Jest jedno zamierzenie budowlane, którego przedmiotem jest budowa oświetlenia drogowego skrzyżowania drogi wojewódzkiej z drogą powiatową i drogą gminną. Oświetlenie to przechodzi przez pasy drogowe drogi gminnej, powiatowej i wojewódzkiej.

Czy właściwe jest wymaganie od inwestora (którym w tym przypadku jest gmina) uzyskania dwóch pozwoleń na budowę oraz dokonania dwóch zgłoszeń?

Odrębnie dla pasa drogowego drogi wojewódzkiej (od wojewody) oraz dla pasa drogowego drogi powiatowej i gminnej (od starosty). Zgodnie z prawem budowlanym pozwolenie na budowę obejmuje całe zamierzenie budowlane. Można wydać pozwolenie na część zamierzenia budowlanego, ale tylko gdy obejmuje co najmniej dwa obiekty budowlane i każdy z nich może samodzielnie funkcjonować. W opisanym przypadku jest to nie możliwe. Zamierzenie obejmuje wykonanie jednego obiektu budowlanego - oświetlenie drogowe.

Czy rzeczywiście w przypadkach związanych z uzyskiwaniem pozwolenia na budowę lub zgłoszenia robót budowlanych dla jednego zamierzenia budowlanego (na przykład przebudowa skrzyżowania), które obejmuje pasy drogowe dróg różnych kategorii (krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne), konieczne jest dokonanie, czasem absurdalnego, podziału takiego zamierzenia (często na elementy, które nie mogą samodzielne funkcjonować z uwagi na przyjęte rozwiązania techniczne) i uzyskiwanie na nie odrębnych decyzji o pozwoleniu na budowę z urzędu wojewódzkiego w zakresie dróg wojewódzkich i krajowych oraz odrębnie ze starostwa dla dróg powiatowych i gminnych?

Proszę o wyjaśnienie tej kwestii, coraz częściej spotykam się z tym zagadnieniem, a przepisy wprost nie regulują tej kwestii.

Odpowiedź

Kwestia, której dotyczy pytanie, była przedmiotem analizy ze strony NSA, który w jednym z orzeczeń jednoznacznie przesądził, że w sytuacji, gdy mamy do czynienia z jednym zamierzeniem budowlanym, powinna być wydana jedna decyzja o pozwoleniu na budowę przez jeden organ administracji. W przypadku, którego dotyczy przedmiotowe pytanie, będzie to organ właściwy w sprawach dróg krajowych, czyli wojewoda. W żadnym razie nie ma natomiast podstaw do podziału jednego zamierzenia na kilka odrębnych i wymaganie od inwestora występowania z kilkoma odrębnymi pozwoleniami na budowę.

Uzasadnienie

Zgodnie z brzmieniem art. 33 ust. 1 Prawa budowlanego , pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. Pozwolenie na budowę może dotyczyć wybranych obiektów lub zespołu obiektów jedynie wówczas, gdy wniosek taki złoży inwestor, a zamierzenie budowlane obejmuje więcej niż jeden obiekt i obiekty te mogą samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem.

Z kwestią prawną, o której pisze Autor pytania, zmierzył się NSA w postanowieniu z dnia 28 lutego 2008 r. (II OW 80/07). W postanowieniu tym zawarta została teza, zgodnie z którą jeśli jest jedno zamierzenie budowlane, to powinna być jedna decyzja o pozwoleniu na budowę wydana przez jeden organ.
W sytuacji, której dotyczy niniejsze pytanie, problemem może być natomiast określenie organu właściwego do wydania decyzji o pozwoleniu na budowę. Należy bowiem pamiętać, że różne organy będą właściwe w zależności od kategorii drogi. Jak bowiem wynika z art. 82 ust. 3 pkt 3 Prawa budowlanego , wojewoda jest organem administracji architektoniczno-budowlanej pierwszej instancji w sprawach dróg publicznych krajowych i wojewódzkich wraz z obiektami i urządzeniami służącymi do utrzymania tych dróg i transportu drogowego oraz sytuowanymi w granicach pasa drogowego sieciami uzbrojenia terenu - niezwiązanymi z użytkowaniem drogi, a w odniesieniu do dróg ekspresowych i autostrad - wraz z obiektami i urządzeniami obsługi podróżnych, pojazdów i przesyłek. Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.) stanowi, że organem właściwym w sprawie pozwolenia na budowę drogi oraz przebudowy istniejących urządzeń infrastruktury technicznej, jest wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich, natomiast w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych, organem właściwym jest starosta.

Zgodnie z poglądem NSA wyrażonym w przywoływanym powyżej orzeczeniu, w sytuacji braku regulacji prawnej w odniesieniu do inwestycji dotyczących dróg należących do różnych kategorii, w odniesieniu do zamierzenia inwestycyjnego dotyczącego skrzyżowania drogi krajowej z drogą powiatową (a w naszym przypadku powiatową i gminną), za organ właściwy należy uznać organ właściwy w sprawach dróg krajowych, czyli wojewodę.

Uwagi:

Brak możliwości podziału jednego zamierzenia budowlanego dotyczy nawet sytuacji, gdy realizacja poszczególnych jego części realizowana jest w oparciu o odrębne przepisy (np. niektóre rodzaje robót wymagają pozwolenia na budowę, a dla innych wystarczające jest zgłoszenie). Za takim poglądem opowiedział się WSA w wyroku z dnia 6 marca 2008 r. (VII SA/Wa 2121/07), gdzie sformułowano tezę, iż prawo budowlane nie przewiduje możliwości formalnego podziału zamierzenia inwestycyjnego i stosowania do tak podzielonych części odmiennych przepisów ustaw dotyczących pozwolenia na budowę lub zgłoszenie.


Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 118 ze zm.)