W niuansach między kotylionem, a kokardą narodową pogubił się swego czasu nawet prezydent Bronisław Komorski, który promował noszenie kokard z okazji Narodowego Święta Niepodległości. W 2011 roku zorganizował akcję „Kotylion 2011”, w ramach której przygotowywał ozdoby z przedszkolakami. Problem w tym, że kotylion i kokarda narodowa to dwa różne pojęcia. Nadto w kokardach prezydenckich, oprócz barw białej i czerwonej, pojawiła się też szarość. Z błędu co do nazwy i wyglądu, wyprowadzili prezydenta eksperci.
Biel w środku, czerwień na zewnątrz
Kotyliony mogą mieć różne kolory i formę. Mogą być wzorowane na orderach, mogą być wstążeczkami, rozetami, bukiecikami lub kokardami. Przypinano je na głowę koniom po udanym wyścigu. Kotylion podczas balu to element wyróżniający wodzireja. Kotyliony stosowano na balach, podczas walców kotylionowych, aby połączyć kobiety i mężczyzn w pary.
Czytaj też: Możliwość umieszczenia symbolu religijnego w budynku publicznym >>>
Kokarda narodowa jest zaś kolistą rozetką (wcześniej również stosowano kokardy w owalnym kształcie). Powinna składać się z dwóch okręgów białego centralnego oraz okalającego go czerwonego. Zgodnie z zasadami podkreślającymi nadrzędność godła herbowego, a nie pola tarczy, na którym godło występuję kokardę polską upina się bielą w środku.
- Najczęstszy błąd to właśnie złe usytuowanie barw. W kokardzie narodowej barwa biała powinna być wewnątrz, a czerwona na zewnątrz. W mojej opinii kokarda narodowa powinna być tylko rozetą dwubarwną, bez orła, bez wstążek i innych ozdobników – mówi Krzysztof Jasieński, prezes Polskiego Towarzystwa Weksylologicznego.
- Tylko jeżeli kokarda ma być tłem dla przypinanego na nią dodatkowo Orła, biel jest na zewnątrz, a czerwień wypełnia środek – wskazuje Tadeusz Jeziorowski, członek Komisji Heraldycznej, działającej przy MSWiA.
Choć nie ma reguł jaką wielkość mam mieć kokarda narodowa, to przyjmuje się że powinna mieć średnicę 4-6 cm. Nic nie wyklucza aby była większa.
- Kokarda narodowa to znak narodowej tożsamości, zawsze nosimy ją na sercu, z lewej strony - dodaje Krzysztof Jasieński.
Czytaj w LEX: Wiszowaty Marcin M., Symbole państwowe III Rzeczypospolitej Polskiej >>>
Formalnie starsza od flagi państwowej
Kokarda, której nazwa wywodzi się z języka francuskiego, pierwotnie była noszona na nakryciu głowy i miała formę pęku wstążek. W Rzeczpospolitej kokarda pierwotnie była biała, symbolizując królewską zwierzchność władzy nad wojskiem. Pod koniec XVIII wieku i w latach Księstwa Warszawskiego noszona na czapkach bywała już biało - czerwona, ale w Królestwie Polskim stała się ponownie białą.
Biało- czerwona Kokarda Narodowa usankcjonowana prawnie została dopiero w Powstaniu Listopadowym. Sejm uchwałą z 7 lutego 1831 roku wprowadził kokardę dwubarwną, odwołującą się do koloru herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Był to pierwszy przepis ustalający biel i czerwień barwami narodowymi Polaków.
Czytaj w LEX: Protokół flagowy i zasady jego stosowania w codziennej praktyce urzędu oraz podczas uroczystości oficjalnych >>>
Tadeusz Jeziorowski przypomina, że biało - czerwone kokardy noszono w kolejnych powstaniach narodowych. W 1919 roku kokardy stały się oficjalnym znakiem powstańczego wojska w Wielkopolsce, a wojnie polsko – bolszewickiej 1920 roku znaczyły żołnierzy-ochotników oraz wspomagających wojsko duszpasterzy, tak zwanych kapelanów lotnych.
9 kwietnia 2014 r. Minister Obrony Narodowej zarządził do użycia w jednostkach Sił Zbrojnych RP kokardy heraldyczne (białe serce, czerwony otok), wpinane z lewej strony w klapę munduru lub ubioru cywilnego podczas uroczystości państwowych.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.