Adwokatura szykuje się do nadzwyczajnego zjazdu? Decyzja ma zapaść wkrótce

Finalizują się prace nad projektem zmian w regulaminie zgromadzeń adwokackich i krajowego zjazdu. Ma być - jak mówią jego autorzy - jak najbardziej elastyczny i niekontrowersyjny, tak by jego przyjęcie było techniczną formalnością. Problem tkwi jednak właśnie w tym ostatnim etapie, zgodnie z obecnymi przepisami może to zrobić krajowy zjazd - decyzja o zwołaniu nadzwyczajnego ma więc wkrótce zapaść.

Wniosek o zwołanie Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Adwokatury skierowała do NRA Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie. Jest to jedna z izb, która do tej pory nie przeprowadziła swojego zgromadzania, a tym samym wyboru nowych władz. Planowane było na 21 listopada, ale ze względu na sytuację zdecydowano o odwołaniu tego terminu i "przeprowadzeniu zgromadzenia możliwie najszybciej od momentu wprowadzenia niezbędnych zmian w regulaminie organizacji zgromadzeń izb adwokackich". 

O co chodzi? Zgodnie z obowiązującymi przepisami kolegialne organy samorządów zawodowych, a także ich organy wykonawcze oraz inne organy wewnętrzne mogą podejmować uchwały przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość lub w trybie obiegowym. Tyle że do ważności uchwały podjęta w takim trybie potrzebne jest powiadomienie wszystkich członków danego organu, o treści projektu uchwały i terminie oddania głosu oraz wzięcie udziału w głosowaniu co najmniej połowy członków tego organu. Adwokatom i radcom w zakończeniu procedury wyborczej miało pomóc Ministerstwo Sprawiedliwości, wprowadzając zmiany w przepisach. Chodziło m.in. o to by w czasie epidemii to NRA mogła wprowadzać zmiany w regulaminie. Koniec końców projektu jeszcze nie ma, a radcy 7 listopada zwołali krajowy zjazd zdalnie i zdalnie wybrali nowe władze. 

Czytaj: Zjazd adwokatury w marcu, coraz więcej kandydatów na prezesa>>
 

Projekt regulaminu prawie gotowy   

Co ważne, pod koniec września Naczelna Rada Adwokacka podczas nadzwyczajnego posiedzenia plenarnego podjęła uchwałę zmieniającą termin zwołania Krajowego Zjazdu Adwokatury. Decyzją NRA Zjazd ma się odbyć w dniach 19-21 marca 2021. Zdecydowano też o powołaniu specjalnego zespołu, który przygotowuje propozycje zmian w regulaminie zgromadzeń i krajowego zjazdy adwokatury. 

Jak mówi Prawo.pl przewodniczący zespół adwokat Rafał Dębowski, sekretarz NRA, prace są na końcowym etapie.  - My nie mamy problemu z artykułem 14 hb w przypadku zdalnego Krajowego Zjazdu Adwokatury, bo jesteśmy pewni, że delegaci uprawnieni do udziału w nim byliby obecni zapewniając wymagane tym przepisem kworum ponad 50 proc. przy każdym głosowaniu, oraz że wszyscy uprawnieni zostaną powiadomieni o treści projektu uchwały. Problemem jest jednak to, że dzisiaj ta sama warstwa normatywna, wynikająca z artykułu 14 hb stawia warunki ważności wszystkich uchwał, także podczas zgromadzeń izb adwokackich. Więcej ten przepis za uchwałę uznaje również wybory w adwokaturze. W przypadku zgromadzeń izb adwokackich istnieje niestety duże prawdopodobieństwo, że nie uda się spełnić któregoś z warunków ważności - mówi Dębowski. 

I dodaje, że w Warszawie, gdzie jest ponad 6 tys. osób uprawnionych do udziału w zgromadzeniu izby, trzeba byłoby osiągnąć kworum w wysokości ok. 3500 osób. - Wynik dotychczas, w normalnych warunkach epidemicznych nieosiągalny. Po drugie istnieje problem natury technicznej - jak ustalić, czy udało się powiadomić o projekcie uchwały wszystkich uprawnionych. Co z adwokatami, którzy np. nie zgłosili zmiany adresu. Powinno być oczywiste, że wysłanie materiału na ostatni znany nam adres jest równoznaczne z powiadomieniem  - wskazuje mecenas. 

Uchwała ważna, czy... nieważna ?

W jego ocenie problemy mogą się też pojawić później. - Kontrola prawidłowości zgromadzeń będzie kontrolą następczą - i bynajmniej nie jest tak jak wskazuje część osób, że tylko Sąd Najwyższy może usunąć wadliwie podjęte uchwały z porządku prawnego. Przypominam - zaskarżenie uchwał w trybie przewidzianym prawem o adwokaturze jako sprzecznych z prawem, to inny tryb niż ustalenie nieważności uchwały z mocy prawa. Jeżeli podejmiemy uchwałę sprzeczną z prawem, to jest ona ważna i powinna być stosowana, dopóki SN w przewidzianym trybie jej nie wyeliminuje z obrotu prawnego. Nieważność uchwały z mocy prawa oznacza, że nie została skutecznie podjęta - wskazuje sekretarz. 

I podaje konkretny przykład. - Wyobraźmy sobie, że okręgowa rada działając na podstawie nieważnej uchwały rozstrzygnie indywidualną sprawę. W kontroli sądowo-administracyjnej ważność takiej uchwały będzie musiała zostać oceniona przez sąd administracyjny - dodaje. 

Zapewnia, że intencją władz adwokatury jest opracowanie jak najbardziej elastycznego i niekontrowersyjnego projektu regulaminu, tak by nie budził on jakichkolwiek kontrowersji zarówno wśród członków NRA jak i w środowisku, tak by jego przyjęcie było techniczną formalnością. 

- Zwołane nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Adwokatury jest domeną NRA, dlatego jak tylko będzie gotowy ten materiał zwołamy nadzwyczajne posiedzenie NRA i zostanie podjęta decyzja o dalszych krokach, w tym nadzwyczajnym zjeździe - dodaje adwokat Rafał Dębowski. 

Czytaj: Pietrzak: W adwokaturze czas na zmiany, także COVID-19 zmienia rzeczywistość>>

W tle spór w adwokaturze  

Od początku wyborów w adwokaturze nie milkną głosy o wewnętrznych podziałach. Część adwokatów ma za złe obecnym władzom choćby fakt, że procedura wyborcza się przedłuża i nie podjęto kroków podobnych do tych, które podjęli radcy prawni. Do tego dochodzą spory o podejmowane stanowiska, czy w końcu tematy powracające z coraz większą siłą, jak kwestia zatrudnienia na umowę o prace, informowania o własnej działalności, czy choćby stawki dla adwokatów z urzędu. 

- Prawda jest taka, że z pewną zazdrością patrzymy na radców prawnych. Zdecydowanie potrafią się zorganizować, co też pokazali w ostatnim czasie. Wybory zostały przeprowadzane, niestety w wielu obszarach lepiej też sobie radzą na rynku prawnym - mówią rozmówcy Prawo.pl.  

NRA od początku broni jednak swojego stanowiska, że kroki które podejmuje muszą być przemyślana i przede wszystkim zgodne z prawem. A to choćby w kontekście możliwości zastosowania formuły e-zgromadzeń, czy zdalnych głosowań budziło wśród jej członków duże wątpliwości.

Przypomnijmy, 27 sierpnia Rada podjęła uchwałę, w której rekomendowała izbom, by rozważyły powstrzymanie się od organizacji zgromadzeń. Wskazano w niej, że jeśli takie warunki będą, rekomenduje się próbę przeprowadzenia zgromadzeń izb adwokackich i Krajowego Zjazdu Adwokatury w sposób skoordynowany i w podobnym czasie. Miałoby to nastąpić z uwzględnieniem "ograniczeń epidemiologicznych oraz obowiązku zapewnienia realnego bezpieczeństwa i pełnej ochrony życia i zdrowia adwokatów", jeżeli stan zagrożenia dla ich życia i zdrowia, podstaw ich ekonomicznej egzystencji "nie będzie przekraczał społecznie akceptowalnego poziomu bezpieczeństwa" , jeżeli pozwoli na to sytuacja epidemiczna, oraz zniesione zostaną ograniczenia związane ze strefami czerwonymi, żółtymi na terenie całego kraju.

Koniec końców przedstawiciele NRA spotkali się z przedstawicielami ministerstwa, którzy obiecali pracę nad przepisami wspomagającymi zakończenie procedury wyborczej. Część izb nie czekając jednak na ewentualne zmiany w prawie zgromadzenia przeprowadziła - tak jak Kraków czy Wrocław, korzystając z formuły hybrydowej. 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.