Sejm przyjął 25 czerwca 2010 r. ustawę o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (dalej: nowelizacja), która została już podpisana przez Prezydenta (Marszałka Sejmu tymczasowo wykonującego obowiązki Prezydenta RP). Obecnie ustawa czeka już tylko na publikację w Dzienniku Ustaw[1].

Najważniejsze zmiany wynikające z nowelizacji dotyczą zasad i trybu sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Pierwsza z nich dotyczy sporządzania planów dla terenów zamkniętych, czyli terenów o charakterze zastrzeżonym ze względu na obronność i bezpieczeństwo państwa, określonych przez ministrów i kierowników urzędów centralnych w trybie przepisów Prawa geodezyjnego i kartograficznego. Do tej pory gmina w ogóle nie mogła sporządzić planu dla tych obszarów. Według nowej regulacji plan będzie sporządzany dla terenów zamkniętych, ale tylko tych ustalonych przez ministra właściwego do spraw transportu (nowe brzmienie art. 14 ust. 6 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ). Do tych terenów nie będzie miał zastosowania art. 4 ust. 3 u.p.z.p., zatem plan będzie musiał zawierać takie same ustalenia, jak dla innych terenów nim objętych (dodany art. 4 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ). W odniesieniu do pozostałych terenów zamkniętych takich zmian nie wprowadzono, w konsekwencji w planie nad ustalane będą tylko granice tych terenów oraz ich stref ochronnych, a w obrębie stref ochronnych ograniczenia w zagospodarowaniu i korzystaniu z tych terenów, w tym zakaz zabudowy.

Nowelizacja objęła art. 15 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym określający zasady sporządzania miejscowego planu. Doprecyzowaniu uległ ust. 2 pkt 6, w konsekwencji czego miejscowy plan będzie musiał obowiązkowo określać:
• zasady kształtowania zabudowy i wskaźniki zagospodarowania terenu,
• maksymalną i minimalną intensywność zabudowy (jako wskaźnik powierzchni całkowitej zabudowy w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej),
• minimalny udział procentowy powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej,
• maksymalną wysokość zabudowy,
• minimalną liczbę miejsc do parkowania i sposób ich realizacji,
• linie zabudowy,
• gabaryty obiektów.

Do zawartości planu, którą ustala się w zależności od potrzeb, dodane zostały
• granice terenów rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym,
• granice terenów inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, umieszczonych w planie zagospodarowania przestrzennego województwa lub w ostatecznych decyzjach o lokalizacji drogi krajowej, wojewódzkiej lub powiatowej, linii kolejowej o znaczeniu państwowym, lotniska użytku publicznego, inwestycji w zakresie terminalu lub przedsięwzięcia Euro 2012,
• granice terenów zamkniętych i granice stref ochronnych terenów zamkniętych,
• sposób usytuowania obiektów budowlanych w stosunku do dróg i innych terenów publicznie dostępnych oraz do granic przyległych nieruchomości, kolorystykę obiektów budowlanych oraz pokrycie dachów,
• zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane,
• minimalną powierzchnię nowo wydzielonych działek budowlanych.

Nowelizacja wprowadza nowy sposób oceny zależności pomiędzy miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego a studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Dotychczas wymaganiem ustawowym było, by plan był zgodny z ustaleniami studium. W chwili obecnej ustawodawca zmniejszył siłę tego powiązania w ten sposób, że plan nie może naruszać ustaleń studium, co stwierdzić ma rada gminy (w ten sam sposób, w jaki do tej pory stwierdzała zgodność planu ze studium). Takie rozwiązanie ma zwiększyć możliwości i swobodę regulacji w planie miejscowym (art. 20 ust. 1 u.p.z.p. po nowelizacji).

Nowelizacja dotyczy również trybu sporządzania planu, a więc procedury jego przygotowania. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) sporządzający projekt miejscowego planu nie będzie już miał wyznaczonego 21-dniowego terminu na rozpatrzenie wniosków składanych do miejscowego planu (skreślony art. 17 pkt 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ).

Najważniejsza zmiana w procedurze dotyczy jednak uzyskiwania opinii i uzgodnień. Dotychczas wymagane opinie zostaną poszerzone o opinie:
• właściwych organów administracji geologicznej w zakresie terenów zagrożonych osuwaniem się mas ziemnych (dotychczas wymagane było uzgodnienie z tym organem),
• właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego,
• właściwego organu Państwowej Straży Pożarnej i wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska w zakresie lokalizacji nowych zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnych awarii; zmian, o których mowa w art. 250 ust. 5 i 7 Prawa ochrony środowiska , w istniejących zakładach o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnych awarii; nowych inwestycji oraz rozmieszczenia obszarów przestrzeni publicznej i terenów zabudowy mieszkaniowej w sąsiedztwie zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnych awarii, w przypadku gdy te inwestycje, obszary lub tereny zwiększają ryzyko lub skutki poważnych awarii.
(Opinia Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej w zakresie telekomunikacji będzie wymagana od 17 lipca 2010 r., kiedy wchodzi w życie zmiana art. 17 pkt 6 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wynikająca z ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, Dz. U. Nr 106, poz. 675.)
W zakresie uzgodnień wojewódzki konserwator zabytków będzie miał kompetencje do wyrażenia zdania tylko w zakresie kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu, a nie całokształtu uregulowań planu.

W dotychczasowym stanie prawnym (art. 17 pkt 6-8) ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nakazuje organowi gminy „uzyskać opinie”, „uzgodnić projekt” oraz uzyskać zgodę na zmianę przeznaczenia gruntów”. Po nowelizacji organ będzie zobowiązany „wystąpić” o opinie, uzgodnienie i zgody.

Ważną zmianą, która również ma doprowadzić do uproszczenia i przyspieszenia procesu tworzenia miejscowego planu, jest ściślejsze uregulowanie terminów na wydanie opinii lub uzgodnienie. Wójt (burmistrz, prezydent miasta), przekazując plan do zaopiniowania lub uzgodnienia, wyznaczy jednocześnie termin na dokonanie tej czynności, który będzie nie krótszy niż 14 dni i nie dłuższy niż 30 dni od dnia udostępnienia projektu. Organ uzgadniający albo opiniujący będzie mógł wystąpić o przedłużenie tego terminu, ale do maksymalnie 30 dni i tylko w uzasadnionych przypadkach, zatem będzie musiał odpowiednio uzasadnić swój wniosek. Bez zmian pozostaje zasada, że nieprzedstawienie opinii lub warunków w terminie uważa się za uzgodnienie lub zaopiniowanie (nowe brzmienie art. 24 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ).

W kwestii początku obowiązywania uchwały w sprawie planu miejscowego ustawodawca powrócił do rozwiązania, które obowiązywało pod rządami poprzedniej ustawy (z 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym), czyli że uchwała obowiązuje od dnia wejścia w życie w niej określonego, jednak nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w dzienniku urzędowym województwa. Skrócenie okresu vacatio legis z co najmniej 30 do co najmniej 14 dni przyspieszy wejście w życie uchwał (art. 29 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ).


Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 130, poz. 871)
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.)


Przypisy:
[1] Ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami została opublikowana w Dzienniku Ustaw z dnia 20 lipca 2010 r. Nr 130, poz. 871 i wchodzi w życie z dniem 21 października 2010 r.

Pisaliśmy o tym również:
Nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (cz. 2)