Prawidłowo więc skonstruowany akt prawa miejscowego powinien zawierać dyrektywy skierowane do jego adresatów w postaci nakazu, zakazu lub uprawnienia oraz wskazanie okoliczności, w których zakaz lub nakaz danego zachowania ma zastosowanie, chyba że – i tu tkwi istota zagadnienia - jest to akt prawny wykonawczy i elementy te zawarte są w przepisach wyższego rzędu. Zdaniem autora, z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku uchwały w sprawie nazwy ulicy, podobnie jak w przypadku uchwały wprowadzającej stawki podatku od nieruchomości. Rada gminy uchwala stawki a sposób ich poboru, egzekucji, ustalenia wymiaru itd., itp. regulują inne przepisy i nikt nie kwestionuje, że uchwała ta jest aktem prawa miejscowego podlegającym publikacji w dzienniki urzędowym.




Oto kilka przykładowych skutków prawnych jakie wywołuje uchwała, szczególnie w sprawie zmiany nazwy ulicy:

1. Przede wszystkim powoduje powstanie określonych obowiązków, zarówno po stronie organów administracji, jednostek organizacyjnych, jak i mieszkańców gminy, związanych z licznymi czynnościami ewidencyjnymi stanowiącymi podstawę innych, jeszcze bardziej licznych czynności administracyjnych, wynikających np. z:
1) ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych ;
2) ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908, z późn. zm.);
3) z ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z późn. zm.)
- polegających na wymianie, dowodu osobistego, dowodu rejestracyjnego pojazdu, prawa jazdy czy zmiany wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.

2. Ponadto cała masa instytucji prawnych i społecznych, dla których bardzo istotny jest mechanizm powiadamiania adresatów, jest zobowiązana do stosowania właściwej nazwy ulicy. W tym punkcie zamiast wykazu odpowiednich, licznych regulacji prawnych wystarczy uruchomić wyobraźnię. W miejscowościach powyżej określonego pułapu mieszkańców bez wskazania właściwej ulicy nie jest możliwe udokumentowanie skutecznej próby dostarczenia przesyłki adresatowi.

3. Nadanie nazwy drodze wewnętrznej jest wyłączną kompetencją rady gminy, jednak, co zauważył także ustawodawca, może być ingerencją w jurysdykcję innego podmiotu, dlatego na podstawie art. 8 ust. 1a o drogach publicznych rada nie może dokonać tego bez pisemnej zgody właścicieli terenów, na których jest ona zlokalizowana.

4. W przypadku gmin wpisanych do prowadzonego przez ministra właściwego do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych rejestru gmin, na których obszarze używane są nazwy w języku mniejszości na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. Nr 17, poz. 141, z późn. zm.) pod pewnymi warunkami, dopuszcza używanie w gminie dodatkowych tradycyjnych nazw ulic w języku mniejszości obok nazw ulic w języku polskim.

5. Postrzegany głównie z punktu wiedzenia medialnego konflikt z udziałem mieszkańców i radnych gminy o wybór nazwy lub zmiany jej dotychczasowego brzmienia, nie jest także obojętny prawnie. Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 424, z późn. zm.), daje podstawy aby spór, np. o to czy Władysław Broniewski to wybitny poeta godny uhonorowania nazwaniem ulicy jego imieniem i nazwiskiem, czy też komunistyczny zdrajca, który 19 listopada 1939 r. podpisał się pod „radosną” deklaracją aprobującą przyłączenie Ziem Zachodniej Ukrainy do Ukrainy Radzieckiej stał się przykładowym precedensem rozstrzyganym w trybie nadzoru prawnego i postępowania przed sądem administracyjnym.

6. Nie zapominajmy, że cały czas obowiązuje ustawa z dnia 20 maja 1991 r. Kodeks wykroczeń (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 109, poz. 756, z późn. zm.) zawierająca art. 64, wg którego kto, będąc właścicielem, administratorem, dozorcą lub użytkownikiem nieruchomości, nie dopełnia obowiązku umieszczenia w odpowiednim miejscu albo utrzymania w należytym stanie (oświetlonej) tabliczki z numerem porządkowym nieruchomości, nazwą ulicy lub placu albo miejscowości podlega karze grzywny albo karze nagany.

Podsumowując, uchwała w sprawie nadania (zmiany) nazwy ulicy stanowi akt prawa miejscowego, do którego w pełni należy zastosować rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” [ZTP] (Dz. U. Nr 100, poz. 908), ogłosić go w wojewódzkim dzienniku urzędowym zgodnie z ustawą o ogłaszaniu aktów normatywnych (…) oraz zastosować odpowiednio długie w zależności o lokalnej specyfiki i skali zmiany vacatio legis.

Przydatne materiały:

Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. 2006 r. Nr 139, poz. 993 ze zm.)
Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.)


Pisaliśmy o tym również:

Czy uchwała w sprawie (zmiany) nazwy ulicy jest aktem prawa miejscowego? (cz. 1)