W art. 5 ustawy zawarto regulacje dotyczące wypłacania jednorazowego zasiłku powodziowego w kwocie do 2 tys. zł. Zasiłek ów przysługuje rodzinie bądź osobie samotnie gospodarującej, która została poszkodowana w wyniku wystąpienia powodzi. Organem właściwym do wydania decyzji w tej sprawie jest wójt (burmistrz, prezydent miasta) gminy, na terenie której osoba składająca wniosek o przyznanie zasiłku poniosła szkodę, lub na terenie której przebywa w wyniku przeprowadzenia ewakuacji albo konieczności opuszczenia zagrożonego miejsca zamieszkania. Decyzja w tej sprawie powinna być wydana niezwłocznie (nie później niż 2 dni od dnia wpłynięcia wniosku), w takim samym terminie powinna nastąpić również wypłata zasiłku. Na możliwość przyznania świadczenia nie mają wpływu dochody wnioskodawcy. Należy podkreślić, iż środki na wypłatę zasiłków pochodzić będą z budżetu państwa; kwestie związane z ich rozdysponowaniem określone zostaną w osobnym rozporządzeniu.
Znaczenie dla jednostek samorządu terytorialnego ma również art. 6 ustawy . Pozwala on na odstąpienie od trybu przetargowego przy sprzedaży poszkodowanym nieruchomości przeznaczonych na cele mieszkaniowe. Możliwość ta obwarowana jest jednak szeregiem warunków: nieruchomość musi być przeznaczona na cele mieszkaniowe we właściwych aktach planistycznych (miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, studium, bądź decyzji o warunkach zabudowy), a sprzedaż nieruchomości może nastąpić tylko na rzecz osoby fizycznej. Dodatkowo ramy czasowe, w którym można stosować powyższe regulacje określone zostaną przez Radę Ministrów. W ustawie przewidziano jednocześnie, że w powyższym okresie odstępuje się od stosowania opłat adiacenckich w przypadku budowy lub odbudowy infrastruktury technicznej na terenach popowodziowych.
Do gmin trafią też pieniądze przeznaczone na ekwiwalenty dla ochotniczych straży pożarnych za uczestnictwo w działaniu ratowniczym związanym z powodzią.
Dodatkowe ułatwienie dla gmin w związku z usuwaniem skutków powodzi, stanowi art. 35 ustawy . Dotyczą one gmin i miejscowości wskazanych w wykazie zawartym w rozporządzeniu Rady Ministrów wydanym na podstawie art. 1 ust. 2 ustawy . Jeżeli gminy i miejscowości wyniku powodzi poniosły straty przekraczające 50% planowanych dochodów własnych za rok poprzedzający rok, w którym wystąpiła powódź, to dotacja z budżetu państwa na zadania własne związane z usuwaniem skutków powodzi nie musi być ograniczona do 80% wartości kosztów związanych z usuwaniem tych szkód. Oznacza to, że do dotacji dla gmin nie stosuje się ograniczenia wynikającego z art. 128 ust. ustawy o finansach publicznych .
Ustawa stanowi również nowe zadania dla starostów. Na wniosek poszkodowanego bezrobotnego przyznać mu prawo do świadczenia w wysokości zasiłku dla bezrobotnych za okres poprzedzający dzień zarejestrowania się tej osoby w powiatowym urzędzie pracy, pod warunkiem że opóźnienie w rejestracji było spowodowane powodzią, a bezrobotny będzie spełniał warunki. Ponadto dodatkowe regulacje dotyczą robót publicznych organizowanych przez starostę.
Ustawa wchodzi w życie 18 listopada 2011 r.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1385)
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.)