Stowarzyszenie Miasta w Internecie funkcjonuje już od kilkunastu lat. Począwszy od roku 1997 stowarzyszenie to organizuje corocznie konferencję właśnie pod nazwą Miasta w Internecie. W tym roku zakopiańskie spotkanie było poświęcone m. in.:
- informatyzacji administracji, w tym w szczególności samorządów,
- najnowszemu narzędziu do kontaktowania się obywateli z urzędami, czyli Elektronicznej Platformie Usług Administracji Publicznej (ePUAP), a w szczególności profilowi zaufanemu w ePUAP,
- współpracy na linii rząd – samorząd w zakresie informatyzacji,
- rozwojowi świadczenia usług drogą elektroniczną przez administrację,
- rozwojowi systemów teleinformatycznych w Polsce,
- nowoczesnej oświacie opartej o technologie cyfrowe oraz rozwojowi e-bibliotek,
- problemom wykluczenia cyfrowego obywateli i przeciwdziałaniu temu zjawisku przez aktywizację osób niekorzystających z Internetu (czyli w szczególności osób starszych i mieszkańców wsi),
- strategii rozwoju cyfrowego polskiej wsi.
W konferencji wzięli udział jako prelegenci przedstawiciele wielu środowisk, w tym w szczególności administracji rządowej szczebla centralnego (przedstawiciele ministerstw: spraw wewnętrznych i administracji, gospodarki, rolnictwa i rozwoju wsi oraz Urzędu Komunikacji Elektronicznej), terenowej administracji rządowej (wojewoda opolski), administracji samorządowej wszystkich szczebli (województw, powiatów i gmin), stowarzyszeń i organizacji pozarządowych blisko współpracujących z samorządami, nauki oraz biznesu, którzy posiadają w swojej ofercie produkty lub usługi, z których skorzystać mogą jednostki samorządu terytorialnego. W czasie konferencji uczestnicy mogli również wysłuchać przesłania, które specjalnie do uczestników tego spotkania, miała Pani prof. Danuta Hubner, obecnie poseł do Parlamentu Europejskiego, a wcześniej m. in. komisarz Unii Europejskiej.
Uczestnikami konferencji byli głównie szefowie jednostek samorządu terytorialnego (wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, starostowie, marszałkowie województw) oraz pracownicy urzędów jednostek samorządu terytorialnego, bowiem to głównie do nich skierowana była ta konferencja. W 14 konferencji Miasta w Internecie uczestniczyło również wydawnictwo WoltersKluwer Polska oraz Serwis Samorządowy. Nasze stanowisko znajdowało się tuż przed główną salą konferencyjną i cieszyło się dużym zainteresowaniem uczestników.
W trakcie spotkań konferencyjnych (warsztatów, sesji plenarnych i paneli dyskusyjnych) padło wiele uwag dotyczących funkcjonowania samorządów, sposobów i możliwości wykonywania przez nie zadań i ograniczeń, które utrudniają lub uniemożliwiają sprawne wykonywanie tych zadań. Zarówno prelegenci, jak i inni uczestnicy konferencji, podnosili krytyczne uwagi w odniesieniu do np. działań podejmowanych przez władze centralne (ministerstwa) i współpracy pomiędzy administracją rządową a samorządami. W wielu kwestiach wytknięto podejmowanie działań, które w innych krajach nie sprawdziły się (profil zaufany czy dowody osobiste z chipem) czy braki i zaniechania (np. brak strategii zmian w systemie oświaty prowadzących do lepszego wykorzystania Internetu jako źródła wiedzy i metody nauczania czy brak strategii rozwoju cywilizacyjnego Polski w oparciu o technologie cyfrowe i Internet). Przedstawiciele administracji rządowej musieli wysłuchać sporo głosów krytycznych w odniesieniu do realizowanych pomysłów i planowanych dalszych działań, jednak wiele z tych uwag było bardzo trafnych i popartych przez ekspertów, zatem można mieć nadzieję, że rząd weźmie je pod uwagę.
Na konferencji zwrócono również uwagę na ogromny rozrost administracji publicznej, co widać głównie w stale wzrastającej liczbie osób zatrudnionych w urzędach administracji publicznej, przy jednoczesnym spadku wydajności tych pracowników. Z drugiej strony zwrócono uwagę na niejasną legislację, która utrudnia sprawne zarządzanie jednostką samorządu terytorialnego i wykonywanie zadań przez samorządy. Przedstawiciele samorządu krytykowali obowiązujące przepisy prawa, które nie pozwalają sprawnie wykonywać usług publicznych i zarządzać administracją, gdyż w obowiązujących procedurach panuje bałagan i są one nieprzyjazne także dla urzędów i urzędników. Z tych dwóch faktów został wyciągnięty wniosek, iż informatyzacja administracji publicznej nie może zastąpić jej reformowania, w szczególności zmian w przepisach, bowiem informatyzacja bałaganu nie uporządkuje go, a stworzy e-bałagan.
Znaczna część konferencji poświecona była wykluczeniu cyfrowemu i przeciwstawianiu się temu zjawisku, w szczególności w odniesieniu do osób starszych, niepełnosprawnych i mieszkańców wsi. Przedstawione zostały wyniki badań, z których wynika, że barierą dostępu do Internetu nie jest sprzęt (w większości domów znajduje się komputer), nie jest cena (nawet osoby najbiedniejsze mają wykupiony dostęp do Internetu), ani nie są kompetencje (większość osób wie jak korzystać z Internetu), ale motywacje. Zgodnie z wynikami przeprowadzonych badań najczęściej podawaną przyczyną niekorzystania z Internetu jest brak potrzeby, brak celu, dla którego można by korzystać z sieci. Co ciekawe, znacząca jest liczba osób, które posiadają dostęp do Internetu, ale z niego nie korzystają. Jednocześnie wykorzystanie funduszy przeznaczonych na polepszenie dostępu do sieci szerokopasmowej jest największe tam, gdzie już teraz warunki dostępu do Internetu są dobre. Na konferencji zostały również przedstawione rozwiązania techniczne, które pozwalają w sposób tani i szybki umożliwić dostęp do Internetu tym osobom, które mają ograniczone możliwości z racji np. nieopłacalności ekonomicznej podłączenia ich gospodarstwa domowego (głównie z powodu znacznych kosztów doprowadzenia infrastruktury).
Uczestnicy konferencji byli zgodni co do tego, że dostęp do Internetu powinien być obecnie traktowany jak dostęp do innych elementów infrastruktury, jak np. dróg, kanalizacji, telefonii czy energii elektrycznej.
W trakcie konferencji zostały rozdane już po raz jedenasty nagrody Złotej Małpy dla samorządów, które mają największe sukcesy w dziedzinie Internetu i informatyzacji. Nagrody w konkursie Złot@ 2010: Samorządowy Lider Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, zdobyli:
- w kategorii Samorządowy Lider Elektronicznej Administracji:
Urząd Gminy w Dobrczu wśród gmin,
Miasto Jasło wśród miast,
Urząd Miasta Poznania wśród dużych miast,
Starostwo Powiatowe w Zawierciu wśród powiatów.
- w kategorii Polski Region –Lider Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego:
Urząd Marszałkowski w Łodzi,
- w kategorii Samorządowy Lider Projektów Szerokopasmowego Dostępu do Internetu:
Urząd Miasta Krosna.
Patronat nad nagrodą w tej kategorii objął Urząd Komunikacji Elektronicznej i wręczona została ona przez Panią Annę Streżyńską prezes tego urzędu.
Najważniejszym dokumentem przyjętym przez uczestników konferencji jest Dokument końcowy 14 Konferencji „Miasta w Internecie”: Polski Internet Równych Szans – Memoriał w sprawie koniecznych zmian w zarządzaniu rozwojem społeczeństwa informacyjnego w Polsce. W tym podsumowaniu konferencji napisano m. in., że „inwestycje te [w systemy teleinformatyczne sektora publicznego]nie przełożyły się na jakościowe zmiany modernizacyjne oraz cywilizacyjne, których należało oczekiwać dzięki ułatwieniu dostępu mieszkańców do Internetu oraz zapewnieniu teleinformatycznego wsparcia urzędom i instytucjom publicznym, tak rządowym, jak i samorządowym. W działaniach władz publicznych tkwi systemowy błąd, skutkujący niską skutecznością i efektywnością tych inwestycji”. Z tego powodu uczestnicy konferencji zwrócili uwagę, że „Polska nie może pozwolić sobie na kontynuację dotychczasowego zakresu i modelu działań na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Konieczne są pilne zmiany i nowe inicjatywy, jako że nieskutecznie korzystamy z (…) wsparcia środkami unijnymi transformacji cywilizacyjnej (…)”. W dokumencie możemy przeczytać jakie działania rekomendują uczestnicy konferencji:
- pilna modyfikacja zapisów programów operacyjnych Narodowej Strategii Spójności, służąca zapewnieniu ich efektywności i zgodności z potrzebami Polaków na początku XXI wieku,
- opracowanie i wdrożenie w latach 2011-2014 powszechnego programu edukacji cyfrowej dorosłych Polaków, pod hasłem Polski Internet Równych Szans,
- stworzenie centralnego, operacyjnego i merytorycznego ośrodka zarządzania publicznymi inwestycjami w projekty teleinformatyczne oraz programami podnoszenia poziomu kompetencji cyfrowych Polaków,
- opracowanie i wdrożenie programu zmiany sposobu wykorzystanie rozwiązań teleinformatycznych w procesie kształcenia i wprowadzenie polskiej oświaty w świat XXI wieku.
Dokument końcowy konferencji zostanie przekazany na ręce Premiera RP.
W jednym z ostatnich wystąpień prezes Stowarzyszenia Miasta w Internecie Krzysztof Głomb, słusznie stwierdził, że nazwa tego spotkania stała się już anachroniczna – konferencja ani nie dotyczyła wyłącznie miast, ani wyłącznie Internetu. Nie wiemy czy zostaną wyciągnięte z tego jakieś dalsze wnioski, czy w przyszłym roku konferencja zmieni nazwę lub formułę, niemniej życzymy, aby przyszłoroczne spotkanie było co najmniej tak samo ciekawe i poruszające niezwykle istotne problemy z którymi samorządowcy muszą na co dzień się borykać. Dzięki bowiem takim spotkaniom i przedstawieniu swoich doświadczeń i problemów na forum publicznym, wiele problemów może zostać skutecznie rozwiązanych. Może nie od razu z dnia na dzień, ale z czasem na pewno.
Gratulujemy organizatorom tego interesującego i ważnego wydarzenia.
Na stronie internetowej stowarzyszenia (www.mwi.pl) zostaną umieszczone materiały zaprezentowane na konferencji.