Pytanie:
W związku z upływem terminu obowiązywania decyzji starosta z urzędu wszczął postępowanie w sprawie wydania decyzji stwierdzającej wygaśnięcie pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód podziemnych ze studni głębinowych oraz na odprowadzenie oczyszczonych wód popłucznych. Po wszczęciu postępowania okazało się, że zakład, dla którego wydano pozwolenie, nie istnieje, a obecni nowi właściciele działek nie korzystali z ujęcia i nie są zainteresowani korzystaniem z niego.

W obecnym stanie faktycznym należy wygasić decyzję, bo upłynął termin jej obowiązywania i orzec o konieczności usunięcia urządzeń wodnych (obecni właściciele nie są zainteresowani korzystaniem z nich).

Jak należy w takiej sytuacji określić strony postępowania? Do kogo skierować decyzję wygaszającą i na jaki podmiot nałożyć obowiązek likwidacji urządzeń? Czy wygaszenie powinno być skierowane do zakładu, dla którego wydano pozwolenie wodnoprawne, bowiem nikt inny nie wszedł w prawa i obowiązki?
Czy likwidacja ujęcia należy do obecnych właścicieli ujęcia, pomimo faktu, że nigdy z niego nie korzystali, a jedynie kupili działkę z otworami studziennymi?

Odpowiedź:
Ograniczenie decyzji wyłącznie do stwierdzenia jej wygaśnięcia bez rozstrzygania o losach urządzenia wodnego nie byłoby prawidłowe, bowiem pozostawienie nieczynnych ujęć wód podziemnych może prowadzić do zanieczyszczenia tych wód, zatem jest niekorzystne z punktu widzenia kształtowania zasobów wodnych.

W świetle art. 139 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 469), w decyzji stwierdzającej wygaśnięcie pozwolenia wodnoprawnego można określić obowiązki zakładu niezbędne do kształtowania zasobów wodnych, a w szczególności zobowiązać zakład do usunięcia urządzeń wodnych, które były użytkowane na podstawie tego pozwolenia.

Fakt sprzedania terenu wraz z ujęciami osobom trzecim, w moim przekonaniu, nie powinien rzutować na postępowanie administracyjne w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia pozwolenia wodnoprawnego i nałożenia obowiązku likwidacji urządzeń wodnych, bowiem są to sprawy cywilnoprawne, które powinny być uregulowane między stronami przy sprzedawaniu nieruchomości i ustalaniu warunków dalszego użytkowania nieruchomości i ujęć.

Stroną postępowania w przedmiocie wygaszenia pozwolenia wodnoprawnego i nałożenia obowiązku usunięcia urządzeń wodnych będą aktualni właściciele nieruchomości i tych urządzeń (ujęć wody).
Wypada jednak zwrócić uwagę, że ujęcie wód podziemnych jest specyficznym urządzeniem, i z punktu widzenia kształtowania zasobów wodnych najistotniejsze jest zlikwidowanie otworów wiertniczych, które musi być przeprowadzone stosownie do wymogów wynikających z przepisów ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 196), wymagających m.in. sporządzenia dokumentacji geologicznej, która będzie podstawą do wystąpienia o skreślenie dotychczasowego ujęcia z ewidencji zasobów eksploatacyjnych.