Problem powstał przy wyborach prezydenckich wyznaczonych na 10 maja 2020 r. Państwowa Komisja Wyborcza pozostawiła bez rozpoznania skargę 19 wyborców na postanowienie Komisarza Wyborczego w sprawie utworzenia odrębnych obwodów głosowania w Gminie Miejskiej K.

Postanowieniem tym, Komisarz Wyborczy utworzył na obszarze gminy miejskiej K. trzy odrębne obwody głosowania (nr 7 w Domu Pomocy Społecznej, nr 8 w Spółce z o. o., i nr 9 w Wojewódzkim Centrum Szpitalnym).

Narażenie zdrowia i życia

W dniu 9 kwietnia 2020 r., za pośrednictwem poczty elektronicznej, wpłynęła do Państwowej Komisji Wyborczej skarga 19 wyborców. Według tych wyborców ustanowienie obwodu w szpitalu naraża pacjentów na pogorszenie stanu zdrowia i utratę życia oraz wnoszą o nieutworzenie obwodu głosowania w tej placówce.

Pozostawiając tę skargę bez rozpoznania, Państwowa Komisja Wyborcza odpowiedziała, iż zgodnie z art. 12 § 13 Kodeksu wyborczego na postanowienie dotyczące utworzenia odrębnych obwodów głosowania w zakładach leczniczych 15 wyborcom przysługuje prawo wniesienia skargi do Państwowej Komisji Wyborczej, w terminie 3 dni od daty podania ich do publicznej wiadomości.

Postanowienie zostało podane do wiadomości publicznej na stronie internetowej Delegatury Krajowego Biura Wyborczego 3 kwietnia 2020 r., a nie jak twierdzą skarżący w 6 kwietnia 2020 r. Zgodnie z art. 9 § 1 Kodeksu wyborczego, ilekroć w Kodeksie jest mowa o upływie terminu do wniesienia skargi do organu wyborczego, należy przez to rozumieć dzień złożenia skargi organowi wyborczemu.

PKW odmawia rozpoznania skargi

Państwowa Komisja Wyborcza stwierdziła, że skarga wniesiona pocztą elektroniczną nie spełnia przepisanych prawem warunków pozwalających na jej merytoryczne rozpoznanie, gdyż nie może to zostać uznane za skuteczne wniesienie skargi.

Ponadto skarga nawet w formie elektronicznej wpłynęła do Komisji po upływie terminu. W związku z tym Państwowa Komisja Wyborcza postanowiła, jak w sentencji uchwały. Państwowa Komisja Wyborcza jednocześnie nie znalazła podstaw prawnych do kwestionowania postanowienia w trybie nadzoru.

Stan pandemii

Skargę na tę uchwałę do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniosła grupa wyborców, którzy zarzucili naruszenie:

  1. art. 68 § 1, 3 i 4 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej poprzez jego niezastosowanie, co naraża na utratę życia lub pogorszenie stanu zdrowotnego pacjentów szpitala należącego do spółki, a w szczególności pacjentów hospicjum, którzy z racji podeszłego wieku należą do grupy podwyższonego ryzyka w związku z epidemią COVID - 19;
  2. Kodeksu wyborczego poprzez jego błędną wykładnię i utworzenie odrębnego obwodu głosowania w szpitalu pomimo panującej pandemii oraz bezwzględnej konieczności ochrony życia i zdrowia pacjentów

 

Wyborcy protestowali przeciwko utworzeniu tych odrębnych obwodów głosowania. Skarżący podnieśli również, że skarga z 8 kwietnia 2020 r. została złożona 9 kwietnia 2020 r., nie uchybiono więc terminowi:

  • postanowienie zostało opublikowane na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w K. 6 kwietnia 2020 r.
  • skarga przesłana za pośrednictwem poczty elektronicznej, a także poczty tradycyjnej dnia 9 kwietnia 2020 r. została prawidłowo wniesiona

 

W odpowiedzi Państwowa Komisja Wyborcza wniosła o jej odrzucenie. Dlatego, że Kodeks wyborczy nie przewiduje możliwości wniesienia skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego na uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie skargi na postanowienie komisarza wyborczego dotyczące utworzenia odrębnych obwodów głosowania.

Skarga do NSA nie przysługuje

Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę. Powodem był argument, że skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego przysługuje wyłącznie na postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej dotyczące skargi na postanowienie komisarza wyborczego, w przedmiocie podziału gminy na stałe obwody głosowania. Na postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej dotyczące skargi na postanowienie komisarza wyborczego o utworzeniu odrębnego obwodu głosowania w zakładzie leczniczym, domu pomocy społecznej, zakładzie karnym i areszcie śledczym oraz w oddziale zewnętrznym takiego zakładu i aresztu (art. 12 § 4 Kodeksu wyborczego) skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego nie przysługuje.

Państwowa Komisja Wyborcza pozostawiła tę skargę bez rozpoznania, gdyż została wniesiona po upływie ustawowego terminu. Skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego na uchwałę jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu.

Sygnatura akt II OKW 2/20, 23 kwietnia 2020 r.

 

Sprawdź również książkę: Skarga konstytucyjna na orzeczenie sądu. Model możliwy do zastosowania w Polsce >>