Decyzja o pozwoleniu na budowę w sytuacji gdy inwestycja jest już zrealizowana

Organ wydał decyzję o pozwoleniu na budowę. Decyzja stała się ostateczna, ale po dwch miesiącach powiatowy inspektor nadzoru budowlanego przesłał pismo, w ktrym stwierdził, że inwestycja w chwili złożenia przez inwestora wniosku o pozwoleniu na budowę (a tym samym wydania decyzji) została już zrealizowana.

W związku z tym co powinien uczynić organ, który wydał decyzję o pozwoleniu na budowę, aby wyeliminować wydaną decyzję z obiegu prawnego?

Czy powinien wznowić postępowanie i uchylić decyzję?

Czy wznowić postępowanie i przekazać do organu II instancji z wnioskiem o stwierdzenie nieważności?

Odpowiedź

Udzielenie w drodze decyzji administracyjnej pozwolenia na budowę dla inwestycji, która została już zrealizowana powoduje, że decyzja taka została wydana z rażącym naruszeniem prawa i należy przeprowadzić postępowanie w sprawie stwierdzenia jej nieważności.

Uzasadnienie

Prawo budowlane ogranicza wolność inwestora w zakresie swobodnego rozpoczęcia i prowadzenia robót budowlanych. Jednym z instrumentów tej reglamentacji jest pozwolenie na budowę. Zgodnie z treścią art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego . roboty budowlane, co do zasady, można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Wobec tego nie może budzić wątpliwości, że rozpoczęcie robót budowlanych przed uzyskaniem ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę stanowi rażące naruszenie art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego ., gdyż stoi w oczywistej sprzeczności z brzmieniem tego przepisu, którego treść nie budzi w tym zakresie jakichkolwiek wątpliwości interpretacyjnych. Dopiero bowiem przedmiotowa decyzja uprawnia inwestora do rozpoczęcia i prowadzenia robót budowlanych. Oczywistym jest zatem, że powinna być wydana przed rozpoczęciem robót budowlanych, a nie w ich trakcie, czy też po ich zakończeniu. Podkreślić jednocześnie należy, iż z art. 32 ust. 4a Prawa budowlanego ., wyraźnie wynika, iż w przypadku rozpoczęcia robót budowlanych z naruszeniem przepisu art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego ., nie wydaje się pozwolenia na budowę. Przytoczony przepis stanowi zatem zabezpieczenie respektowania zasady wynikającej z art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego ., szczególnie że decyzja o pozwoleniu na budowę nie służy legalizacji robót budowlanych prowadzonych niezgodnie z prawem. Tryby legalizacyjne regulują bowiem odrębne przepisy i do ich stosowania powołane są co do zasady organy nadzoru budowlanego, a nie organy administracji architektoniczno-budowlanej. Wykonywanie robót budowlanych przed uzyskaniem ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, powoduje natomiast bezprzedmiotowość postępowania w sprawie jej wydania i skutkować powinno umorzeniem postępowania na podstawie art. 105 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego . Jeżeli jednak pozwolenie na budowę zostało już udzielone dla inwestycji, która została już zrealizowana to znaczy, że taka decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa i należy przeprowadzić postępowanie w sprawie stwierdzenia jej nieważności [por. wyrok NSA z dnia 25 sierpnia 2010 r., II OSK 1318/09, wyrok WSA w Warszawie z dnia 25 stycznia 2006 r., VII SA/Wa 661/05, LEX nr 196344].

Łukasz Smaga

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.)
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)