Pytanie:
Czy jednostki samorządu terytorialnego są zwolnione z ponoszenia opłaty legalizacyjnej, o której mowa w art. 64a ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne - dalej pr. wod.? Gmina wystąpiła o wydanie decyzji legalizującej 8 pomostów startowych na torze regatowym. Czy opłata legalizacyjna powinna wynosić ośmiokrotność opłaty legalizacyjnej określonej w art. 64a pr. wod.?
Odpowiedź:
Wysokość opłaty skarbowej od pozwolenia wodnoprawnego określa pkt 24 części III wykazu przedmiotów opłaty skarbowej, stanowiącego załącznik do ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej - dalej u.o.s., zgodnie z którym wynosi ona 217 zł. Natomiast wysokość opłaty legalizacyjnej wynosi, zgodnie z art. 64a ust. 2 pr. wod., 10-krotność opłaty skarbowej za wydanie pozwolenia wodnoprawnego. Przy czym chodzi tu o ogólną stawkę opłaty skarbowej za wydanie pozwolenia wodnoprawnego, określoną w przepisach, nie zaś stawkę opłaty, jaką podmiot wnoszący o legalizację byłby zobowiązany uiścić, gdyby wnioskował o udzielenie pozwolenia wodnoprawnego.
Z treści art. 64a ust. 2 pr. wod. wynika, że jakkolwiek organ może wydać decyzję o legalizacji urządzenia wodnego, to wydając takie rozstrzygnięcie, zobligowany jest do jednoczesnego wydania postanowienia ustalającego wysokość opłaty legalizacyjnej. Możliwość wydania postanowienia czy też wysokość opłaty nie została pozostawiona uznaniu organu administracji.
W odróżnieniu od daniny publicznoprawnej, którą jest opłata skarbowa, uiszczenie opłaty legalizacyjnej stanowi sankcję administracyjną – odpowiedź na określone naruszenie przepisów pr. wod. – i jest obligatoryjnym elementem procesu legalizacji samowolnie wykonanego urządzenia wodnego.
W przypadku legalizacji opłata stanowi alternatywną, w stosunku do nakazu likwidacji urządzenia wodnego, sankcję za naruszenie porządku prawnego. Gdyby ustawodawca dopuścił możliwość legalizacji urządzenia wodnego wykonanego bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego bez sankcji w postaci opłaty legalizacyjnej, to akceptowałby patologiczną sytuację nieprzestrzegania prawa, zamiast jej przeciwdziałać. Decyzja o pozwoleniu wodnoprawnym, by mogła spełniać swoje funkcje, musi charakteryzować się odpowiednim znaczeniem i wagą.
Zatem jakkolwiek gmina - jako jednostka samorządu terytorialnego - zwolniona jest z uiszczenia opłaty skarbowej, to brak jest podstaw do stwierdzenia, że powinna być zwolniona z sankcji administracyjnej za naruszenie, uregulowanego powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, obowiązku uzyskania pozwolenia wodnoprawnego.
Równocześnie z wykładni literalnej art. 64a pr. wod. wynika, że legalizacja dotyczy pojedynczego urządzenia wodnego. Mimo iż wniosek jest jeden, odnosi się do kilku urządzeń, a zatem możliwość legalizacji jest analizowana w odniesieniu do każdego urządzenia z osobna. Co za tym idzie, a także w związku z wywodem odnośnie funkcji opłaty legalizacyjnej, stwierdzić należy, że opłata legalizacyjna powinna być naliczona w stosunku do każdego zalegalizowanego urządzenia, niezależnie od faktu, iż legalizacja ta nastąpiła w formie jednego rozstrzygnięcia.
Autor: Marta Stachowska
Jednostki samorządu terytorialnego nie są zwolnione z ponoszenia opłaty legalizacyjnej
Jakkolwiek gmina - jako jednostka samorządu terytorialnego - zwolniona jest z uiszczenia opłaty skarbowej, to brak jest podstaw do stwierdzenia, że powinna być zwolniona z sankcji administracyjnej za naruszenie, uregulowanego powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, obowiązku uzyskania pozwolenia wodnoprawnego.
