Wstępny projekt nowego RPO został skierowany do konsultacji społecznych – poinformował w czwartek na konferencji prasowej marszałek województwa lubelskiego Krzysztof Hetman.
Hetman zastrzegł, że przedstawiany do konsultacji dokument opiera się na projektach rozporządzeń Komisji Europejskiej, które są jeszcze dyskutowane. We wstępnym projekcie lubelskiego RPO przyjęto, że samorząd będzie miał do dyspozycji 1,8 mld euro, tymczasem od czerwca wiadomo, że będzie to 2 mld euro. „Sytuacja jest zmienna” – zastrzegł Hetman.
W projekcie lubelskiego RPO wyznaczono osiem tzw. osi priorytetowych wskazujących najważniejsze obszary przeznaczania środków unijnych. Najwięcej pieniędzy, 360 mln euro, ma posłużyć wspieraniu konkurencyjności przedsiębiorstw i wprowadzaniu innowacji. 315 mln euro ma być przeznaczone na finansowanie projektów związanych z energetyką przyjazną środowisku, w tym produkcję energii ze źródeł odnawialnych, budowę i modernizację sieci energetycznych oraz modernizację budynków użyteczności publicznej dla uzyskania oszczędności energii.
300 mln euro skierowane zostanie na ochronę środowiska i efektywne wykorzystanie zasobów, w tym zasobów ze sfery kultury. Kolejne 300 mln euro przeznaczonych będzie na poprawę mobilności regionalnej i rozwój ekologicznego transportu, zaś 235 mln euro – na wspieranie przedsiębiorczości przynoszącej wzrost zatrudnienia.
165 mln euro posłuży wzmacnianiu tzw. infrastruktury społecznej, czyli będzie przeznaczone na inwestycje w dziedzinie ochrony zdrowia i edukacji, wspieranie fundacji, stowarzyszeń, spółdzielni socjalnych i rewitalizację obszarów zdegradowanych. Na projekty związane z integracją osób zagrożonych wykluczeniem społecznym przeznaczono 145 mln euro, zaś kolejne 100 mln euro – na projekty związane z edukacją oraz podnoszeniem umiejętności i nabywaniem nowych kompetencji.
Hetman podkreślił, że założeniem obowiązującym we wszystkich państwach Unii Europejskiej jest obecnie wymóg efektywności ekonomicznej projektów finansowanych w ramach polityki spójności. „Będziemy musieli dochować tej zasady” – powiedział Hetman.
W projekcie lubelskiego RPO przewidziano szersze niż dotychczas stosowanie pożyczek i poręczeń kredytowych dla przedsiębiorców, a mniejsze - dotacji. Dotacje mają być utrzymane tylko w branżach najważniejszych dla rozwoju regionu, przede wszystkim dla zakładów produkcyjnych. „Chciałbym odejść od dotacji bezzwrotnych dla usług” – zaznaczył Hetman.
Stosowane mają być dotacje dla przedsiębiorców, które będą częściowo zwrotne. „Dyskutujemy nad tym, aby w części można było tę dotację zwrotną umarzać, jeśli przedsiębiorca zrealizuje wszystkie założone wskaźniki, takie jak liczba zatrudnionych osób” – powiedział Hetman.
Hetman podkreślił, że nie będzie dotacji do budowy obiektów sportowych, bez gwarancji ich późniejszego utrzymania, bowiem dotychczasowe doświadczenia pokazują, że są z tym kłopoty. Podał przykład pływalni wybudowanej przez starostwo w Rykach, która jest deficytowa, a do jej utrzymania nie chcą się dokładać samorządy gminne.
Konsultacje RPO w Lubelskiem mają potrwać do września tego roku.