że sporne grunty, budynki i budowle związane są z prowadzoną działalnością gospodarczą i podlegają w związku z tym opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według stawek przewidzianych dla nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą.
NSA uznał, iż organy podatkowe prawidłowo ustaliły, że podatnik prowadził działalność gospodarczą związaną z eksploatacją i odpłatnym udostępnieniem wyciągu narciarskiego. Skoro bowiem ustawodawca definiując w art. 1a pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych pojęcie "działalności gospodarczej" - odsyła do przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, to właśnie w oparciu o treść przepisu art. 2 ostatnio wskazanej ustawy należy rozstrzygnąć spór, jaki toczyły w niniejszej sprawie strony. Z przepisu tego wynika, iż elementy konstytuujące taką działalność obejmują: zorganizowany sposób jej prowadzenia, ciągłość procesu i jej zarobkowy charakter. Zarówno faktu ciągłości jak i zorganizowanego sposobu prowadzenia tej działalności Podatnik nie kwestionuje, negując jedynie jej zarobkowy charakter (wskazując na faktyczny wynik finansowy tej działalności, która powoduje jedynie straty).
Zdaniem NSA nie można zaaprobować poglądu, iż należy skoncentrować się na ekonomicznym, a nie a prawnym aspekcie prowadzenia działalności. Okoliczności te, niewątpliwie ważne dla strony, nie mogą wpływać na jej obowiązek podatkowy. W opinii NSA podobnie też, sposób rozdysponowania środków pieniężnych uzyskanych z uruchomienia wyciągu narciarskiego, nie niweluje "zarobkowego" celu działalności gospodarczej i nie zmienia przez to jej charakteru. W orzecznictwie podkreśla się, iż cechami działalności gospodarczej są jej zawodowy (stały) charakter, związana z nią powtarzalność działań, podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania oraz uczestnictwo w obrocie gospodarczym. Podkreśla się, iż każda działalność gospodarcza zmierza albo do pełnego osiągnięcia zamierzonego celu (zasada największego efektu), albo do osiągnięcia celu w określonym stopniu przy użyciu jak najmniejszych środków (zasada oszczędności środków). Zawsze więc powinna być ona prowadzona racjonalnie, ale nie zawsze jej celem jest osiągnięcie zysku. Prowadzący tę działalność może jedynie zmierzać do pokrywania wydatków związanych z dążeniem do osiągnięcia celu swojej działalności z przychodów z niej osiąganych. Trafnie też wskazano w zaskarżonym wyroku, iż taki rodzaj działalności gospodarczej, realizowany przez inne podmioty funkcjonujące na rynku, uznawany jest za wykonywanie działalności gospodarczej.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.)