Ustawa o sposobie obliczania wartości rocznego produktu krajowego brutto przewiduje, że Prezes Głównego Urzędu Statystycznego będzie dokonywał obliczenia średniej wartości PKB na jednego mieszkańca za okres ostatnich trzech lat dla obszarów jednostek terytorialnych na poziomach NUTS 1, NUTS 2 i NUTS 3, o których mowa w rozporządzeniu (WE) nr 1059/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustalenia wspólnej klasyfikacji Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NUTS).

Wcześniej, podczas debaty sejmowej wszystkie kluby poparły rządowy projekt , nie zgłaszając do niego poprawek.

Nowe przepisy mają znaczenie zwłaszcza dla Mazowsza. Komisja Europejska od 2018 r. przyjęła zmianę związaną z podziałem statystycznym Polski, a szczególnie Mazowsza, na dwa obszary. Województwo mazowieckie stanowiło dotychczas jedną jednostkę poziomu NUTS Zostało podzielone na dwa regiony NUTS 2: warszawski stołeczny, obejmujący Warszawę wraz z dziewięcioma okalającymi ją powiatami (legionowskim, mińskim, nowodworskim, otwockim, wołomińskim, grodziskim, piaseczyńskim, pruszkowskim i warszawskim zachodnim) oraz mazowiecki regionalny, obejmujący pozostałą część województwa mazowieckiego (liczba jednostek poziomu NUTS 2 wzrosła do 17).

 

Prezes Głównego Urzędu Statystycznego będzie obliczał średnią wartość PKB na jednego mieszkańca za okres ostatnich trzech lat dla obszarów jednostek terytorialnych na poziomach: 

  • makroregionów, 
  • regionów,
  • podregionów,

– zgodnie z Klasyfikacją Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NUTS). 

Zmiana miała znaczenie dla poziomu statystycznego

Po zmianie podział administracyjny poziomu wojewódzkiego przestał odpowiadać podziałowi statystycznemu na tym poziomie - nie było możliwości zastosowania dotychczasowego hierarchicznego schematu łączenia w jednej Nomenklaturze Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS) poziomów administracyjnych i statystycznych. Konieczna była zmiana ustawy o sposobie obliczania wartości rocznego produktu krajowego brutto.

Prezes GUS wydaje obwieszczenie, które określa średnią wartość PKB na jednego mieszkańca za okres ostatnich trzech lat dla obszarów określonych przez Radę Ministrów, w drodze rozporządzenia, z uwzględnieniem Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych na poziomie województw (NTS 2) i podregionów (NTS 3). Ogłasza je w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w terminie do dnia 31 października drugiego roku po roku kończącym okres ostatnich trzech lat.

W 2018 r. przy wydawaniu obwieszczenia prezesa GUS po raz pierwszy zastosowano nowe zasady, tj. dokonano obliczenia średniej wartości PKB na jednego mieszkańca dla obszarów określonych w przepisach obecnie obowiązującego rozporządzenia (WE) nr 1059/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 r. w sprawie ustalenia wspólnej klasyfikacji Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NUTS).

Czytaj też: Obliczanie PKB będzie dostosowane do podziału kraju

Zdaniem Zdzisława Sipiery z PiS, posła sprawozdawcy, byłego wojewody mazowieckiego, obliczenia dokonane przez GUS pozwolą wystąpić o dofinansowanie środkami unijnymi z nowego budżetu UE na najbliższe siedem lat dla części Mazowsza, która jest poza stolicą i sąsiednimi powiatami. Ustawę ocenili też jako korzystną przedstawiciele wszystkich klubów.

Klasyfikacja NUTS to standard geograficzny służący do statystycznego podziału państw członkowskich UE (ich terytoriów gospodarczych) na trzy poziomy regionalne o określonej liczbie ludności. Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS) to wprowadzony w Polsce uporządkowany wykaz nazw jednostek terytorialnych i przypisanych im numerycznych symboli (kodów) występujących na poszczególnych poziomach podziału terytorialnego kraju oraz na dwóch dodatkowych poziomach statystycznych (grupujących mniejsze jednostki poziomu terytorialnego).

Rozporządzenie wprowadzające Nomenklaturę Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS), uwzględniającą zarówno jednostki administracyjne, jak i nieadministracyjne jednostki statystyczne, zostało wprowadzone w okresie przed uzyskaniem członkostwa przez Polskę w Unii Europejskiej.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.