Protestuje przeciwko temu Helsińska Fundacja Praw Człowieka, która przedstawiła senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi opinię w tej sprawie. Eksperci Fundacji, dr Igor Zachariasz, dyrektor Instytutu Badań i Ekspertyz Samorządowych Uczelni Łazarskiego i Michał Chylak, prawnik w Programie Spraw Precedensowych HFPC zauważają, że projektowana nowelizacja wyklucza z kręgu stron postępowania w sprawie o wyrażenie zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych (leśnych) na cele nierolne (nieleśne) właścicieli i użytkowników wieczystych nieruchomości zlokalizowanych na obszarze objętym wnioskiem organu sporządzającego projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jedyną stroną postępowania miałby być organ gminy występujący do właściwego ministra lub marszałka województwa z wnioskiem o wyrażenie zgody na zmianę przeznaczenia gruntów.
Zwracają też uwagę na fakt, że projektodawca uzasadnia nowelizację potrzebą usunięcia rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych co do tego czy właścicielom nieruchomości przysługuje status strony w tych postępowaniach. I mimo że w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego dominuje pogląd, że stroną w tym postępowaniu są właściciele nieruchomości, nowelizacja poszła w kierunku wykluczenia ich z kręgu stron postępowania.
W opinii Fundacji nowelizacja wymaga poprawki polegającej na wprowadzeniu przepisu zapewniającego właścicielom i użytkownikom wieczystym nieruchomości prawo udziału na prawach strony w postępowaniu w sprawie o wyrażenie zgody na zmianę przeznaczenia gruntów. - Wykluczenie tych podmiotów z kręgu stron postępowania jest nie do pogodzenia konstytucyjnie gwarantowany prawem do sądu oraz ochroną prawa własności. Postulowana przez projektodawcę konieczność usunięcia rozbieżności w orzecznictwo sądów administracyjnych powinna iść w kierunku możliwie pełnej realizacji gwarancji konstytucyjnych – mówi dr Igor Zachariasz. A w opinii Michała Chylaka przyjęcie ustawy w brzmieniu uchwalonym przez Sejm zamknie właścicielom gruntów dostęp do sądowej kontroli decyzji o odmowie zmiany przeznaczenia gruntów. – Sądowa kontrola tych aktów ma doniosłe znaczenie, gdyż decydują one o sposobie wykonywania prawa własności” – tłumaczy.
Właściciel ziemi nie poskarży się na zmianę jej przeznaczenia
Projekt nowelizacji ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, nad którym pracuje obecnie Senat, wyklucza właścicieli i użytkowników wieczystych z kręgu uprawnionych do udziału w postępowaniach dotyczących zmiany ich przeznaczenia.