Przepisy ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 152, poz. 897, dalej jako nowelizacja ) znacząco ograniczają swobodę gmin w wyborze podmiotu, który odpowiedzialny będzie za budowę, utrzymanie i eksploatację regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (art. 3a ust. 1 w brzmieniu nadanym nowelizacją ). Ustawodawca postanowił, iż możliwe jest w tym celu zastosowanie jedynie jednej z trzech procedur:
1) przetargu na wybór podmiotu, który będzie budował, utrzymywał lub eksploatował regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.) , lub
2) wyboru podmiotu na zasadach określonych w ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100, z późn. zm.) , lub
3) wyboru podmiotu na zasadach określonych w ustawie z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101, z późn. zm.) .

W interpretacji przepisów nowelizacji zamieszczonej na stronach Ministerstwa Ochrony Środowiska podkreślono, iż gmina bezwzględnie musi zastosować jeden ze wskazanych trybów. Od tej przewidziano jednak dwa istotne wyjątki. Po pierwsze: w przypadku gdy ich zastosowanie nie doprowadzi do wyłonienia wykonawcy, następuje przejście do stosowania zasad ogólnych (tj. ustawy o gospodarce komunalnej).

Kolejny, dużo bardziej istotny dla sytuacji gmin, wyjątek stanowi art. 19 nowelizacji. Na podstawie interpretacji dokonanej przez MOŚ można stwierdzić, iż jeżeli gmina w chwili wejścia w życie nowelizacji:
- posiada własną regionalną instalację zarządzaną przez zakład budżetowy lub już rozpoczęła jej budowę,
- instalacja jest wskazana wojewódzkim planie gospodarki odpadami jako zakład zagospodarowania odpadów,
- przed dniem wejścia w życie ustawy wydano decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach lub decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
nie ma obowiązku ogłaszania przetargu na utrzymanie i eksploatację swojej instalacji, może ją wykonać i eksploatować w sposób wskazany w ustawie o gospodarce komunalnej. Co więcej, gmina będzie mogła również powołać własną jednostkę organizacyjną do budowy, utrzymania lub eksploatacji regionalnej instalacji, w przypadku gdy zastosowana przez gminę procedura wyłonienia wykonawcy w trybie określonym w art. 3a ust. 1 pkt 1-3 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2005 Nr 236, poz. 2008 z późn. zm., dalej jako ustawa )zakończy się negatywnie.

@page_break@

W interpretacji podkreślono, iż posiadanie własnej lub wspólnej z innymi gminami regionalnej instalacji nie jest jedyną możliwością zapewnienia tej instalacji. Może to być instalacja innej gminy (gmin, związków międzygminnych) lub podmiotu prywatnego, a niekoniecznie własna instalacja. Z art. 3a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie wynika bynajmniej, że każda gmina musi wybudować, utrzymywać i eksploatować regionalną instalację – przepis ten wskazuje tryb postępowania w przypadku konieczności wykonania tego zadania, gdy na terenie regionu gospodarki odpadami komunalnymi nie ma takiej instalacji lub jest niewystarczająca do obsługi regionu.

Nieco inaczej kształtuje się sytuacja gminy w przypadku wyboru podmiotu, którego zadaniem będzie odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości bądź odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów (odpowiednio: art. 6c oraz 6d ustawy w brzmieniu nadanym nowelizacją). Tu dopuszczalne jest jedynie przeprowadzenie przetargu w trybie Prawa zamówień publicznych . Jedyny wyjątek w tym zakresie dotyczy przypadku rozwiązania umowy na odbieranie odpadów komunalnych. Gmina wówczas zapewnia te usługi w trybie zamówienia z wolnej ręki od właścicieli nieruchomości. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany jednak niezwłocznie zorganizować przetarg, a wspomniany wyżej tryb świadczenia usług może to trwać jedynie do chwili rozstrzygnięcia przetargu.

W interpretacji podkreślono także, że ani z ustawy o zamówieniach publicznych, ani z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie wynikają preferencje co do rodzaju przetargu, który miałby być stosowany w przypadku wspomnianym wyżej. Tym samym można stosować zarówno tryb przetargu nieograniczonego, jak i przetargu ograniczonego. Możliwe jest także organizowanie przez gminy przetargów wspólnych (art. 16 ustawy - Prawo zamówień publicznych ), jak również to, że wykonawcy mogą się ubiegać wspólnie o udzielenie zamówienia (art. 23 cyt. ustawy).

Pełny tekst interpretacji można pobrać stąd: www.mos.gov.pl

Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska przygotowało publikację "Nowe zasady gospodarki odpadami komunalnymi". W publikacji przedstawiono założenia systemu gospodarki odpadami komunalnymi wynikające ze zmiany ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz konsekwencje wprowadzenia zmian w związku z przejęciem władztwa nad odpadami komunalnymi przez gminy i objęciem systemem wszystkich ich mieszkańców.

Produkt zawiera omówienie nowych, nieopisanych i często kontrowersyjnych - jak np. naliczanie opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi - przepisów prawa w jednych miejscu, zilustrowane pierwszymi pytaniami uczestników nowego systemu.

Więcej o produkcie w Księgarni profinfo.pl

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 152, poz. 897)
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.)
Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101, z późn. zm.)
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2005 Nr 236, poz. 2008 z późn. zm.)

 Pisaliśmy o tym również:
 "Ustawa śmieciowa": co grozi za niezorgranizowanie przez gminę przetargu?
Obowiązki gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi
Katalog obowiązkowych zadań gminy związanych z tworzeniem warunków do wykonania ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach