Prezydent miasta zawiesił postępowanie lokalizacyjne do czasu uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla inwestycji polegającej na budowie marketu spożywczego o powierzchni sprzedaży 800 m2 wraz z elementami infrastruktury technicznej.

W ocenie SKO postanowienie prezydenta miasta jest dotknięte wadą wymienioną w art. 156 § 1 pkt  2 Kodeksu postęopowania administracyjnego , tj. zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa. Zgodnie z przepisem art. 62 ust. 2 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.), jeżeli wniosek o ustalenie warunków zabudowy dotyczy obszaru, w odniesieniu do którego istnieje obowiązek sporządzenia planu miejscowego, postępowanie adminifstracyjne w sprawie ustalenia warunków zabudowy zawiesza się do czasu uchwalenia planu miejscowego. Zawieszając postępowanie lokalizacyjne dla zamierzenia polegającego na budowie marketu spożywczego o powierzchni sprzedaży 800 m2 wraz z elementami infrastruktury technicznej, organ I instancji wywiódł, że art. 10 ust. 2 pkt 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym  stawia na równi obowiązek uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszarów, dla których konieczność ta wynika "z przepisów odrębnych", z obowiązkiem uchwalenia planu dla obszarów rozmieszczenia wielkopowierzchniowych obiektów handlowych.

Zdaniem SKO, oceniając zgodność z prawem opisanego na wstępie postanowienia, należy w pierwszej kolejności wyjaśnić, że zgodnie z przepisem art. 10 ust. 2 pkt 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy określa się w szczególności obszary, dla których jest obowiązkowe sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej. Przepis ten pierwotnie przewidywał konieczność określenia w studium obszarów rozmieszczenia obiektów handlowych powyżej 2000 m2. Zmiana w powyższym zakresie została wprowadzona art. 12 ustawy z 11 maja 2007 r. o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych (Dz. U. Nr 127, poz. 880), który wyrazy «powyżej 2000 m2» zastępuje się wyrazami «powyżej 400 m2»". Zmiana ta weszła w życie 18 września 2007 r.

Ustawa o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych została w całości uznana wyrokiem TK z 8 lipca 2008 r. (K 46/07, Dz. U. Nr 123, poz. 803) za niezgodną z Konstytucji RP. Skutkiem tego wyroku była derogacja całej ustawy o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. W ocenie SKO, skoro cała ustawa została uznana za niezgodną z Konstytucją i derogowana z obrotu prawnego, to także znajdujące się w niej przepisy zmieniające inne ustawy zostały uznane za niekonstytucyjne i one również zostały derogowane. W konsekwencji, w ocenie składu orzekającego, przepis art. 12 ustawy o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów handlowych, zmieniający ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, "podzielił los" całej ustawy, tj. został derogowany z 11 lipca 2008 r. Co jednak szczególnie istotne w niniejszej sprawie, wyrok TK wywołuje skutki ex nunc. Oznacza to, że nowelizacja pierwotnego art. 10 ust. 2 pkt 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym , której dokonano przez przepis zmieniający ww. ustawę, weszła w życie i przepis art. 10 ust. 2 pkt 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w nowym brzmieniu obowiązywał przez ok. 10 miesięcy. Następnie jednak - na mocy przywołanego orzeczenia TK - derogowano ustawę z 11 maja 2007 r. ze skutkiem ex nunc. Nie oznacza to jednak, że został "przywrócony" poprzednio obowiązujący stan prawny w odniesieniu do przepisu uprzednio znowelizowanego przez powyższy art. 12, tj. że nastąpił niejako "automatyczny" powrót do powierzchni sprzedaży określonej, jako "powyżej 2000 m2".

W ocenie Kolegium od 11 lipca 2008 r. przepis art. 10 ust. 2 pkt 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie wyznacza w ogóle powierzchni sprzedaży obiektów handlowych, które należy uwzględnić w studium. Skutkiem zatem stwierdzenia przez TK niezgodności z Konstytucją powołanej wielokrotnie ustawy z 11 maja 2007 r. jest niewykonalność przepisu art. 10 ust. 2 pkt 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w poniżej wskazanym zakresie. Nie można bowiem bezspornie stwierdzić, jakich obszarów rozmieszczenia obiektów handlowych dotyczy ten przepis. Oznacza to, że skoro nie można stwierdzić, jak powierzchnia sprzedaży obliguje organ stanowiący gminy do ujęcia obszarów rozmieszczenia obiektów handlowych najpierw w studium, a następnie w planie miejscowym, to tym bardziej z tego przepisu nie można wywodzić obowiązku uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Obowiązek sporządzenia planu może bowiem wynikać wyłącznie z przepisów szczególnych, które w sposób jednoznaczny, a więc niebudzący żadnych wątpliwości, nakazują uchwalić plan miejscowy. W konsekwencji, w ocenie Kolegium, powołany przez organ I instancji przepis art. 10 ust. 2 pkt 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie mógł stanowić podstawy do zawieszenia postępowania lokalizacyjnego do czasu uchwalenia planu miejscowego. Nie kreuje on bowiem obowiązku uchwalenia planu miejscowego.

Z powyższego wynika, w ocenie SKO, że postanowienie prezydenta zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa.


Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.)  
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)

Zobacz orzeczenie:
Postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia 13 stycznia 2010 r., sygn. SKO 4122/241/09/10