Najwięcej emocji budziła oczywiście nowela ustawy o SN, która ma ma odblokować fundusze dla Polski z unijnego Krajowego Planu Odbudowy. - Liczę, że dziś będzie decyzja Sejmu, aby odrzucić poprawki Senatu do noweli ustawy o SN; następnie też liczę na pozytywną decyzję prezydenta Andrzeja Dudy, że to przybliży nas do pozyskania środków z KPO - mówił przed głosowaniem  minister ds. UE Szymon Szynkowski vel Sęk.

Dyscyplinarki sędziowskie jednak do SN

►Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym i innych ustaw

Pierwszą fundamentalną zmianą jest to, aby sądem rozstrzygającym sprawy dyscyplinarne sędziów był Naczelny Sąd Administracyjny w miejsce dzisiejszej Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego. Ta izba pozostanie i będzie zajmowała się sprawami dotyczącymi odpowiedzialności zawodowej adwokatów i radców prawnych. 

Według noweli, NSA miałby rozstrzygać sprawy dyscyplinarne sędziów Sądu Najwyższego w pierwszej instancji w 3-osobowym składzie, a w drugiej instancji w składzie 5-osobowym. Z kolei w przypadku sędziów sądów powszechnych i wojskowych NSA będzie sądem dyscyplinarnym w części spraw w pierwszej instancji i we wszystkich sprawach w drugiej instancji.

Oznacza to, że utworzona niedawno (w miejsce Izby Dyscyplinarnej) Izba Odpowiedzialność Zawodowej SN straci uprawnienie do orzekania w sprawach sędziów.

Partyk Tomasz: Test bezstronności (niezawisłości) sędziego w praktyce >>>

NSA ma przejąć także kompetencje do rozstrzygania tzw. spraw immunitetowych sędziów wszystkich sądów. Oznacza to, że do NSA będą trafiać sprawy dotyczące zezwolenia na pociągnięcie sędziów bądź asesorów sądowych do odpowiedzialności karnej lub do zezwolenia na ich tymczasowe aresztowanie.
Więcej o tym pisaliśmy:

 

Zmiana przepisów o egzekucji administracyjnej Ustawa o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw

Obecnie jest tak, że w niektórych szczególnych przypadkach podatek lub zaległość podatkowa może być rozłożony na raty. W tej sytuacji organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa termin i wysokość rat. W przypadku braku płatności rat decyzja wygasa, ale nie zawsze w całości. Jeśli nowela wejdzie w życie, to zgodnie z nowym art. 67da par. 2 ordynacji podatkowej, wygaśnięcie decyzji o rozłożeniu na raty będzie następowało w przypadku niedotrzymania terminu płatności trzech, niekoniecznie kolejnych, rat.

Czytaj w LEX: Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych na przykładach >>>

Zmiana przepisu ukróci więc takie działania niektórych podatników, którzy spłacali np. co drugą ratę swoich zaległości podatkowych. Dzięki takim wpłatom, unikali przesłanki niepłacenia „trzech kolejnych rat”. Po zmianie przepisów wystarczające będzie nie zapłacić po prostu trzech rat (nie będzie ważne których), by stracić prawo do spłacenia długi w ratach. W takiej sytuacji wydana wcześniej decyzja wygaśnie i kwotę niewpłaconych jeszcze podatków trzeba będzie zapłacić od razu – inaczej urząd będzie mógł zablokować konta bankowe i ściągnąć zaległości w trybie egzekucyjnym.

Ustawa przewiduje również wprowadzenie zmian w egzekucji VAT od podmiotów zagranicznych w ramach unijnych procedur szczególnych, wskazanych w rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Więcej o projekcie: 


25 mld euro na wspólną politykę rolną 

►Ustawa o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027

Uchwalona ustawa stwarza podstawy prawne do realizacji Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023-2027, co umożliwi ubieganie się o środki finansowe z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) oraz z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Wsparcie będzie skierowane głownie do rolników, ale także do innych obszarów mieszkańców obszarów wiejskich - przedsiębiorców oraz samorządowców.

Na realizację Planu Strategicznego Polska otrzymała ponad 25 mld euro.

Pomoc będzie udzielana przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), z wyjątkiem niektórych interwencji, w przypadku których wsparcia będą udzielać samorządy województw.

Składanie wniosków o pomoc w ramach Planu Strategicznego oraz ich rozpatrywanie odbywać się będzie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego ARiMR.

 Ustawa o świadczeniu dla rodzin poległych mundurowych

► Ustawa o świadczeniu dla rodzin poległych mundurowych

Celem ustawy jest zagwarantowanie wsparcia finansowego rodzinom funkcjonariuszy: Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej, Służby Więziennej oraz żołnierzy zawodowych, jak również strażaków ratowników ochotniczych straży pożarnych i ratowników górskich, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia. Nowe przepisy mają kompleksowo uregulować wskazaną kwestię przez wprowadzenie i wypłatę świadczenia pieniężnego. Jak twierdzą autorzy projektu, te przepisy to także symboliczne zadośćuczynienie rodzinom funkcjonariuszy, żołnierzy zawodowych, strażaków ratowników OSP oraz ratowników górskich straty najbliższych, którzy poświęcili swoje życie ratując życie, zdrowie albo mienie innych.

Zgodnie z ustawą wdowom i wdowcom po poległych funkcjonariuszach i żołnierzach świadczenie będzie wypłacane co miesiąc do końca życia. Będzie to kwota równa przeciętnego uposażenia w danej formacji. Przykładowo w przypadku Policji to ponad 7 tysięcy zł.

50 proc. uposażenia otrzymywać będą dzieci poległego funkcjonariusza. Świadczenie przysługiwać im będzie do 18. roku życia, a jeśli będą się dalej uczyć - do 24. lub 25. roku życia. Jeśli jako niepełnoletnie stały się całkowicie niezdolne do pracy lub samodzielnej egzystencji, świadczenie będzie przysługiwać im bez względu na wiek. Dzieci bez obojga rodziców, tj. sieroty zupełne, otrzymywać będą 100 proc. średniego uposażenia.

Więcej: Sejm za ustawą o świadczeniu dla rodzin poległych mundurowych>>

 

Szersza dostępność publicznych stron internetowych i aplikacji mobilnych

Ustawa z 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych

Najważniejsze rozwiązania przyjętej nowelizacji to:

  • Obowiązek zapewnienia dostępności cyfrowej treści dotyczyć będzie także tych informacji, które podmiot publiczny umieszcza na nienależących do niego stronach internetowych i aplikacjach mobilnych.
  • Doprecyzowane zostaną wymagania dotyczące dostępności cyfrowej aplikacji mobilnych.
  • Możliwość niezapewnienia dostępności cyfrowej ze względu na nadmierne koszty, można będzie stosować do poszczególnych elementów stron internetowych i aplikacji mobilnych.
  • Deklaracja dostępności będzie mogła być opublikowana w innym miejscu niż strona internetowa czy aplikacja mobilna, której dotyczy deklaracja.
  • Deklaracja dostępności będzie musiała być publikowana w tym samym języku co strona internetowa lub aplikacja mobilna, której dotyczy.
  • Na dodanie napisów do opublikowanego nagrania, wcześniej nadawanego na żywo, podmiot publiczny będzie miał maksymalnie 14 dni.

Więcej:​ Sejm za szerszą dostępnością publicznych stron internetowych i aplikacji mobilnych>>

 

Piekarnie i cukiernie mniej zapłacą za gaz - Sejm uchwalił ustawęUstawa o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustawOd 1 kwietnia piekarnie i cukiernie będą korzystać z obniżonych względem cen rynkowych stawek za gaz. Poprawka do nowelizację ustawy zagwarantuje dopłaty, dzięki którym podmioty te zapłacą 200 zł 17 groszy za MWh do końca roku.

Przyjęte rozwiązanie będzie polegało na obniżeniu ceny gazu dla małych, rodzinnych piekarni, nawet dwu i trzykrotnie w stosunku do tej ceny gazu, która obecnie jest. 

Więcej: ​Piekarnie i cukiernie mniej zapłacą za gaz - Sejm uchwalił ustawę>>

Sprawdź: Czy piekarnia dokonująca sprzedaży pieczywa z dowozem do klienta może korzystać ze zwolnienia podmiotowego VAT? >

 

Ustawa wiatrakowa przyjęta przez Sejm - odległość 700 metrów

►Nowelizacja ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw

Zgodnie z nowelą wiatraki będą mogły powstawać w odległości minimum 700 metrów od domów, przy spełnieniu szeregu dodatkowych warunków. Zmiana obowiązującej ustawy ma odblokować budowę farm wiatrowych w Polsce, produkujących tanią i czystą energię elektryczną. Tworzenie warunków dla rozwoju odnawialnej energetyki są też jednym z uzgodnień z Komisją Europejską w sprawie uruchomienia dla Polski Krajowego Planu Odbudowy.

Nowe przepisy przewidują, że nowe turbiny wiatrowe będą mogły być lokowane tylko na podstawie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP). Podstawą dla określania odległości minimalnej - pomiędzy 10H a 700 m dla budynków mieszkalnych - będą m.in. wyniki przeprowadzonej strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (SOOŚ) wykonywanej w ramach MPZP. W SOOŚ analizuje się m.in. wpływ emisji hałasu na otoczenie i zdrowie mieszkańców. Władze gminy nie będą mogły odstąpić od wykonania SOOŚ dla projektu MPZP, który uwzględnia elektrownię wiatrową. Nowelizacja znosi zakaz budowy budynków w pobliżu istniejących wiatraków, wprowadza też minimalne odległości turbin wiatrowych od linii przesyłowych energii elektrycznej.

Czytaj też: Elektrownie wiatrowe w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego – problemy praktyczne >>>

Obowiązująca obecnie ustawa zakazuje budowy turbin wiatrowych w odległości mniejszej niż 10-krotna wysokość wieży i łopaty wirnika w najwyższym położeniu od zabudowy mieszkalnej. Zakaz dotyczy także stawiania budynków w odległości mniejszej niż 10H od wiatraka. Przepisy zakazują też budowy wiatraków w odległości mniejszej niż 10H od form ochrony przyrody - parków narodowych i krajobrazowych, rezerwatów, obszarów Natura 2000, leśnych kompleksów promocyjnych. 

Szerzej o projekcie pisaliśmy:

 

Prorodzicielskie i propracownicze zmiany w kodeksie pracy

►Nowelizacja Kodeksu pracy

Uchwalona przez Sejm regulacja dotyczy m.in. urlopów i czasu pracy, w tym urlopu rodzicielskiego. Pracownice i pracownicy będą mieli do niego indywidualne prawo. Uniezależnione zostanie prawo ojca wychowującego dziecko do urlopu rodzicielskiego – od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu (ubezpieczeniu) w dniu porodu. Wprowadzona zostanie też, w ramach wymiaru urlopu rodzicielskiego, nieprzenoszalna część tego urlopu, w wymiarze do 9 tygodni, dla każdego z rodziców. Wprowadzony zostanie 70 proc. zasiłek macierzyński za cały okres urlopu rodzicielskiego dla obojga rodziców. Obecnie zasiłek macierzyński wypłacany jest w wysokości 100 proc. podstawy zasiłku za pierwsze 6 tygodni urlopu rodzicielskiego i 60 proc. podstawy wymiaru zasiłku za pozostałą cześć tego urlopu – oznacza to, że obecnie zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego wynosi średnio 67,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

Czytaj w LEX: Mędrala Małgorzata, Nowe zasady pracy zdalnej od 7 kwietnia 2023 r. - nowelizacja kodeksu pracy >

Według noweli pracownik będzie mógł skorzystać z bezpłatnego urlopu opiekuńczego w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym. Urlop będzie możliwy do wykorzystania, aby zapewnić osobistą opiekę lub wsparcie osobie będącej krewnym (syn, córka, matka, ojciec lub małżonek) lub pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych. Za czas tego urlopu nie będzie przysługiwało wynagrodzenie.
Wprowadzona zostanie także możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy "z powodu działania siły wyższej". Zwolnienie będzie możliwe do wykorzystania w pilnych sprawach rodzinnych w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym. Za czas tego zwolnienia pracownik zachowa prawo do połowy wynagrodzenia.

Czytaj w LEX: Nowe zasady pracy zdalnej od 7 kwietnia 2023 r. >

W przepisach znajdą się dwie dodatkowe przerwy, które będą wliczane do czasu pracy. Pracownik będzie miał prawo do drugiej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, jeżeli dobowy wymiar pracy pracownika jest dłuższy, niż 9 godzin pracy, oraz trzeciej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika jest dłuższy, niż 16 godzin.

Więcej: 


Ustawa ograniczająca wzrost cen ciepła dla odbiorców 

Sejm przyjął w środę część poprawek Senatu do nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła. Mają charakter porządkujący, legislacyjny i redakcyjny, poprawki, przewidujące między 1 marca a 31 grudnia 2023 r. obniżone z 23 do 5 proc. stawki podatku VAT na ciepło systemowe, gaz, energię elektryczną oraz olej opałowy zostały odrzucone. Ustawa trafi teraz do prezydenta.

Więcej: Ustawa ograniczająca wzrost cen ciepła dla odbiorców do podpisu prezydenta>>