Samorządowa instytucja kultury otrzymuje dotacje na środki trwałe oraz realizację zadań inwestycyjnych (budowa obiektu własnego).
Czy do ewidencji i księgowania otrzymywanych dotacji oraz ewidencji umorzenia środków trwałych oraz ich amortyzacji w ujęciu kosztowym, samorządowa instytucja kultury może stosować art. 41 ust. 1 i następne u.o.r.?
Odpowiedź
Dotacje otrzymane z budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego na finansowanie rozwoju instytucji kultury (np. zakup środków trwałych) winny być ujmowane w księgach rachunkowych instytucji kultury i wykazywane w jej sprawozdaniu finansowym na zwiększenie funduszu instytucji kultury.
Uzasadnienie
Samorządowa instytucja kultury prowadząc rachunkowość zobowiązana jest do stosowania przepisów prawa bilansowego tj. ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223) - dalej u.o.r., oraz zasady gospodarki finansowej określone w rozdziale trzecim ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 z późn. zm.) - dalej u.o.p.d.k. Zgodnie z art. 41 ust. 1 u.o.r. ewidencję księgową za pośrednictwem konta "Rozliczenia międzyokresowe przychodów", stosuje się w szczególności do:
1) równowartości otrzymanych lub należnych od kontrahentów środków z tytułu świadczeń, których wykonanie nastąpi w następnych okresach sprawozdawczych;
2) środków pieniężnych otrzymanych na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie oraz prac rozwojowych, jeżeli stosownie do innych ustaw nie zwiększają one kapitałów (funduszy) własnych. Zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przychodów kwoty zwiększają stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środków trwałych lub kosztów prac rozwojowych sfinansowanych z tych źródeł;
3) ujemnej wartość firmy, o której mowa w art. 33 ust. 4 i art. 44b ust. 11 u.o.r.
Na mocy art. 29 u.o.p.d.k. wartość majątku samorządowej i państwowej instytucji kultury odzwierciedla fundusz instytucji kultury (konto 800). Określa on wartość otrzymanego od organizatora mienia jak również nabytego mienia. Fundusz instytucji kultury zwiększa się lub zmniejsza o kwotę zmian wartości majątku instytucji, będących skutkiem:
1) aktualizacji wyceny środków trwałych na podstawie odrębnych przepisów,
2) nieodpłatnego przekazania lub otrzymania środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych,
3) łączenia i podziału instytucji kultury na podstawie bilansów zamknięcia dzielonych lub łączonych instytucji.
Przy ujmowaniu środków pochodzących z dotacji w księgach rachunkowych stosuje się dwie metody: metodę kapitałową oraz metodę wynikową. Metoda kapitałowa (funduszowa) polega na tym, że środki otrzymane z dotacji zalicza się na zwiększenie kapitału (funduszu) własnego jednostki je otrzymującej. Takie rozwiązanie stosowane jest w oparciu o przepisy systemowe regulujące zasady gospodarki finansowej danej jednostki (np. SP ZOZ, uczelnie wyższe, instytucje kultury, spółdzielnie mieszkaniowe). Oznacza to, że w instytucjach kultury nie będzie miał zastosowania art. 41 ust. 1 pkt 2 u.o.r., gdyż otrzymane środki dotacji zwiększają fundusze własne jednostki (fundusz instytucji kultury). Otrzymane w ramach dotacji środki pieniężne na sfinansowanie zakupu, budowy albo ulepszenia środków nie są odnoszone w księgach rachunkowych instytucji kultury na konto rozliczeń międzyokresowych przychodów.
Czy do ewidencji i księgowania otrzymywanych dotacji oraz ewidencji umorzenia środków trwałych oraz ich amortyzacji w ujęciu kosztowym, samorządowa instytucja kultury może stosować art. 41 ust. 1 i następne u.o.r.?
Odpowiedź
Dotacje otrzymane z budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego na finansowanie rozwoju instytucji kultury (np. zakup środków trwałych) winny być ujmowane w księgach rachunkowych instytucji kultury i wykazywane w jej sprawozdaniu finansowym na zwiększenie funduszu instytucji kultury.
Uzasadnienie
Samorządowa instytucja kultury prowadząc rachunkowość zobowiązana jest do stosowania przepisów prawa bilansowego tj. ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223) - dalej u.o.r., oraz zasady gospodarki finansowej określone w rozdziale trzecim ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 z późn. zm.) - dalej u.o.p.d.k. Zgodnie z art. 41 ust. 1 u.o.r. ewidencję księgową za pośrednictwem konta "Rozliczenia międzyokresowe przychodów", stosuje się w szczególności do:
1) równowartości otrzymanych lub należnych od kontrahentów środków z tytułu świadczeń, których wykonanie nastąpi w następnych okresach sprawozdawczych;
2) środków pieniężnych otrzymanych na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie oraz prac rozwojowych, jeżeli stosownie do innych ustaw nie zwiększają one kapitałów (funduszy) własnych. Zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przychodów kwoty zwiększają stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środków trwałych lub kosztów prac rozwojowych sfinansowanych z tych źródeł;
3) ujemnej wartość firmy, o której mowa w art. 33 ust. 4 i art. 44b ust. 11 u.o.r.
Na mocy art. 29 u.o.p.d.k. wartość majątku samorządowej i państwowej instytucji kultury odzwierciedla fundusz instytucji kultury (konto 800). Określa on wartość otrzymanego od organizatora mienia jak również nabytego mienia. Fundusz instytucji kultury zwiększa się lub zmniejsza o kwotę zmian wartości majątku instytucji, będących skutkiem:
1) aktualizacji wyceny środków trwałych na podstawie odrębnych przepisów,
2) nieodpłatnego przekazania lub otrzymania środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych,
3) łączenia i podziału instytucji kultury na podstawie bilansów zamknięcia dzielonych lub łączonych instytucji.
Przy ujmowaniu środków pochodzących z dotacji w księgach rachunkowych stosuje się dwie metody: metodę kapitałową oraz metodę wynikową. Metoda kapitałowa (funduszowa) polega na tym, że środki otrzymane z dotacji zalicza się na zwiększenie kapitału (funduszu) własnego jednostki je otrzymującej. Takie rozwiązanie stosowane jest w oparciu o przepisy systemowe regulujące zasady gospodarki finansowej danej jednostki (np. SP ZOZ, uczelnie wyższe, instytucje kultury, spółdzielnie mieszkaniowe). Oznacza to, że w instytucjach kultury nie będzie miał zastosowania art. 41 ust. 1 pkt 2 u.o.r., gdyż otrzymane środki dotacji zwiększają fundusze własne jednostki (fundusz instytucji kultury). Otrzymane w ramach dotacji środki pieniężne na sfinansowanie zakupu, budowy albo ulepszenia środków nie są odnoszone w księgach rachunkowych instytucji kultury na konto rozliczeń międzyokresowych przychodów.