Postawa mieszkańców – którzy roszczą sobie prawo do współdecydowania o kierunkach rozwoju samorządu, o ewentualnej realizacji najważniejszych inwestycji – nie może dziwić. Są oni członkami wspólnoty samorządowej i jako członkowie mają takie uprawnienia.
Zjawiskiem, które z coraz większym nasileniem wpływa na organizację oraz funkcjonowanie aparatu administracyjnego, w tym samorządu terytorialnego, jest zjawisku udziału podmiotów społecznych (mieszkańców i ich organizacji) w procesie realizacji różnych zadań publicznych (tj. kształtowanie ładu przestrzennego, rozwój infrastruktury technicznej, ochrona zabytków i środowiska, edukacja narodowa i sport). Zjawisko to będzie dalej zwane partycypacją społeczną.
Partycypacja społeczna jest zjawiskiem, które zachodzi w sposób obiektywny, tzn. niezależnie od przekonań i postaw osób sprawujących funkcje publiczne, osób odpowiedzialnych za tworzenie prawa. Jest ono związane z duchem czasów, w których przyszło nam żyć. Mieszkańcy rozumieją demokrację w taki sposób, że stanowi ona splot nieustannie zachodzących procesów politycznych, w których mogą brać udział. Chcą permanentnie uczestniczyć w kształtowaniu otaczającej ich rzeczywistości bez względu na to, czy prawo przewiduje służące do tego instytucje, czy też nie.
Analiza obowiązującego porządku prawnego, a już w szczególności tendencji związanych z jego zmianą, stanowi dowód tego, że prawodawca dostrzegł nową potrzebę społeczną – chęć zaangażowania w rozstrzyganie spraw publicznych. Stąd też przepisy tzw. ustaw ustrojowych (np. ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie powiatowym, ustawy o samorządzie województwa) przewidują szereg instytucji umożliwiających mieszkańcom i ich organizacjom partycypację (tj. referendum lokalne, konsultacje społeczne, dyskusja publiczna, zespoły o charakterze doradczym i inicjatywnym). A niektóre z takich instytucji, choć nie wyrażone bezpośrednio w ustawie, są wprowadzane do aktów prawa miejscowego przez organy wspólnot samorządowych (tj. budżet obywatelski, inicjatywa uchwałodawcza mieszkańców).
Pełna treść artykułu dostępna jest w Serwisie Samorządowym:www.samorzad.lex.pl/czytaj/-/artykul/mieszkancy-maja-pelne-prawo-do-partycypacji-spolecznej
Opublikowano: www.samorzad.lex.pl