W Polsce za bezpieczeństwo obywateli przebywających na obszarach wodnych odpowiadają gminy, konkretnie wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast. Wyjątkiem są tereny parków narodowych, krajobrazowych oraz miejsca gdzie prowadzona jest działalność sportowa i rekreacyjna - tam odpowiadają za bezpieczeństwo szefowie podmiotów prowadzących taką działalność. Kontrola przeprowadzona w 15 lubuskich gminach - objęła lata 2016 – 2017.
 

Gminy omijają przepisy

Stworzenie kąpieliska nie jest takie proste - przepisy wymagają spełnienia surowych warunków. Gminy korzystają natomiast z ułatwień przewidzianych dla miejsc wykorzystywanych do kąpieli.

Choć według przepisów ich tworzeni ma mieć charakter wyjątkowy, np. na potrzeby krótkich obozów  harcerskich, ewentualnie na czas dostosowania ich do wymagań obowiązujących dla kąpielisk, te przepisy częśto są nadużywane.

NIK ustaliła, że większość skontrolowanych gmin nieprawidłowo wypełniła obowiązki związane z wyznaczeniem miejsc wykorzystywanych do kąpieli. I tak, 7 z 10 gmin, których obowiązek ten dotyczył, nie uzyskało zgody właściciela akwenu lub przyległego gruntu na zorganizowanie takiego miejsca. Z kolei obowiązku zgłoszenia wyznaczenia miejsc wykorzystywanych do kąpieli właściwemu miejscowo staroście nie zrealizowało 12 spośród 15 gmin objętych kontrolą.


Brak sprzętu i ratowników

Aż 13 z 15 skontrolowanych gmin nie zapewniała bezpieczeństwa w miejscach wykorzystywanych do kąpieli.
Brakowało sprzętu ratunkowego, urządzeń sygnalizacyjnych i ostrzegawczych, sprzętu medycznego, leków i artykułów sanitarnych. 7 gmin nie zapewniło stałej kontroli ratowników. 

Ponad połowa skontrolowanych gmin – aż osiem - nie utworzyła w miejscach wykorzystywanych do kąpieli wymaganych stanowisk do obserwacji dla ratowników.

W ośmiu gminach zabrakło również wyznaczenia stref dla umiejących i nieumiejących pływać oraz brodzika dla dzieci. NIK ustaliła, że w 10 gminach brakowało obowiązkowych tablic informacyjnych, bądź prezentowano niepełne informacje.


Miejsca do kąpieli bez tablic informacyjnych

W większości miejsc nie zapewniono właściwego oznakowania głębokości wody, a aż 10 gmin nie umieściło w ogólnie dostępnym miejscu informacji na temat zasad korzystania z wyznaczonego obszaru wodnego. W siedmiu gminach stwierdzono też naruszenie terminu wykonania badania jakości wody.

NIK oceniła, że głównymi przyczynami tych nieprawidłowości i nieskuteczności podejmowanych działań były niewystarczające środki finansowe, którymi gminy dysponowały, jak i zaniedbania, których dopuściły się osoby odpowiedzialne.


Kolejna kontrola w przyszłym roku

Łącznie NIK sformułowała 39 wniosków dotyczących zapewnienia stałej kontroli przez ratowników wodnych miejsc wyznaczonych do kąpieli. Zaapelowała też o zapewnienie prawidłowego wyposażenia w sprzęt ratunkowy i pomocniczy, urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze (wzrokowe i słuchowe), sprzęt medyczny, leki oraz artykuły sanitarne, przeprowadzania badań jakości wody w wymaganych terminach.

Prezes NIK zapowiedział, że podobna kontrola, ale już o zasięgu ogólnopolskim zostanie przeprowadzona w przyszłym roku.