Ustawa z dnia 31 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 207, poz. 1230, dalej jako nowelizacja ) wprowadza istotne zmiany w zakresie finansowania instytucji kultury. Dotychczasowe regulacje nie precyzowały, czy dotacja przyznawana dla instytucji kultury lub podmiotu prowadzącego działalność kulturalną (w tym organizacji pozarządowej) jest dotacją celową czy podmiotową. Po wejściu w życie nowelizacji z budżetu państwa możliwe będzie otrzymanie dotacji celowych - na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji, a nie jak uprzednio - na wydatki inwestycyjne. Natomiast dotacje podmiotowe przekazywane będą instytucjom kultury jedynie przez organizatora (np. gmin) na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów. Organizator może też przekazać instytucji kultury dotację celową na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji oraz na realizację wskazanych zadań i programów.

Wprowadzane zmiany obejmą również zasady gospodarki finansowej instytucji kultury. Dotychczasowy plan działalności instytucji, zatwierdzany przez dyrektora instytucji, zostanie zastąpiony przez plan finansowy, który dyrektor będzie ustalał. Zmiana ta ma za zadanie dostosować zasady gospodarki finansowej do wymogów ustawy o finansach publicznych . W skład planu wchodzić będą, zgodnie z artykułem 31 w/w ustawy:
1) przychody z prowadzonej działalności;
2) dotacje z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego;
3) koszty, w tym:
a) wynagrodzenia i składki od nich naliczane,
b) płatności odsetkowe wynikające z zaciągniętych zobowiązań,
c) zakup towarów i usług;
4) środki na wydatki majątkowe;
5) środki przyznane innym podmiotom;
6) stan należności i zobowiązań na początek i koniec roku;
7) stan środków pieniężnych na początek i koniec roku.

Zmiany w zakresie przychodów i kosztów wymagać będą tym samym dokonania zmian w rocznym planie finansowym instytucji kultury.

Zawężono ustawowy katalog przychodów instytucji kultury. Z chwilą wejścia w życie nowelizacji składać się będą na niego: przychody z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego, przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych, dotacje podmiotowe i celowe z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego oraz środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych oraz z innych źródeł. Należy zaznaczyć, że do przychodów wliczać się będą również wpływy ze sprzedaży zabytków. Ponadto fundusz instytucji kultury, który odzwierciedla wartość majątku instytucji, odpowiadać będzie wartości mienia wydzielonego instytucji. Pozostałe zapisy art. 29 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 ze zm.) zostały bowiem uchylone.

Nowelizacja wprowadza też zmiany w ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.) . Zakres zadań objętych mecenatem państwa, na które jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymać dotacje, sposób i tryb ich przyznawania , określać będzie minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, a nie Rada Ministrów jak dotychczas.


Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 31 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 207, poz. 1230)
Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 ze zm.)
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.)

Przydatne materiały:
Reorganizacja instytucji kultury pozwoli na oszczędności samorządów
Zmiany w organizacji instytucji kultury
Nowe zasady zatrudniania dyrektorów instytucji kultury
Łączenie instytucji kultury, muzeów i bibliotek pozwoli na oszczędności j.s.t.