W związku z postanowieniem Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 kwietnia 2010 r. o zarządzeniu wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 65, poz. 405) na dzień 20 czerwca 2010 r. (ewentualna II tura – 4 lipca 2010 r.) gminy przystąpiły do realizacji zadań związanych z organizacją i przeprowadzeniem głosowania na swoim terenie.
W pierwszej kolejności rady muszą dokonać ostatecznego podziału obszaru gminy na obwody głosowania. Głosowanie w wyborach Prezydenta RP odbędzie się w stałych obwodach utworzonych zgodnie z przepisami ustawy – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw     oraz obwodach tzw. odrębnych utworzonych zgodnie z art. 22 ustawy  o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Rada gminy, najpóźniej w 45 dniu przed wyborami, na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta) może dokonać zmiany w podziale na stałe obwody głosowania, tylko jeżeli konieczność taka wynika ze zmian granic gminy lub zmiany liczby mieszkańców w gminie. Należy pamiętać, że obwód głosowania może obejmować mniejszą liczbę niż 500 mieszkańców tylko wyjątkowo, gdy uzasadniają to miejscowe warunki. Przepisy prawa nie dopuszczają natomiast, aby obwód obejmował obszar zamieszkany przez więcej niż 3.000 mieszkańców.

W tym samym terminie, tj. najpóźniej w dniu 6 maja 2010 r., rada gminy tworzy obwody odrębne (potocznie nazywane nieprawidłowo obwodami zamkniętymi). W odróżnieniu od obwodów stałych obwody odrębne muszą być tworzone przed każdymi wyborami. W przypadku wyborów Prezydenta RP obwody takie obligatoryjnie tworzy się:
1)     w szpitalach,
2)     w zakładach pomocy społecznej,
– jeżeli w dniu wyborów będzie w nich przebywać co najmniej 50 wyborców
.
            Gdy liczba wyborców przebywających w takiej placówce jest mniejsza niż 50, wówczas rada gminy może utworzyć w niej obwód głosowania po wcześniejszym zasięgnięciu opinii kierownika placówki.

W przypadku zakładów karnych i aresztów śledczych oraz oddziałów zewnętrznych tych zakładów i aresztów również tworzy się obwody głosowania dla przebywających w nich wyborców. Nieutworzenie takiego obwodu jest możliwe wyłącznie w uzasadnionych wypadkach na wniosek kierownika zakładu karnego lub aresztu.

Rada gminy, podejmując uchwałę w sprawie obwodów głosowania, ustala ich granice i nadaje im numery, a w przypadku obwodów odrębnych także wyznacza siedziby obwodowych komisji wyborczych. Zwyczaj wyznaczania przez rady gmin w uchwale w sprawie podziału gminy na obwody siedzib obwodowych komisji wyborczych także dla obwodów stałych nie jest kwestionowany przez nadzór prawny. Z przepisów wynika jednak, że jest to kompetencja wyłącznie wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Najwłaściwszą formą prawną wyznaczenia siedzib obwodowych komisji wyborczych jest zarządzenie.

Gdy rada gminy z różnych przyczyn nie podejmie uchwały w wyznaczonym terminie, obwody tworzy właściwy wojewoda najpóźniej w 42 dniu przed dniem wyborów, tj. do dnia 9 maja 2010 r.


 
Przykład uchwały (proszę zwrócić uwagę na rozbudowaną, ale – niestety – konieczną podstawę prawną):
 


 
Uchwała Nr .../.../2010
Rady Gminy .....................
z dnia .................... 2010 r.
 
w sprawie utworzenia odrębnych obwodów głosowania.
 
Na podstawie art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 27 września 1990 r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 72, poz. 467), art. 30 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 159, poz. 1547, z 2004 r. Nr 25, poz. 219, Nr 102, poz. 1055 i Nr 167, poz. 1760, z 2005 r. Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 34, poz. 242, Nr 146, poz. 1055, Nr 159, poz. 1127 i Nr 218, poz. 1592, z 2007 r. Nr 25, poz. 162, Nr 48, poz. 327 i Nr 112, poz. 766, z 2008 r. Nr 96, poz. 607 i Nr 180, poz. 1111, z 2009 r. Nr 213, poz. 1652) oraz art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055 i Nr 116, poz. 1203, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441 i Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128 i Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974 i Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 180, poz. 1111 i Nr 223, poz. 1458, z 2009 r. Nr 52, poz. 420 i Nr 157, poz. 1241, z 2010 r. Nr 28, poz. 142 i 146, i Nr 40, poz. 230), w związku z postanowieniem Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 kwietnia 2010 r. o zarządzeniu wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 65, poz. 405), uchwala się, co następuje:
 
§ 1. Tworzy się odrębne obwody głosowania w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 20 czerwca 2010 r.:
1)      obwód głosowania Nr ... w Domu Pomocy Społecznej w ...... z siedzibą obwodowej komisji wyborczej w Domu Pomocy Społecznej w ...... przy ul. ...... nr ...;
2)      obwód głosowania Nr ... w ...... z siedzibą obwodowej komisji wyborczej w Samodzielnym Publicznym Zespole Opieki Zdrowotnej przy ul. ...... nr ... .
 
§ 2. W obwodach głosowania ustalonych zgodnie z brzmieniem załącznika do uchwały Nr .../.../... Rady Gminy .... z dnia ...... w sprawie podziału Gminy ...... na obwody głosowania (Dz. Urz. Woj. ...... Nr ..., poz. ...) wprowadza się następujące zmiany:
1)     Nr ... dodaje się w kolejności alfabetycznej ulicę: ......;
2)     Nr ... ulice: ...... skreśla się;
3)     Nr ... dodaje się w kolejności alfabetycznej ulice: ...... .
 
Przewodniczący Rady
Jan Nowak


  Wzór uchwały rady gminy.doc                Wzór uchwały rady gminy.pdf



Projekt został przygotowany zgodnie z zasadami opisanymi przez autora w artykule pt. „Zasady ogłaszania uchwał rad gmin” , tzn. nie zawiera przepisów o wejściu w życie, co oznacza, że uchwała obowiązuje od następnego dnia po uchwaleniu.
Stosując dotychczasowe zasady, można dodać kolejny paragraf o brzemieniu:
§ 3. 1. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
2. Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa ...... .
3. Uchwała podlega podaniu do publicznej wiadomości poprzez rozplakatowanie na tablicach ogłoszeń na terenie Gminy ......, a także poprzez zamieszczenie jej treści na stronie internetowej www ...... .
 
Stosowanie licznych odesłań w przepisach „jednej ordynacji do drugiej” tworzy skomplikowany system ogłaszania tej uchwały, podawania jej treści do publicznej wiadomości, jak również obowiązek przekazywania uchwały określonym organom.

Aby nie uchybić żadnemu z tych obowiązków, należy przyjąć, że uchwała w sprawie obwodów podlega każdorazowo:
1)     ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym (nie musimy tego zaznaczać w uchwale, gdyż obowiązek ten wynika wprost z ustawy, art. 30 ust. 3 ordynacji do rad…);
2)     podaniu do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty. Czynności tej nie należy mylić z informacją o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych. Należy ją raczej łączyć z uprawnieniem przysługującym wyborcom w liczbie co najmniej 15 wniesienia skargi do komisarza wyborczego, w terminie 5 dni od daty podania do publicznej wiadomości ustaleń rady gminy co do podziału gminy na obwody stałe oraz obwody odrębne w szpitalach i zakładach pomocy społecznej. Komisarz wyborczy rozpoznaje sprawę w ciągu 5 dni i wydaje postanowienie, na które nie przysługuje środek zaskarżenia;
3)     niezwłocznemu przekazaniu po jednym egzemplarzu właściwemu wojewodzie i komisarzowi wyborczemu.
 
Informacje o numerach i granicach obwodów głosowania ustalonych przez radę oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych wyznaczonych przez wójta podaje do wiadomości publicznej przez rozplakatowanie wójt (burmistrz, prezydent miasta) najpóźniej 35 dni przed dniem wyborów. W związku z tym, że data wskazana w postanowieniu Marszałka Sejmu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, termin ten mija w poniedziałek 17 maja 2010 r. Informacja podlega przekazaniu także komisarzowi wyborczemu.

Plakat zawierający informację o obwodach jest dobrym miejscem i sposobem przekazania wyborcom innych istotnych komunikatów.
 
Przykład:

 
INFORMACJA
Wójta Gminy ......
z dnia 17 maja 2010 r.
 
Na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 27 września 1990 r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 72, poz. 467) podaje się do wiadomości publicznej informację o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych utworzonych na obszarze Gminy w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 20 czerwca 2010 r.
 
Numer obwodu głosowania
Granice obwodu głosowania
(wykaz ulic lub miejscowości)
Siedziba
obwodowej komisji wyborczej
1
…………………….
Publiczne Gimnazjum Nr ...
ul. ......
2
…………………….
Szkoła Podstawowa Nr ...
ul. ......
(...)
……………………
Publiczne Przedszkole Nr ...
ul. ......
(...)
 
 
 
Liceum Ogólnokształcące
ul. ......
(...)
 Dom Pomocy Społecznej
Dom Pomocy Społecznej
ul. ......
 – Lokale dostosowane do potrzeb wyborców niepełnosprawnych.
Wyborcy niepełnosprawni mogą złożyć wniosek o dopisanie ich do spisu wyborców w obwodach głosowania dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych w terminie do dnia 15 czerwca 2010 r. do Urzędu Gminy.
Wyborca posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie organu rentowego bez względu na datę jego wydania, równoznaczne na mocy przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92 ze zm.), albo wyborca, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 75 lat, może w terminie do 10 czerwca 2010 r. złożyć do wójta Gminy wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania w jego imieniu.
Informacje w sprawach rejestru i spisu wyborców, udzielenia pełnomocnictwa oraz zaświadczeń o prawie do głosowania można uzyskać w Urzędzie Gminy ...... przy ul. ......, budynek nr ..., pokój nr ... lub pod nr telefonów: ...... .
Lokale wyborcze będą otwarte w dniu głosowania 20 czerwca 2010 r. (niedziela) w godzinach 6.00–20.00.
Przed przystąpieniem do głosowania wyborca będzie obowiązany okazać obwodowej komisji wyborczej dowód osobisty lub inny dokument ze zdjęciem umożliwiający stwierdzenie tożsamości.
 
Wójt Gminy
/–/
Jan Kowalski
 
Ireneusz Krześnicki


Do pobrania:

   Wzór informacji wójta.doc


   Wzór informacji wójta.pdf


   Wzór uchwały rady gminy.doc
 
 Wzór uchwały rady gminy.pdf




Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. 2003 r. Nr 159, poz. 1547 ze zm.)
Postanowienie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 kwietnia 2010 r. o zarządzeniu wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 65, poz. 405)
Ustawa z dnia 27 września 1990 r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. 2010 r., Nr 72, poz. 467 ze zm.)