W przypadku spraw podatkowych rozporządzenie Ministra Finansów dotyczące wzoru i sposobu prowadzenia metryki sprawy wprowadza następujące regulacje. Co do zasady metrykę sprawy można prowadzić wypełniając ją odręcznie albo przy wykorzystaniu narzędzia informatycznego, co jednak wynika już wprost z ustawy.
Wzór metryki - określony w załączniku do rozporządzenia - zawiera:
- znak sprawy;
- numer kolejny czynności;
- datę podjętej czynności;
- imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe osoby, która podjęła czynność;
- określenie podjętej czynności;
- rodzaj, datę i ewentualnie identyfikator dokumentu określającego podjętą czynność - przy czym możliwe jest wskazanie znaku pisma lub innego niepowtarzalnego w danej sprawie identyfikatora dokumentu, do którego odnosi się dana czynność; dopuszcza się dodatkowe oznaczenie dokumentów w sprawie w celu ułatwienia powiązania ich z wpisem w metryce sprawy; jeżeli podjęta czynność nie wymaga sporządzenia dokumentu określającego tę czynność, to należy odwołać się do dokumentu uprzednio sporządzonego.
Pomijając drobne różnice terminologiczne (nie wpływające jednak na zakres treści metryki) oraz kolejność kolumn w metryce, to metryka sprawy podatkowej - w porównaniu z metryką sprawy administracyjnej - nie zawiera pola gdzie określa się tytuł sprawy. Nieco inaczej jest też określony wymóg powołania dokumentów z akt sprawy do których metryka odsyła.
Jeżeli metryka jest prowadzona przy wykorzystaniu narzędzia informatycznego, to informację o tym zamieszcza się w aktach sprawy. Metrykę sprawy drukuje się po podjęciu ostatniej czynności w sprawie, a jeżeli zaistnieje taka potrzeba - przy czym rozporządzenie nie określa jaka to może być potrzeba (oprócz przypadku żądania strony) - to także w trakcie postępowania podatkowego. Przepisy rozporządzenia nakazują wydrukowanie metryki sprawy na żądanie strony postępowania, przy czym nie określają dla tej czynności żadnych warunków, zasad, trybu, opłat itp. Wydaje się więc, iż w każdym etapie postępowania strona może się zwrócić do organu o dokonanie wydruku aktualnej treści metryki sprawy, a organ nie może tego żądania odrzucić. Kolejny przepis rozporządzenia stanowi, iż po wydrukowaniu metrykę dołącza się do akt sprawy, przy czym nie rozróżnia z jakiego powodu nastąpił wydruk metryki. Z gramatycznej wykładni tego przepisu wynikałoby, iż każde wydrukowanie metryki sprawy - niezależnie od tego na którym etapie postępowania nastąpi - wiąże się z koniecznością dołączenia takiego wydruku do akt sprawy. Wydaje się to jednak niecelowe, zwłaszcza gdy wydruk nastąpi na żądanie strony.@page_break@
Rozporządzenie reguluje też sytuację, gdy akta sprawy prowadzone są w systemie teleinformatycznym, który spełnia wymagania określone w przepisach wydanych na podstawie art. 5 ust. 2b ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. Wówczas metrykę stanowi chronologiczne zestawienie podejmowanych czynności zawierające dane, o których mowa w załączniku do rozporządzenia, tj. we wzorze metryki sprawy.
Drugie z rozporządzeń Ministra Finansów określa rodzaje spraw podatkowych, w których jest wyłączony obowiązek prowadzenia metryki sprawy. Rozporządzenie zawiera katalog 13 punktów, przy czym nie wyłącza spod obowiązku prowadzenia metryki sprawy spraw załatwianych w postępowaniach odwoławczym i nadzwyczajnych. Wyłącznie dotyczy następujących spraw:
1) zaliczenia wpłaty na poczet zaległości podatkowych,
2) umorzenia w całości lub w części zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej w przypadkach, o których mowa w art. 67d op,
3) zaliczenia nadpłaty lub zwrotu podatku na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych,
4) ustalenia zobowiązań podatkowych, które zgodnie z odrębnymi przepisami są ustalane corocznie, jeżeli stan faktyczny, na podstawie którego ustalono wysokość zobowiązania podatkowego za poprzedni okres, nie uległ zmianie,
5) ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn, jeżeli decyzja jest wydawana wyłącznie na podstawie danych zawartych w złożonym zeznaniu o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych oraz dołączonych do tego zeznania dokumentów,
6) ustalenia wysokości zobowiązań podatkowych w podatku od nieruchomości, podatku rolnym i podatku leśnym, jeżeli wysokość ustalonych zobowiązań wynika z danych zawartych w złożonej przez osobę fizyczną, odpowiednio, informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych, informacji o gruntach lub informacji o lasach,
7) ustalenia wysokości zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych podatnikom, którzy osiągają dochody z działów specjalnych produkcji rolnej,
8) ustalenia wysokości podatku dochodowego w formie karty podatkowej,
9) ustalenia wysokości podatku dochodowego w formie ryczałtu od przychodów osób duchownych,
10) zwrotu osobom fizycznym części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez te osoby w związku z budową i remontem budynku mieszkalnego,
11) wydania podatkowych znaków akcyzy lub sprzedaży legalizacyjnych znaków akcyzy,
12) prowadzonej przez organy kontroli skarbowej w zakresie, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4-11 i 14 ustawy o kontroli skarbowej,
13) kontroli wykonywanej przez Służbę Celną w zakresie, o którym mowa w art. 30 ust. 2 i 3 ustawy o Służbie Celnej.
Zgodnie z art. 171 § 6 op przepisy § 4 i 5 (są to przepisy upoważniające do wydania rozporządzenia - ustawodawcy chodziło zapewne o przepisy rozporządzeń, a nie upoważniające do ich wydania) stosuje się odpowiednio do postępowań uregulowanych w odrębnych przepisach, do których mają zastosowanie przepisy Działu IV op - Postępowanie podatkowe.
Pisaliśmy o tym również:
MAC: za wcześnie na zmiany w obowiązku prowadzania metryk
Prowadzenie metryki sprawy administracyjnej nie powinno być powierzone jednej osobie
Prowadzenie metryk spraw administracyjnych i podatkowych to obowiązek
Określono kiedy organ podatkowy nie musi prowadzić metryki sprawy
Metryka stanowi obowiązkową część akt sprawy i powinna być aktualizowana
Metryki spraw administracyjnych – wzór i sposób prowadzenia
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2011r.. Nr 186, poz. 1100)
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 6 marca 2012 r. w sprawie wzoru i sposobu prowadzenia metryki sprawy (Dz. U. z 2012 r. poz. 250)
Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 9 marca 2012 r. w sprawie rodzaju spraw, w których obowiązek prowadzenia metryki sprawy jest wyłączony, (Dz. U. z 2012 r. poz. 269)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 marca 2012 r. w sprawie wzoru i sposobu prowadzenia metryki sprawy (Dz. U. z 2012 r. poz. 246)
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 marca 2012 r. w sprawie rodzajów spraw, w których jest wyłączony obowiązek prowadzenia metryki sprawy (Dz. U. z 2012 r. poz. 245)