Chodzi o przepisy szczególne dotyczące policjantów - zgodnie z nimi członkami jego rodziny są współmałżonek/współmałżonka, dzieci oraz rodzice i teściowie.  - Rodzeństwo zostało pominięte. Podobne regulacje dotyczą żołnierzy zawodowych, strażaków, agentów ABW i CBA, Służby Więziennej, wywiadu i kontrwywiadu wojskowego - wskazuje Rzecznik. 

 


Skargi od obywateli

O niespójności przepisów Rzecznik dowiedział się ze skarg od obywateli. Wystąpienie przekazał 10 grudnia szefowi Kancelarii Premiera min. Michałowi Dworczykowi, a ten 13 grudnia przekazał je szefowi MSWiA Mariuszowi Kamińskiemu.

Zgodnie art. 120 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, zgodnie z którym w razie śmierci członka rodziny, policjantowi przysługuje zasiłek pogrzebowy w wysokości: 4000 zł - jeżeli koszty pogrzebu ponosi policjant lub kosztów rzeczywiście poniesionych, ale do wysokości 4 tys. zł - jeżeli ponosi je inna osoba. 

Czytaj: Kamery w policji sprawdzają się - będzie ich więcej​>>

W rozporządzeniu dotyczącym pokrywania kosztów pogrzebu policjanta oraz określenia członków jego rodziny wskazano, że zasiłek ten przysługuje w sytuacji śmierci: 

  • małżonka; 
  • dzieci własnych lub małżonka oraz dzieci przysposobionych przez policjanta lub jego małżonka;
  • małoletnich dzieci spokrewnionych z policjantem lub jego małżonkiem - przyjętych na wychowanie, jeżeli rodzice ich nie żyją albo nie mogą zapewnić im utrzymania bądź zostali pozbawieni lub ograniczeni w sprawowaniu władzy rodzicielskiej
  • rodziców policjanta i jego małżonka oraz osób przysposabiających policjanta i jego małżonka; 
  • innych niż wymienieni w pkt 1-4 krewnych i powinowatych policjanta lub jego małżonka, pozostających pod ich prawną opieką. 

Rodzina to też rodzeństwo

RPO wskazuje przy tym, że prawo do ochrony życia rodzinnego obejmuje poza relacją małżeńską i rodzicielską również relację pokrewieństwa (w tym rodzeństwo). 

Czytaj: RPO: Niesłusznie obwinieni policjanci powinni liczyć na większą pomoc>>

- Przykładowo w wyroku z 28 maja 1997 r. (sygn. akt K 26/96) Trybunał Konstytucyjny wskazał, że pojęcie „rodzina” zakłada ochronę pewnej skomplikowanej rzeczywistości społecznej będącej sumą stosunków łączących przede wszystkim rodziców i dzieci, choć w szerszym ujęciu pojęcie rodziny obejmuje także inne relacje powstające na zasadzie więzów krwi czy stosunków przysposobienia - przypomniał Rzecznik.  I dodał, że szczególnym wyrazem relacji rodzinnych jest istnienie prawa do zasiłku pogrzebowego w razie śmierci członka rodziny, obejmującym swoim zakresem podmiotowym zarówno rodzinę sensu sticto, jak i sensu largo. 

 

- Z uwagi na wynikający z Konstytucji nakaz ochrony więzi rodzinnych, obejmujący swoim zakresem również żołnierzy i funkcjonariuszy wydaje się, że nie ma uzasadnienia dla różnicowania tego prawa w zależności od formacji w której służy uprawniony - dodaje RPO.