WSA: O zmianie miejsca pochówku zwłok decydują wszyscy uprawnieni

Zmiana miejsca pochówku zmarłego wymaga zgody wszystkich uprawnionych do decydowania o tym wyjaśnił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi. Pominięcie choćby jednego z nich uzasadnia wznowienie postępowania w sprawie, a nawet zmianę samej decyzji.

W 2015 r. A.D. zwróciła się do Powiatowego Inspektora Sanitarnego o wyrażenie zgody na ekshumację zwłok zmarłego męża i ich przeniesienie na cmentarz komunalny. Dysponowała przy tym zgodą córki zmarłego oraz jego wnuków. Ekshumacja odbyła się w lutym 2016 r. Rok później, druga córka zmarłego - I.M. zażądała wznowienia postępowania administracyjnego w tej sprawie. Wyjaśniła, że stanowczo sprzeciwia się przeniesieniu zwłok ojca i żąda przywrócenia stanu poprzedniego.

Wniosek złożony za późno

Organ odmówił wznowienia postępowania wskazując na przekroczenie terminu do żądania wznowienia postępowania. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny utrzymał tę decyzję w mocy. Uznał, że I.M. dowiedziała się o sprawie najpóźniej w dniu 1 czerwca 2017 r., kiedy to zwróciła się do inspektora sanitarnego o wydanie kserokopii akt sprawy. Wniosek złożyła natomiast dopiero 25 sierpnia 2017 r., a więc już po upływie miesięcznego terminu o którym mowa w art. 148 k.p.a. Decyzja organu I instancji była prawidłowa.

Należało wszcząć postępowanie z urzędu

Inaczej sprawę ocenił sąd administracyjny, który uchylił obie decyzje. Zgodził się wprawdzie, że skarżącej upłynął termin do żądania wznowienia postępowania, ale podkreślił, że sama podstawa wznowienia była uzasadniona. Skarżąca wyjaśniła, że oświadczenia A.D. - wdowy po jej ojcu były fałszywe. Zataiła ona przed organami administracyjnymi fakt istnienia jeszcze jednej osoby uprawnionej do decydowania o ekshumacji. A to miało wpływ na decyzję inspektora sanitarnego, który nie był w stanie prawidłowo ocenić wniosku A.D. i ustalić, czy wszystkie uprawnione osoby zajęły stanowisko w sprawie. Chodziło zatem o podstawę wznowienia o której mowa w art. 145 § 1 pkt 1 k.p.a.

Zobacz też: Wznowienie postępowania na żądanie strony

Zgoda na ekshumację zwłok

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych ekshumacji zwłok dokonuje się na umotywowaną prośbę osób uprawnionych do pochowania zwłok po uzyskaniu zezwolenia właściwego inspektora sanitarnego. W tej kwestii wymagana jest zgoda wszystkich żyjących członków najbliższej rodziny zmarłego. W razie sporu właściwy do jego rozstrzygnięcia jest sąd powszechny, który może zobowiązać do złożenia stosownego oświadczenia woli (art. 23 i 24 k.c. w zw. z art. 64 k.c. i art. 1047 § 1 k.p.c.).

Nie wszyscy wyrazili zgodę

Sąd dodał, że A.D. działała z rozmysłem. Obawiała się, że skarżąca I.M. która jest z nią skonfliktowana, choćby z tego powodu sprzeciwi się zmianie miejsca pochówku swojego ojca. Organy administracyjne powinny jednak wziąć tę okoliczność pod uwagę, skoro już w pierwszym piśmie z czerwca 2017 r. skarżąca podnosiła, że wbrew przepisom i bez swojej wiedzy nie brała udziału w postępowaniu zainicjowanym przez A.D.
Sąd nie miał zatem wątpliwości, że postępowanie w sprawie powinno być wznowione, a sama decyzja o zmianie miejsca pochówku zmieniona.

Wyrok WSA w Łodzi z dnia 28.03.2018 r. III SA/Łd 1213/17.

 
Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Komentarz>>