Szef sejmowej komisji samorządu terytorialnego i polityki regionalnej Piotr Zgorzelski (PSL) ubolewał na konferencji prasowej w Sejmie, że "dobrze działający tryb w machinie państwowej", czyli samorząd terytorialny, zaczyna działać coraz gorzej. Jak mówił, ludowcy z niepokojem obserwują, że od wielu lat samorządom dokładane są zadania; jednak za tymi zadaniami nie idą pieniądze.
"Za chwilę może dojść do sytuacji, że w przededniu aplikowania o środki unijne w ramach kolejnej perspektywy finansowej, wiele samorządów po prostu nie będzie w stanie o te środki zabiegać" - zaznaczył Zgorzelski. Jak tłumaczył, chodzi o to, że już dzisiaj 135 gmin przekroczyło 60-procentowy próg ustawowy zadłużenia, a wiele z gmin "po prostu balansuje na granicy tego progu".
Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy o finansach publicznych opublikowanym w połowie marca przez resort finansów, deficyt jednostek sektora samorządowego w 2012 r. nie powinien przekroczyć 10,5 mld zł, w 2013 r. ma nie być wyższy niż 10 mld zł, a w 2014 r. nie powinien sięgnąć 9 mld zł. W projekcie zapisano też, że w 2015 r. deficyt jednostek sektora samorządowego nie powinien przekroczyć 0,5 proc. PKB. Proponowane przez resort finansów zmiany budzą sprzeciw samorządowców, którzy uważają, że ograniczą one inwestycje w gminach.
W opracowanym przez PSL dekalogu jest mowa także o konieczności wsparcia państwa dla wysiłku inwestycyjnego samorządów w rozbudowie dróg i wprowadzenia jednolitego zarządu dróg, czy ulic w mieście.
Ludowcy wśród problemów samorządów wymienili też politykę miejską. Ich zdaniem faworyzowanie tej polityki powoduje degradację obszarów wiejskich. PSL chce również zasilenia budżetów gmin wiejskich tzw. subwencją przedszkolną.
Według Stronnictwa dużym problemem dla samorządów jest również zły stan systemu oświaty, wynikający m.in. z anachronicznej i "niezwykle drogiej" Karty Nauczyciela. PSL uważa ponadto, że ustawa o systemie oświaty jest "przeregulowana i sztywna".
Jak mówił, z powodu tych uregulowań władze lokalne coraz częściej "nie potrafią spiąć budżetów, dochodzi do likwidowania szkół", co powoduje destabilizację samorządów. Zgorzelski ocenił, że na przykład przewidziany w obecnych przepisach dot. nauczycieli urlop dla poratowania zdrowia jest "funkcją patologiczną"; dlatego potrzebne są zmiany zasad jego przyznawania.
Jako zagrożenie dla samorządów PSL wymienił też "niebezpieczny dla mieszkańców mniejszych miejscowości projekt reorganizacji sądów rejonowych przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości", a także likwidowanie posterunków policji.
Ludowcy opowiadają się także za stworzeniem instytucjonalnych form współdziałania między powiatami i gminami, czyli tzw. konwentów powiatu koordynującego działalność wszystkich jednostek samorządowych na danym terenie.(PAP)
hgt/ son/ mow/