Pytanie:
Czy można pracownika OPS (pracownik socjalny) awansować na kierownika działu bez przeprowadzania konkursu? Czy może on pełnić funkcję kierownika bez skończonej organizacji w pomocy społecznej (zrobić ją w trakcie pełnienia obowiązków kierownika)?
Odpowiedź:
Nie ma możliwości dokonania awansu wewnętrznego pomiędzy różnymi grupami stanowisk. Żaden przepis do pełnienia funkcji kierownika działu nie wymaga skończenia organizacji w pomocy społecznej.
Uzasadnienie:
Zakres tematyczny pytania uregulowany został w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych - dalej u.o.p.s. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, a w szczególności art. 4 ust. 1 pkt 3 u.o.p.s. pracownicy samorządowi są zatrudniani na podstawie umowy o pracę. Pracownicy samorządowi są zatrudniani na stanowiskach:
- urzędniczych, w tym kierowniczych stanowiskach urzędniczych;
- doradców i asystentów;
- pomocniczych i obsługi.
Zgodnie z art. 12 u.o.p.s. wolnym stanowiskiem urzędniczym, w tym wolnym kierowniczym stanowiskiem urzędniczym, jest stanowisko, na które, zgodnie z przepisami u.o.p.s. albo w drodze porozumienia, nie został przeniesiony pracownik samorządowy zatrudniony na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, posiadający kwalifikacje wymagane na danym stanowisku lub nie został przeprowadzony na to stanowisko nabór albo na którym mimo przeprowadzonego naboru nie został zatrudniony pracownik. Nie wymaga przeprowadzenia naboru zatrudnienie osoby na zastępstwo w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika samorządowego.
Z powyższego jednoznacznie wynika konieczność przeprowadzenia naboru na stanowisko urzędnicze, w tym kierownicze urzędnicze (tu: kierownik działu). Jednocześnie zgodnie z art. 20 u.o.p.s. pracownik samorządowy, który wykazuje inicjatywę w pracy i sumiennie wykonuje swoje obowiązki, może zostać przeniesiony na wyższe stanowisko (awans wewnętrzny). Awans wewnętrzny może zostać dokonany jedynie w ramach tej samej grupy stanowisk, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-3 u.o.p.s. Brak jest zatem prawnej możliwości awansowania pracownika socjalnego (stanowisko pomocnicze) na stanowisko urzędnicze w tym kierownika działu.
Ponadto zgodnie z art. 122 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej – dalej u.p.s., osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej są obowiązane posiadać co najmniej 3-letni staż pracy w pomocy społecznej oraz specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej. Szkolenie specjalizacyjne z zakresu organizacji pomocy społecznej mogą realizować jednostki prowadzące kształcenie lub doskonalenie zawodowe po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. Ukończenie studiów podyplomowych dla osób posiadających wykształcenie wyższe, w których programie uwzględniono minimum programowe specjalizacji z zakresu organizacji pomocy społecznej, jest równoznaczne z uzyskaniem przez absolwentów tych studiów specjalizacji. Ponadto zgodnie z art. 6 pkt 5 u.p.s. pod pojęciem jednostka organizacyjna pomocy społecznej należy rozumieć regionalny ośrodek polityki społecznej, powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodek pomocy społecznej, dom pomocy społecznej, placówkę specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, ośrodek wsparcia i ośrodek interwencji kryzysowej.
Żaden zatem przepis u.p.s. nie wymaga ukończenia specjalizacji z zakresu organizacji w pomocy społecznej, aby móc pełnić funkcję kierownika działu.
Nie ma możliwości dokonania awansu wewnętrznego pomiędzy różnymi grupami stanowisk. Żaden przepis do pełnienia funkcji kierownika działu nie wymaga skończenia organizacji w pomocy społecznej.