NSA: akta zakończonego postępowania przygotowawczego nie są informacją publiczną

Żądanie udostępnienia przez prokuratora akt sprawy jako zbioru materiałów zakończonego postępowania przygotowawczego nie jest wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej uznał NSA.

Artykuł pochodzi z programu LEX dla Samorządu Terytorialnego. 

Jeden z mieszkańców gminy powołując się na ustawę z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej ((Dz. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) wystąpił do prokuratury o udostępnienie wszystkich dokumentów znajdujących się w aktach, zakończonego postępowania przygotowawczego.

Postępowanie dotyczyło uzyskania zezwolenia na prace budowlane przez osoby zatrudnione w powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego.

Prokurator odmówił dostępu do akt. Wyjaśnił, że to nie akta postępowania jako całość, lecz zawarte w nich nośniki informacji publicznej stanowią źródło informacji o działaniu organów władzy publicznej. Podkreślił, iż akta sprawy jako zbiór różnego rodzaju informacji, t.j. takich , które są informacją publiczną i takich, które jej nie stanowią, w całości nie są informacją publiczną wobec czego w takiej postaci nie mogą podlegać udostępnieniu.

Mieszkaniec złożył skargę na bezczynność prokuratora.

Rozbieżne stanowiska dotyczące udostępniania akt zakończonych postępowań przygotowawczych

W orzecznictwie sądów administracyjnych istnieją różnice stanowisk co do dopuszczalności udostępniania, w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, akt zakończonych postępowań przygotowawczych jako całości, jako zbioru dokumentów.

Część orzeczeń uznaje za niedopuszczalne udostępnianie akt zakończonych postępowań przygotowawczych jako zbioru dokumentów. Akta jako zbiór różnego rodzaju informacji – t.j. takich, które są informacją publiczną i takich które jej nie stanowią – nie są w całości informacją publiczną i nie powinny być w całości udostępniane.

W orzeczeniach opowiadających się za możliwością udostępnienia akt spraw zakończonych postępowań przygotowawczych, jako informacji publicznej prezentowane jest natomiast stanowisko, że akta takie stanowią informację o działalności organów publicznych, do których dostęp gwarantuje art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, statuujący publiczne prawo obywatela dostępu do informacji publicznej.

Akta akt sprawy jako zbiór materiałów zakończonego postępowania przygotowawczego nie są informacją publiczną

NSA rozpatrujący skargę przychylił się do pierwszego stanowiska.

Sąd zgodził się, iż art. 61 ust. 1 Konstytucji RP daje prawo obywatelowi do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Jednak prawo to musi zostać we wniosku skonkretyzowane. Wniosek o udostępnienie informacji publicznej, w którym wnioskodawca nie wskazuje konkretnie określonej informacji, lecz czyni to bardzo ogólnie należy uznać za nieprawidłowy.

NSA podkreślił, iż akta spraw, w tym akta postępowania przygotowawczego, jako całość są zbiorem różnorodnych materiałów usystematyzowanym przez organ, który nadał temu zbiorowi określony kształt i który się nim posługuje w prowadzonym postępowaniu.

Mieszkaniec gminy nie wskazał jakich informacji publicznych się domagał. Ogólne żądanie udostępnienia mu akt sprawy jako całości nie było więc wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej, ale żądaniem udostępnienia określonego zbioru materiałów – uznał NSA.

Na podstawie:
Uchwała NSA z 9 grudnia 2013 r., sygn. akt I OPS 7/13


Artykuł pochodzi z programu LEX dla Samorządu Terytorialnego.