KIO: Oferta spółki kapitałowej radców i adwokatów musi być odrzucona

Adwokaci i radcowie prawni nie mogą wykonywać swojego zawodu w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i dlatego zamawiający musi odrzucić ofertę złożoną przez taką spółkę - wynika z wyroku Krajowej Izby Odwoławczej.

Krajowa Izba Odwoławcza (KIO) rozpatrywała odwołanie od wyniku przetargu nieograniczonego na obsługę prawną jednego z zakładów opieki zdrowotnej. Szpital odrzucił ofertę jednego z wykonawców uznając ją za niezgodną ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia (SIWZ).

SIWZ zakładał, że zamawiane czynności będą świadczone przez radców prawnych lub adwokatów albo posiadających stosowne umocowanie aplikantów, czyli osoby o odpowiednich kwalifikacjach. Jednocześnie zamawiający wykluczył możliwość działania przy pomocy podwykonawców.

Oferent, którego oferta została odrzucona, działa jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Zamawiający uznał, że jest to sprzeczne z ustawą o radcach prawnych oraz z prawem o adwokaturze.

Zgodnie z ustawą o radcach prawnych,radca prawny wykonuje swój zawód w ramach stosunku pracy, na podstawie umowy cywilnoprawnej, w kancelarii radcy prawnego oraz w spółkach: cywilnej lub jawnej, partnerskiej, komandytowej lub komandytowo-akcyjnej. Analogicznie kwestię tę reguluje prawo o adwokaturze, według którego adwokat wykonuje zawód w kancelarii adwokackiej, w zespole adwokackim oraz w tych samych formach spółek: cywilnej, jawnej, partnerskiej lub komandytowej.

Spółka wniosła odwołanie do KIO. Argumentowała, że może prowadzić wymagane w zamówieniu usługi, boma uprawnienia do wykonywania działalności w zakresie świadczenia usług prawniczej. Potwierdza to wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym. Poza tym - dodała spółka - zakres czynności określony w SIWZ jest tak szeroki, że obejmuje on także czynności, do których wykonawca nie musi angażować adwokata i radcy prawnego, tylko może wykorzystywać osoby niemające tych tytułów zawodowych. Co więcej - zauważyła spółka - sam zamawiający wskazał, że wykonawca może działać poprzez aplikantów, czyli osoby, które nie wykonują zawodu radcy prawnego i adwokata.

Krajowa Izba Odwoławcza nie podzieliła tej argumentacji. W wyroku z 30 listopada 2011 r. (sygn. KIO 2494/11) zwróciła uwagę na to, że art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy - Prawo zamówień publicznych (p.z.p.) każe zamawiającemu odrzucić ofertę, jeżeli jest ona nieważna na podstawie odrębnych przepisów. W tym wypadku oferta byłaby sprzeczna z ustawą o radcach prawnych oraz z prawem o adwokaturze, ponieważ obie te ustawy nie przewidują możliwości wykonywania zawodu radcy prawnego lub adwokata w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Izba podkreśliła, że zamawiający wykluczył w SIWZ możliwość wykonywania zamówienia przy pomocy podwykonawców. Wszystkie czynności związane z obsługą prawną zamawiającego byłyby więc wykonywane przez spółkę z o.o. i pod jej nazwą. To z kolei byłoby sprzeczne z ustawą o radców prawnych i z prawem o adwokaturze.

KIO przypomniała, że na zakaz ten zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w postanowieniu z 28 lutego 2008 r. (sygn. akt III CSK 245/07). Sąd stwierdził, że posłużenie się przez spółkę kapitałową przy wykonywaniu

zleconej jej usługi prawnej zatrudnionym w niej radcą prawnym prowadziłoby do tego, że stroną

umowy o świadczenie pomocy prawnej byłaby ta spółka. A to nie dałoby się pogodzić z art. 8 ust. 1 ustawy o radcach prawnych.

Również wicedziekan Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w Poznaniu, w piśmie z 2 listopada 2011 r. stwierdził, że radca prawny nie może wykonywać zawodu w formie spółki kapitałowej - przypomniała KIO.

Z tych powodów zamawiający musiał odrzucić ofertę spółki z o.o. - podsumowała KIO.