Skargę do WSA w Warszawie, po wcześniejszym bezskutecznym wezwaniu wojewody do usunięcia naruszenia prawa, złożył skarżący, wnosząc o stwierdzenie nieważności rozporządzenia wojewody w przedmiocie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina w Warszawie. W skardze zarzucił, że wskazany przepis rozporządzenia przewiduje, że w strefie "M" dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub w części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszącym innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, lub - w przypadku braku takiego planu - na zasadach określonych w warunkach zabudowy. Ponadto zarzucono, iż z uwagi na fakt, że ustanowienie strefy "M" nastąpiło z powodu przekroczenia na jej terenie dopuszczalnych poziomów hałasu dla zabudowy mieszkaniowej - zaskarżone rozporządzenie narusza przepisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826), które określa jednakowe wartości dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku spowodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych dla wszystkich kategorii zabudowy mieszkaniowej nie przewidując podwyższonych norm hałasu powodowanego przez powyższe źródła dla budynków mieszkalnych jednorodzinnych, towarzyszących innym funkcjom w stosunku do pozostałych kategorii zabudowy mieszkaniowej.
NSA rozpatrując skargę kasacyjną stwierdził, iż za nieuzasadniony należy uznać zarzut dotyczący naruszenia prawa materialnego, tj. art. 135 ust. 2 Prawa ochrony środowiska w zw. z postanowieniami tabeli nr 2 załącznika do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Zarzut skarżącego sprowadza się do kwestionowania uprawnienia wojewody do ustalenia, w sposób określony w § 4 ust. 2 zaskarżonego rozporządzenia, mniej rygorystycznych wymogów w zakresie dopuszczalnych poziomów hałasu na terenie tworzonego obszaru ograniczonego użytkowania, w stosunku do maksymalnych wartości określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r.
W opinii Sądu w pierwszej kolejności należy wskazać, że brak możliwości dochowania przewidzianych w obowiązujących przepisach ograniczeń w realizacji przedsięwzięć oddziaływujących negatywnie na środowisko, jest jedną z przesłanek utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania. Zgodnie bowiem z art. 135 ust. 1 Prawa ochrony środowiska , jeżeli z przeglądu ekologicznego albo z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wymaganej przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, albo z analizy porealizacyjnej wynika, że mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem zakładu lub innego obiektu, to dla oczyszczalni ścieków, składowiska odpadów komunalnych, kompostowni, trasy komunikacyjnej, lotniska, linii i stacji elektroenergetycznej oraz instalacji radiokomunikacyjnej, radionawigacyjnej i radiolokacyjnej tworzy się obszar ograniczonego użytkowania. Inaczej mówiąc, to właśnie faktyczna niemożność dochowania określonych w obowiązujących przepisach standardów stanowi jedną z przesłanek utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania. Oczywistym jest więc, że w ramach takiej strefy negatywne oddziaływanie na środowisko przekracza, określone odrębnymi przepisami, normy dopuszczalnego negatywnego wpływu na środowisko. To w konsekwencji powoduje, że w ramach tworzonego obszaru ograniczonego użytkowania konieczne jest wprowadzenie dodatkowych wymogów, które w założeniu zminimalizują negatywny wpływ na środowisko takiego obszaru. Może to nastąpić m.in. poprzez ustanowienie przez organ właściwy dla utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, dodatkowych wymogów w kwestii zmiany sposobu użytkowania budynków istniejących oraz budowy nowych budynków w ramach takiego obszaru.
NSA podkreślił również, że podniesiony przez skarżącego zarzut dotyczący kwestii negatywnego wpływu na poziom hałasu dodatkowych kryteriów określonych przez Wojewodę jest przedwczesny. Kwestionowany przepis § 4 ust. 2 zaskarżonego rozporządzenia wojewody w przedmiocie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego im. Fryderyka Chopina w Warszawie, uzależnia możliwość budowy budynków mieszkalnych jednorodzinnych w strefie "M" obszaru ograniczonego użytkowania, pod warunkiem spełniania przez te budynki dodatkowej funkcji innej niż mieszkalna. Z kolei zgodnie z ust. 2 tego przepisu, takie dodatkowe warunki określone zostaną w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego - na warunkach określonych w warunkach zabudowy. Tak więc, to treść konkretnych regulacji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy określać będzie wiążące warunki, umożliwiające budowę budynków mieszalnych jednorodzinnych w strefie "M" obszaru ograniczonego użytkowania, i to w świetle postanowień tych aktów możliwa będzie ocena, czy wpływ ewentualnej nowej inwestycji na nieruchomość skarżącego uzasadnia stwierdzenie naruszenia jego interesu prawnego.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2009 r. Nr 151, poz. 150 ze zm.)
Zobacz orzeczenie:
Wyrok NSA w Warszawie z dnia 17 marca 2009 r., sygn. akt II OSK 1749/08