Ustawa z dnia 31 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 207, poz. 1230, dalej jako nowelizacja ) wprowadza zmiany w zakresie zasad łączenia i podziału instytucji kultury. W nowelizacji wyraźnie stwierdzono, iż możliwe jest łączenie w jedną jednostkę organizacyjną instytucji kultury prowadzących działalność w różnych formach. Dotychczasowa treść przepisu budziła wątpliwości interpretacyjne tak wśród jednostek samorządu terytorialnego, jak i organów nadzoru. Ponadto w przypadku połączenia instytucji artystycznej z instytucją kultury inną niż instytucja artystyczna, instytucja kultury powstała w wyniku takiego połączenia otrzyma z mocy prawa status instytucji artystycznej. W przypadku podziału instytucji kultury wprowadzono możliwość wydzielenia nowej instytucji z dotychczas istniejących. Ponadto państwowi i samorządowi organizatorzy kultury, którzy współprowadzą instytucję kultury, powinni określić w odpowiedniej umowie okres, na jaki została ona zawarta.
Możliwość połączenia dotyczyć będzie także muzeów. Nowelizacja usuwa anachroniczny przepis ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 1997 r. Nr 5, poz. 24, z późn. zm.) nakazujący, by muzea będące instytucjami kultury mogą być łączone tylko z muzeami. Z chwilą wejścia w życie nowelizacji muzeum będzie mogło być połączone z innymi instytucjami kultury działającymi na podstawie przepisów o organizowaniu działalności kulturalnej, jeżeli połączenie nie spowoduje uszczerbku w wykonywaniu dotychczasowych zadań. Zmiana ta musi jednak zostać pozytywnie zaopiniowana przez Radę do Spraw Muzeów. Ponadto w statutach muzeów trzeba będzie wskazać wyraźnie źródła finansowania działalności muzeum, a nie jak dotąd sposób uzyskiwania środków finansowych.
Zbliżone regulacje dotyczyć będą też bibliotek. Nowe brzmienie art. 13 ust. 7 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. Nr 85, poz. 539, z późn. zm.) stanowi, iż biblioteki publiczne mogą być łączone z innymi instytucjami kultury, jeżeli połączenie nie spowoduje uszczerbku w wykonywaniu dotychczasowych zadań. W zamyśle ustawodawcy oznacza to także, iż w połączonej instytucji kultury powstałej w wyniku połączenia z biblioteką pracownicy zatrudnieni na stanowiskach bibliotekarskich będą spełniali wymogi obowiązujące bibliotekarzy. Co więcej, w wyniku połączenia biblioteki z inną instytucją kultury musi być zapewniony dla mieszkańców dogodny dostęp do materiałów bibliotecznych i informacji, tak jak stanowi o tym art. 19 w/w ustawy. Kolejnym warunkiem jest zasięgnięcie opinii Krajowej Rady Bibliotecznej i właściwej wojewódzkiej biblioteki publicznej oraz wydanie zgody przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Dodatkowo na organizatorze instytucji kultury spoczywa obowiązek powiadomienia o zamiarze połączenia opinii publicznej na sześć (a nie jak dotychczas - trzy) miesięcy przed dniem wydania aktu o połączeniu (a także podziale lub likwidacji).
Nowelizacja wprowadza też zmiany dotyczące sposobu powierzenia przez organizatora zarządzania instytucją kultury osobie fizycznej bądź prawnej. Dotychczasowe przepisy, na podstawie których zawierano kontrakt menadżerski, zostały zastąpione obowiązkiem stosowania przepisów Prawa zamówień publicznych . Nowelizacja określa również treść umowy pomiędzy organizatorem a zarządcą. Jednocześnie w przepisach przejściowych nowelizacji wskazano, iż umowy o zarządzaniu instytucją kultury zawarte przed dniem wejścia w życie nowelizacji na podstawie art. 15 ust. 4a ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 ze zm.) , pozostają w mocy do końca okresu, na który zostały zawarte.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 31 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 207, poz. 1230)
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.)
Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 1997 r. Nr 5, poz. 24, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. Nr 85, poz. 539, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 ze zm.)
Pisaliśmy o tym również:
Reorganizacja instytucji kultury pozwoli na oszczędności samorządów
Zmiany w organizacji instytucji kultury
Nowe zasady zatrudniania dyrektorów instytucji kultury
Nowe zasady finansowania instytucji kultury