Burmistrz wydał zarządzenie w sprawie powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora jednemu z nauczycieli szkoły. Na stanowisko to postanowiono powołać nauczyciela szkoły, a nie wicedyrektora, ponieważ żaden z zatrudnionych w szkole wicedyrektorów nie wyraził zgody na pełnienie obowiązków dyrektora szkoły.
Po dokonaniu analizy prawnej organ nadzoru stwierdził, że zarządzenie istotnie narusza prawo, tj. art. 36a ust. 5 ustawy o systemie oświaty . W myśl przepisu art. 36a ust. 5 do czasu powierzenia stanowiska dyrektora zgodnie z ust. 2 lub 4 organ prowadzący może powierzyć pełnienie obowiązków dyrektora szkoły wicedyrektorowi, a w szkołach, w których nie ma wicedyrektora, nauczycielowi tej szkoły, jednak nie dłużej niż na okres 10 miesięcy.
Zdaniem wojewody z przepisu art. 36a ustawy o systemie oświaty w sposób jednoznaczny wynika, że nauczycielowi można powierzyć pełnienie obowiązków dyrektora szkoły tylko w sytuacji, gdy w szkole nie ma stanowiska wicedyrektora. Jeżeli natomiast takie stanowisko zostało wyodrębnione możliwość powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora szkoły nauczycielowi należy wykluczyć. Ponadto powierzenie pełnienia obowiązków dyrektora szkoły wicedyrektorowi nie zostało w tym przepisie uzależnione od jego zgody. Z przepisu art. 36a ust. 5 nie można także wywieść, że w przypadku, gdy z określonych względów obowiązków dyrektora szkoły nie można powierzyć wicedyrektorowi możliwość taka przechodzi na jednego z nauczycieli szkoły najbardziej predysponowanego do tych czynności.
Zadaniem organu nadzoru działanie ustawodawcy polegające na umocowaniu organu prowadzącego do zastosowania przepisu art. 36a ust. 5 ustawy o systemie oświaty jest celowe w przypadku, gdy nie można zastosować przepisów art. 36a ust. 2 i 4 ustawy o systemie oświaty . Ratio legis przepisu art. 36 ust. 5 powołanej ustawy stanowi o możliwości powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora szkoły wyłącznie wicedyrektorowi, a w przypadku braku w tej szkole stanowiska wicedyrektora - możliwość powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora szkoły nauczycielowi tej szkoły na okres maksymalnie 10 miesięcy. Istotą wprowadzenia takiej regulacji było zatem zabezpieczenie szkoły przed sytuacją, w której z różnych przyczyn do czasu wyłonienia dyrektora, szkoła byłaby pozbawiona osoby wykonującej obowiązki dyrektora. Osoba taka jest bowiem konieczna do prawidłowego funkcjonowania szkoły. Podkreślenia jednak wymaga fakt, że zarówno instytucja powierzenia stanowiska dyrektora szkoły jak i powierzenia pełnienia obowiązków dyrektora szkoły stanowią wyjątki od reguły wyłaniania kandydata na dyrektora szkoły w wyniku konkursu, a wobec wyjątków od reguły niedopuszczalne jest stosowanie wykładni rozszerzającej przepisów prawa. Wojewoda podkreślił, że w chwili wydania przedmiotowego zarządzenia było obsadzone stanowisko wicedyrektora szkoły. W tej sytuacji zatem niemożliwe było zastosowanie ww. dyspozycji wyjątkowej. W tym miejscu zaznaczyć również należy, że nie ma tutaj znaczenia okoliczność, że wicedyrektorowie nie wyrazili zgody na objęcie funkcji pełnienia obowiązków dyrektora szkoły. Przepis art. 36a ust. 5 ustawy o systemie oświaty nie przewiduje innych okoliczności uzasadniających powierzenie pełnienia obowiązków dyrektora szkoły aniżeli te, określone w tym przepisie.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)