Celem realizowanego już po raz ósmy badania WK Index, finansowanego przez Wolters Kluwer Polska, jest ocena klimatu gospodarczego oraz sytuacji w branży usług prawniczych. O opinie pytani są prawnicy – partnerzy w największych kancelariach w Warszawie oraz w firmach regionalnych, obsługujących przede wszystkim obrót gospodarczy. Formułowane z tej perspektywy oceny mogą być same w sobie ciekawym materiałem do różnorodnych analiz, interesujące może być także ich porównanie z wynikami innych badań koniunktury gospodarczej w Polsce.
Przewaga optymistów
Syntetyczny wskaźnik WK Index, który opisuje ogólną sytuację klientów firm prawniczych oraz sytuację na rynku usług prawniczych, znacznie wzrósł (o 20 pkt.) w ciągu ostatnich 6 miesięcy i wynosi 112 pkt. w skali od 0 do 200 punktów. Obecny wzrost jest wyraźnym odbiciem po spadkach wskaźnika obserwowanych od dwóch lat. Odnotowujemy wyraźną przewagę partnerów optymistycznie oceniających i spodziewających się łącznie poprawy sytuacji gospodarczej oraz sytuacji w branży usług prawniczych. 19 proc. respondentów w największych kancelariach wskazuje, że popyt na usługi prawnicze, w ciągu najbliższych 12 miesięcy będzie rósł szybciej niż do tej pory, 75 proc. oczekuje stabilizacji, a tylko 4 proc. badanych spodziewa się pogorszenia koniunktury.
Zmiana trendów
- Wyniki najnowszych badań WK Index wyraźnie pokazują jednak, że nastąpił trwały odwrót od najbardziej dochodowych i najbardziej popularnych specjalizacji na rynku usług prawniczych w przeszłości, czyli fuzji i przejęć, IPO oraz nieruchomości – powiedziała Alicja Pollesch, dyrektor strategiczny Wolters Kluwer Polska. 79 proc. ankietowanych wspólników deklaruje, że realizuje mniej transakcji na rynku nieruchomości. Tylko 13 proc. ankietowanych powiedziało, że realizuje więcej takich spraw niż przed rokiem. Warto przy tym zwrócić uwagę, że podczas czerwcowej edycji badania nikt nie zdecydował się powiedzieć, że realizuje więcej transakcji związanych z nieruchomościami. Widać, więc, że na rynku coś drgnęło.
58 proc. ankietowanych wskazuje, że praktycznie nie wprowadza spółek na giełdę i nie świadczy doradztwa w tym zakresie. To o 5 proc. mniej pesymistów niż przed rokiem, ale nadal zbyt mało, żeby odwrócić niekorzystny trend. W konsekwencji nadal spada również ruch w biznesie pozyskiwania kapitału (58 proc. ankietowanych odpowiedziało, że realizuje mniej takich transakcji, poprawa nastrojów o 1 proc.). Wyraźnie spadła również liczba przeprowadzanych audytów prawnych oraz fuzji i przejęć.
Tak jak podczas czerwcowej edycji badania królują spory gospodarcze. Aż 79 proc. ankietowanych deklaruje, że prowadzi więcej takich spraw. Niespodziewanie 4 proc. badanych powiedziało, że prowadzi takich spraw mniej niż przed rokiem. Widać, że klienci stopniowo zwracają się w kierunku mediacji. Aż 33 proc. prawników uważa, że prowadzi więcej procesów mediacyjnych niż przed rokiem.Dużo więcej pracy mają prawnicy specjalizujący się w windykacji i restrukturyzacji trudnych należności (79 proc. wskazań), a także specjaliści od prawa pracy (42 proc.) i zamówień publicznych, gdzie liczba ankietowanych, u których zaobserwowano ruch w tej specjalizacji wzrosła do 46 proc. z zaledwie 19 proc. wskazań w czerwcu 2009 r.
Wyśrubowane oczekiwania
Po raz pierwszy w czteroletniej historii badań koniunktury na rynku usług prawniczych, prawnicy lepiej oceniają ogólną sytuację gospodarczą kraju niż sytuację ekonomiczną klientów największych kancelarii. Zaobserwowaliśmy wprost euforyczny wzrost optymizmu dotyczący ocen sytuacji gospodarczej w kraju: Economy Index wzrósł z 49 pkt do 103pkt., czyli aż o 54 pkt. Niemal wszyscy prawnicy z największych kancelarii (96 proc.) uważają, że generalnie sprawy naszego kraju zmierzają w dobrym kierunku. Prawnicy z kancelarii lokalnych nie podzielają tego optymizmu – tylko 58 proc. jest zadania, że zmierzają w dobrym kierunku. Jednocześnie aż 63 proc. ankietowanych uważa, że wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw, klientów kancelarii, pogorszyły się, a 59 proc. badanych ostrożnie spodziewa się, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw będą lepsze.
Powoli poprawiają się oczekiwania związane z bezrobociem w kraju. Partnerzy z największych kancelarii wprawdzie nadal często przewidują wzrost bezrobocia (46 proc.), to jednak 17 proc. spodziewa się jego spadku w najbliższych 12 miesiącach (dla porównania przed 6 miesiącami odsetek ten wynosił 11 proc.). Ponadto obecnie 75 proc. największych kancelarii planuje zatrudnić nowe osoby (przed 6 miesiącami było to jedynie 56 proc.), oraz 48 proc. kancelarii lokalnych planuje zatrudnienie nowych osób (poprzednio 31 proc.). Natomiast obie grupy prawników są przekonane, że ich klienci zakończyli już zwolnienia swoich pracowników.
HISTORIA BADANIA WK INDEX.
Badanie WK Index ma już prawie 4 lata. Wiosną 2006 roku Wolters Kluwer Polska po raz pierwszy zlecił ankieterom IPOS przeprowadzenie badania sondażowego wśród partnerów kancelarii prawnych. Zapytaliśmy w nim o ocenę sytuacji gospodarczej i jej perspektyw poprzez pryzmat działalności kancelarii. Wydawnictwo zdecydowało się przeprowadzić badania wśród partnerów zarządzających w największych kancelariach, ponieważ doradcy są najbliżej przedsiębiorców i zwykle pierwsi wiedzą o zbliżającym się załamaniu rynku, wzroście cen produktów, utrudnieniach legislacyjnych, które mogą wpłynąć na działalność operacyjną przedsiębiorców w konkretnej branży. Doradcy znają poziom inwestycji przedsiębiorców oraz na podstawie własnych odczuć i dynamiki rozwoju poszczególnych departamentów w kancelariach mogą ogólnie ocenić stan polskiej gospodarki. W badaniach zadajemy również pytania dodatkowe. Wnioski z poprzednich fal badania WK Index dały początek dyskusji na temat dopuszczenia formy spółki kapitałowej do prowadzenia biznesu radców prawnych i adwokatów. Dzięki badaniom WK index rozpoczęta została również na nowo dyskusja na temat ograniczeń reklamy usług profesjonalnych oraz problemu nowych, planowanych przepisów, dotyczących ograniczenia honorariów prawników i propozycji wprowadzenia rejestru umów z klientami kancelarii. W najnowszym badaniu zapytaliśmy prawników co sądzą o, m.in. planach połączenia korporacji radców prawnych i adwokatów oraz czy uważają, że samorządy zawodowe powinny prowadzić działania popularyzujące usługi licencjonowanych prawników.
Przewaga optymistów
Syntetyczny wskaźnik WK Index, który opisuje ogólną sytuację klientów firm prawniczych oraz sytuację na rynku usług prawniczych, znacznie wzrósł (o 20 pkt.) w ciągu ostatnich 6 miesięcy i wynosi 112 pkt. w skali od 0 do 200 punktów. Obecny wzrost jest wyraźnym odbiciem po spadkach wskaźnika obserwowanych od dwóch lat. Odnotowujemy wyraźną przewagę partnerów optymistycznie oceniających i spodziewających się łącznie poprawy sytuacji gospodarczej oraz sytuacji w branży usług prawniczych. 19 proc. respondentów w największych kancelariach wskazuje, że popyt na usługi prawnicze, w ciągu najbliższych 12 miesięcy będzie rósł szybciej niż do tej pory, 75 proc. oczekuje stabilizacji, a tylko 4 proc. badanych spodziewa się pogorszenia koniunktury.
Zmiana trendów
- Wyniki najnowszych badań WK Index wyraźnie pokazują jednak, że nastąpił trwały odwrót od najbardziej dochodowych i najbardziej popularnych specjalizacji na rynku usług prawniczych w przeszłości, czyli fuzji i przejęć, IPO oraz nieruchomości – powiedziała Alicja Pollesch, dyrektor strategiczny Wolters Kluwer Polska. 79 proc. ankietowanych wspólników deklaruje, że realizuje mniej transakcji na rynku nieruchomości. Tylko 13 proc. ankietowanych powiedziało, że realizuje więcej takich spraw niż przed rokiem. Warto przy tym zwrócić uwagę, że podczas czerwcowej edycji badania nikt nie zdecydował się powiedzieć, że realizuje więcej transakcji związanych z nieruchomościami. Widać, więc, że na rynku coś drgnęło.
58 proc. ankietowanych wskazuje, że praktycznie nie wprowadza spółek na giełdę i nie świadczy doradztwa w tym zakresie. To o 5 proc. mniej pesymistów niż przed rokiem, ale nadal zbyt mało, żeby odwrócić niekorzystny trend. W konsekwencji nadal spada również ruch w biznesie pozyskiwania kapitału (58 proc. ankietowanych odpowiedziało, że realizuje mniej takich transakcji, poprawa nastrojów o 1 proc.). Wyraźnie spadła również liczba przeprowadzanych audytów prawnych oraz fuzji i przejęć.
Tak jak podczas czerwcowej edycji badania królują spory gospodarcze. Aż 79 proc. ankietowanych deklaruje, że prowadzi więcej takich spraw. Niespodziewanie 4 proc. badanych powiedziało, że prowadzi takich spraw mniej niż przed rokiem. Widać, że klienci stopniowo zwracają się w kierunku mediacji. Aż 33 proc. prawników uważa, że prowadzi więcej procesów mediacyjnych niż przed rokiem.Dużo więcej pracy mają prawnicy specjalizujący się w windykacji i restrukturyzacji trudnych należności (79 proc. wskazań), a także specjaliści od prawa pracy (42 proc.) i zamówień publicznych, gdzie liczba ankietowanych, u których zaobserwowano ruch w tej specjalizacji wzrosła do 46 proc. z zaledwie 19 proc. wskazań w czerwcu 2009 r.
Wyśrubowane oczekiwania
Po raz pierwszy w czteroletniej historii badań koniunktury na rynku usług prawniczych, prawnicy lepiej oceniają ogólną sytuację gospodarczą kraju niż sytuację ekonomiczną klientów największych kancelarii. Zaobserwowaliśmy wprost euforyczny wzrost optymizmu dotyczący ocen sytuacji gospodarczej w kraju: Economy Index wzrósł z 49 pkt do 103pkt., czyli aż o 54 pkt. Niemal wszyscy prawnicy z największych kancelarii (96 proc.) uważają, że generalnie sprawy naszego kraju zmierzają w dobrym kierunku. Prawnicy z kancelarii lokalnych nie podzielają tego optymizmu – tylko 58 proc. jest zadania, że zmierzają w dobrym kierunku. Jednocześnie aż 63 proc. ankietowanych uważa, że wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw, klientów kancelarii, pogorszyły się, a 59 proc. badanych ostrożnie spodziewa się, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw będą lepsze.
Powoli poprawiają się oczekiwania związane z bezrobociem w kraju. Partnerzy z największych kancelarii wprawdzie nadal często przewidują wzrost bezrobocia (46 proc.), to jednak 17 proc. spodziewa się jego spadku w najbliższych 12 miesiącach (dla porównania przed 6 miesiącami odsetek ten wynosił 11 proc.). Ponadto obecnie 75 proc. największych kancelarii planuje zatrudnić nowe osoby (przed 6 miesiącami było to jedynie 56 proc.), oraz 48 proc. kancelarii lokalnych planuje zatrudnienie nowych osób (poprzednio 31 proc.). Natomiast obie grupy prawników są przekonane, że ich klienci zakończyli już zwolnienia swoich pracowników.
HISTORIA BADANIA WK INDEX.
Badanie WK Index ma już prawie 4 lata. Wiosną 2006 roku Wolters Kluwer Polska po raz pierwszy zlecił ankieterom IPOS przeprowadzenie badania sondażowego wśród partnerów kancelarii prawnych. Zapytaliśmy w nim o ocenę sytuacji gospodarczej i jej perspektyw poprzez pryzmat działalności kancelarii. Wydawnictwo zdecydowało się przeprowadzić badania wśród partnerów zarządzających w największych kancelariach, ponieważ doradcy są najbliżej przedsiębiorców i zwykle pierwsi wiedzą o zbliżającym się załamaniu rynku, wzroście cen produktów, utrudnieniach legislacyjnych, które mogą wpłynąć na działalność operacyjną przedsiębiorców w konkretnej branży. Doradcy znają poziom inwestycji przedsiębiorców oraz na podstawie własnych odczuć i dynamiki rozwoju poszczególnych departamentów w kancelariach mogą ogólnie ocenić stan polskiej gospodarki. W badaniach zadajemy również pytania dodatkowe. Wnioski z poprzednich fal badania WK Index dały początek dyskusji na temat dopuszczenia formy spółki kapitałowej do prowadzenia biznesu radców prawnych i adwokatów. Dzięki badaniom WK index rozpoczęta została również na nowo dyskusja na temat ograniczeń reklamy usług profesjonalnych oraz problemu nowych, planowanych przepisów, dotyczących ograniczenia honorariów prawników i propozycji wprowadzenia rejestru umów z klientami kancelarii. W najnowszym badaniu zapytaliśmy prawników co sądzą o, m.in. planach połączenia korporacji radców prawnych i adwokatów oraz czy uważają, że samorządy zawodowe powinny prowadzić działania popularyzujące usługi licencjonowanych prawników.