Przepisy uchwały, przewidujące powołanie kapituły zajmującej się opiniowaniem wniosków o przyznanie tytułu honorowego obywatela gminy, wykraczają poza zakres kompetencji przyznanych radzie gminy w ustawie o samorządzie gminnym i jako takie nie mogą znaleźć się w uchwale, stanowiącej akt prawa miejscowego.

Rada gminy podjęła uchwałę w sprawie określenia trybu i sposobu nadawania tytułu „zasłużony dla gminy”. W załączniku do uchwały zapisano, iż tytuł honorowego obywatelstwa gminy nadaje rada gminy na wniosek przedstawiony przez kapitułę, w skład której wchodzi 4 radnych wybranych przez gminę oraz wójt.

Wojewoda przypomniał, iż zgodnie z przepisem kompetencyjnym art. 18 ust. 2 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym do wyłącznej właściwości rady gminy należy nadawanie honorowego obywatelstwa gminy. Treść tego przepisu jakkolwiek przyznaje radzie gminy kompetencje do ustalenia zasad i trybu przyznawania tytułu, to jednak nie oznacza to pełnej dowolności w ustalaniu tej procedury. Powołanie jakiegokolwiek zespołu, komisji czy innego podmiotu oraz wyznaczenie mu określonych zadań musi mieć wyraźne umocowanie w ustawie. Nie ma przy tym żadnego znaczenia czy powołany organ wyposażony został w kompetencje władcze, czy też tylko opiniodawcze. Przepisy uchwały, przewidujące powołanie kapituły zajmującej się opiniowaniem wniosków o przyznanie tytułu honorowego obywatela gminy, wykraczają poza zakres kompetencji przyznanych radzie gminy w ustawie o samorządzie gminnym i jako takie nie mogą znaleźć się w przedmiotowej uchwale, stanowiącej akt prawa miejscowego.

Zdaniem wojewody w obowiązującym prawodawstwie brak jakichkolwiek podstaw do przyjęcia stanowiska, zgodnie z którym w realizacji zadania samorządu gminy, polegającego na przyznawaniu tytułu honorowego obywatela gminy, miałaby uczestniczyć kapituła. Ustawa o samorządzie gminnym wskazuje wyraźnie, jakie są organy gminy i kto jest odpowiedzialny za realizację jej zadań. Przewidziano także utworzenie urzędu gminy, którego funkcja polega na udzielaniu pomocy w realizacji zadań samorządu przez wójta. Gmina może także w tym celu utworzyć jednostkę organizacyjną lub osobę prawną. Prawodawca wprowadził zatem takie rozwiązania, które pozwalają organom skutecznie realizować zadania samorządu gminnego. Rada może, na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym , powołać komisję do wykonania zadania, jakim jest przyznawanie tytułu honorowego obywatela gminy, jednak członkowie takiej komisji musieliby być powołani wyłącznie z grona radnych rady gminy.

Na podstawie: Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Dolnośląskiego z 10 listopada 2011 r., NR NK-N.4131.564.2011.MS6-1

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)