Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jeśli rodzice nie sprawują nad dzieckiem opieki lub sprawują ją w sposób niewłaściwy, sąd ogranicza lub w ostateczności odbiera władzę rodzicielską. W związku z tym dziecko musi zostać objęte opieką przez państwo - jednostką, która ją zapewnia jest powiat, zaś opieka ta przybiera formę pieczy zastępczej.
Dotyczy to również dzieci, które zostały pozostawione w szpitalu bezpośrednio po urodzeniu. Jeśli stan zdrowia dziecka wymaga umieszczenia go w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, wówczas do tego zakładu kieruje je lekarz na wniosek rodziców, bądź sąd. Jeśli dziecko pozbawione opieki i wychowania przez rodziców powinno być umieszczone w jednym ze wskazanych zakładów, sąd najpierw powinien ustanowić nad nim pieczę zastępczą.
Bardzo często jednak dzieci są umieszczane we wskazanych zakładach bez ustanowionej pieczy zastępczej - powstaje więc pytanie, kto jest za nie odpowiedzialny oraz kto ponosi koszty jego pobytu.
W kwestii odpłatności za dziecko umieszczone w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym koszty wyżywienia i zakwaterowania ponosi starosta, jeśli dziecko jest umieszczone w rodzinie zastępczej oraz odpowiednia placówka opiekuńczo-wychowawcza, regionalna placówka opiekuńczo-terapeutyczna albo interwencyjny ośrodek preadopcyjny jeśli dziecko jest umieszczone w instytucjonalnej pieczy zastępczej.
Projekt zakłada wprowadzenie prawa i obowiązku wykonywania bieżącej pieczy nad dzieckiem pozbawionym opieki i wychowania rodziców w jednym ze wskazanych zakładów dla kierującego zakładem opiekuńczo-leczniczym lub zakładem rehabilitacji leczniczej.
Koszty za zakwaterowanie i wyżywienie dzieci ma ponosić powiat właściwy ze względu na miejsce urodzenia dziecka, w wysokości nie niższej niż 200% najniższej emerytury, zaś gmina właściwa ze względu na miejsce urodzenia dziecka zobowiązana będzie do współfinansowania tej opłaty. Wysokość kwoty jaką poniesie gmina ma być uzależniona od długości pobytu dziecka w ww. zakładach.
Projekt ustawy o zmianie ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przewiduje, że ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
(www.sejm.gov.pl)