Oto jeden z korzystnych dla prokuratorów wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego. Tym razem chodziło o prokuratura wojskowego.
Czytaj też: Odpowiedzialność dyscyplinarna prokuratora w świetle aktualnego orzecznictwa sądowego >>
Spór o dodatek do wynagrodzenia
Najpierw Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 28 lipca 2020 r., w sprawie przedmiocie dodatku wyrównawczego od 1 stycznia 2017 r. uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prokuratora Generalnego z października 2018 r. oraz zasądził od Prokuratora Generalnego na rzecz skarżącego A. M. zwrot kosztów postępowania.
Wyrok ten został wydany w następującym stanie faktycznym sprawy. Prokurator Generalny w 2018 r. w związku ze zmianą wysokości stawek uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych i zmianą wysokości kwoty stanowiącej podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratora w danym roku, przyznał A. M. od 1 stycznia 2017 r. dodatek wyrównawczy 4 tys. 364,53 zł miesięcznie brutto.
Prokurator Generalny wyjaśnił, że miesięczna kwota uposażenia należna skarżącemu na zajmowanym stanowisku służbowym wynosi 6.638,10 zł, a jej składnikami są:
- stawka uposażenia zasadniczego dla grupy uposażenia U:15, tj. 6.090,00 zł oraz
- dodatek za długoletnią służbę wojskową w wysokości 9 proc. należnego uposażenia zasadniczego, tj. 548,10 zł.
Skarżący do 3 kwietnia 2016 r. zajmował stanowisko prokuratora Wojskowej Prokuratury Okręgowej, na którym nabył prawo do wynagrodzenia będącego sumą przysługującego mu wynagrodzenia zasadniczego w osiągniętej stawce czwartej, z zastosowaniem mnożnika 2,36 podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratora (9.097,52 zł) oraz dodatku za długoletnią pracę (1.455,60 zł) czyli 10.553,12 zł. Organ dodał też, że wynagrodzenie nabyte przez skarżącego na dotychczas zajmowanym stanowisku podlega waloryzacji w terminie i wysokości odpowiadających zmianom wynagrodzenia prokuratora prokuratury okręgowej, tj. od 1 stycznia 2017 r.
Sprawdź też:
- Prokurator Generalny jako organ właściwy do przyznawania dodatków wyrównawczych III OSK 4342/21 >
- Organ właściwy do wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie przyznania dodatku wyrównawczego III SA/Po 791/20 >
Prokurator Generalny uznał, że skoro kwota dodatku wyrównawczego przysługująca skarżącemu od 1 stycznia 2017 r. stanowi różnicę pomiędzy wynagrodzeniem – 11.002,63 zł, a należnego uposażenia na zajmowanym stanowisku służbowym – 6.638,10 zł to wynosi 4.364,53 zł.
Skarżący, nie zgadzając się z powyższą decyzją, wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasową argumentację w sprawie.
Degradacja do prokuratury powszechnej
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że skarga częściowo zasługuje na uwzględnienie.
Sąd pierwszej instancji wskazał, że w związku z przeniesieniem skarżącego ze zniesionych wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury do prokuratury powszechnej konieczne było ustalenie wysokości przysługującego skarżącemu, jako żołnierzowi zawodowemu, dodatku wyrównawczego. Ustalając wysokość dodatku wyrównawczego, o którym mowa w art. 80 ust. 2 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, organy przyjęły, iż równoważnym stanowiskiem dla prokuratura wojskowej prokuratury okręgowej jest stanowisko prokuratora prokuratury okręgowej w powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury.
Dodatek wyrównawczy niwelował różnicę między jego uposażeniem żołnierza zawodowego a wynagrodzeniem prokuratora w prokuraturze okręgowej pełniącego funkcję wizytatora. W efekcie, tak ustalone uposażenie równało się wynagrodzeniu prokuratora w prokuraturze okręgowej pełniącego funkcję wizytatora.
Było orzecznictwo SN
Sąd zwrócił uwagę, że problem wykładni zwrotu "wynagrodzenie prokuratora na zajmowanym stanowisku" był przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego na tle regulacji związanych z reformą ustrojową powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w 2010 r.
Sąd Najwyższy w wyroku z 30 października 2012 r., II PK 70/12 zwrócił uwagę na występujące w ustawie o prokuraturze pojęcia "zajmowanego stanowiska" i "pełnionej funkcji". Katalog stanowisk prokuratorskich wymieniony był w art. 6 ust. 1 ustawy o prokuraturze z 1985 r. Od zajmowania "stanowiska prokuratorskiego" w prokuraturze odpowiedniego szczebla należy jednak odróżnić zdaniem Sądu Najwyższego, pełnienie określonych "funkcji" przez prokuratorów.
Podzielając to rozumowanie Sądu Najwyższego, Sąd pierwszej instancji stwierdził, iż dodatek funkcyjny jest składnikiem wynagrodzenia prokuratora, który przysługuje mu "w związku z pełnioną funkcją", a nie "w związku z zajmowanym stanowiskiem".
Dodatek funkcyjny ten przysługiwał bowiem skarżącemu w związku z pełnioną funkcją, a nie w związku z zajmowanym stanowiskiem prokuratora wojskowej prokuratury okręgowej.
Jednocześnie Sąd stanął na stanowisku, że organ błędnie ustalił wysokość dodatku wyrównawczego przysługującego skarżącemu na podstawie wynagrodzenia zasadniczego według czwartej stawki wynagrodzenia zasadniczego, podczas gdy skarżący powinien był otrzymać wspomniany dodatek obliczony według piątej stawki wynagrodzenia zasadniczego.
W sytuacji zatem, gdy skarżący jako prokurator wojskowej prokuratury okręgowej został przeniesiony na stanowisko służbowe w prokuraturze rejonowej z zachowaniem tytułu "prokuratora byłej Wojskowej Prokuratury Okręgowej" oraz prawa do wynagrodzenia nabytego na dotychczas zajmowanym stanowisku, to po upływie pięciu lat od daty powołania na stanowisko prokuratora wojskowej prokuratury okręgowej nabył prawo do kolejnej stawki awansowej. Bo okres jego służby na stanowisku prokuratora wojskowej jednostki organizacyjnej prokuratury zalicza się do okresu wymaganego do uzyskania wynagrodzenia zasadniczego w stawce wyższej na stanowisku prokuratora powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury.
Konkludując Sąd pierwszej instancji wskazał, że rozpatrując ponownie sprawę organ zobowiązany będzie uwzględnić dokonaną powyżej ocenę prawną przy ustalaniu wysokości przysługującego skarżącemu, jako żołnierzowi zawodowemu, dodatku wyrównawczego.
Skarga do NSA
Strony nie zgadzając się z powyższym wyrokiem Sądu pierwszej instancji, zaskarżyli go w całości skargami kasacyjnymi do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Według NSA, wobec zmiany ustroju prokuratury, zniesienia wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury i utraty mocy przez dotychczasowe przepisy stanowiące podstawę ustalenia dotychczasowego sposobu wynagradzania prokuratorów wojskowych nie ma podstaw prawnych ani podstaw faktycznych do uwzględnienia otrzymywanego wcześniej dodatku funkcyjnego przy obliczaniu dodatku wyrównawczego dla prokuratora, który pozostając po 4 marca 2016 r. w czynnej służbie wojskowej nie sprawował jakiejkolwiek funkcji w powszechnej jednostce organizacyjnej prokuratury. Prawo skarżącego do wynagrodzenia nabytego na dotychczas zajmowanym stanowisku, obejmuje dotychczasowe wynagrodzenie zasadnicze wraz z dodatkiem za długoletnią pracę. Wskazane elementy wynagrodzenia są bowiem związane z zajmowanym przez skarżącego od 4 kwietnia 2016 r. stanowiskiem i wykonywanymi przezeń obowiązkami prokuratora prokuratury rejonowej.
Gwarancja uposażenia
Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił , że Przepisy wprowadzające Prawo o prokuraturze regulujące kwestie związane z wynagrodzeniem należy interpretować jako normy zapewniające gwarancję prokuratorom likwidowanych wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury i przenoszonym na stanowiska w prokuraturach niższego szczebla utrzymania dotychczasowych zasad jego ustalania.
Czytaj też: WSA: Praca na stanowisku asesora wliczona do dodatku wyrównawczego>>
Jako realizujące tę gwarancję nie mogą być uwzględnione jedynie przepisy ustawy stanowiące o zachowaniu prawa do wynagrodzenia nabytego na dotychczas zajmowanym stanowisku i o waloryzacji wynagrodzenia w terminach i w wysokości odpowiadających zmianom wynagrodzenia prokuratora prokuratury okręgowej.
Waloryzacja wynagrodzenia prokuratorów następuje z mocy prawa raz do roku i jest ściśle związana z ustaleniem należnego wynagrodzenia. Podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego prokuratora w danym roku stanowią przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego.
Przeniesiony prokurator zachowuje więc prawo do wynagrodzenia w dotychczasowej stawce awansowej i związanym z nią mnożniku, która będzie podlegała zmianie w miarę upływu pracy (służby) na danym stanowisku. Mechanizm ochronny przewidziany ustawą dla prokuratorów wojskowych wynika z istoty art. 41 par. 1 ustawy, a jego doprecyzowanie nastąpiło w art. 43 par. 2 ww. ustawy. Prokuratorzy Ci – stosownie do art. 43 par. 1 ustawy - mogli wyrazić sprzeciw od powołania na inne stanowiska służbowe w powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury. W sytuacji niezłożenia sprzeciwu zagwarantowane zostało im natomiast prawo zaliczenia okresu służby na dotychczasowym stanowisku do okresu wymaganego do uzyskania wynagrodzenia w stawce wyższej na stanowisku prokuratora powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury.
Bat na niepokornych prokuratorów
Prokurator Krzysztof Parchimowicz, stwierdza, że bezpodstawne jest zamrażanie zdegradowanym prokuratorom stawek wynagrodzenia. Prokurator byłej prokuratury okręgowej zdegradowany do rejonu zachowuje prawo do zmiany stawek wynagrodzenia jakie przysługiwałyby mu gdyby był w prokuraturze okręgowej.
Wyrok NSA, obok dotychczas zapadłych orzeczeń Sądu Okręgowego w Krakowie, w sprawach z powództw prokuratorów – Stanisława Czarneckiego i Krzysztofa Wójcika, ma istotne znaczenie dla w kwestii kształtowania wynagrodzeń byłych prokuratorów wojskowych oraz prokuratorów zdegradowanych. Należy bowiem uwzględniać nabywanie przez nich kolejnych stawek awansowych.
Sygnatura akt III OSK 3528/21 - Wyrok NSA z 22 marca 2023, a także III OSK 3526/21, III OSK 3527/21, III OSK 3529/21.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
