Kuratorzy nie mają szczęścia do swojej ustawy. Przypomnijmy we wrześniu 2019 r. dostali od ministerstwa dwie informacje - jedną dobrą o tym, że podobnie jak pracownicy sądów dostaną w 2020 r. średnio po 900 zł podwyżki na etat i drugą - że prace nad przygotowywaną wówczas ustawą nie zakończą się szybko, a środki na jej realizację nie zostaną zabezpieczone w ustawie budżetowej na 2020 r.
Sam projekt upubliczniono kilka miesięcy wcześniej - na początku czerwca i wzbudził on duże kontrowersje. Kuratorzy sądowi mówili wprost, że są zaniepokojeni zaproponowanymi rozwiązaniami, apelowali też do resortu o ich zmianę. Nie ukrywali, że informacja o przedłużeniu prac nad ustawą niekoniecznie jest informacją złą. Z nieoficjalnych informacji Prawo.pl wynika, że m.in. z tego powodu prace nad projektem się przedłużają. Wiceminister Michał Woś, który odpowiada m.in. za kuratorów, miał porzucić sprawę tamtego projektu i rozpocząć pracę od nowa. W grudniu 2020 r. spotkał się z kuratorami okręgowymi i przedstawicielami Krajowej Rady Kuratorów i nie tylko zapewnił, że prace nad ustawą ale też zachęcił do zgłaszania propozycji konkretnych rozwiązań.
Czytaj: Będą podwyżki dla kuratorów, ale nie będzie na razie ustawy>>
Sprawa bliska "sercu", analizy trwają
Na pytanie Prawo.pl, co dalej z projektem, ministerstwo zapewnia, że "prawidłowe funkcjonowanie kuratorskiej służby sądowej jest ważnym dla niego zagadnieniem".
- By zapewnić jak najlepszą realizację zadań, stawianych przed tą służbą, w Ministerstwie trwają prace koncepcyjne nad projektem nowelizacji ustawy o kuratorach sądowych. Pod uwagę brane są m.in. opinie środowiska kuratorskiego. Zgodnie z ustaleniami z 2020 r., jakie zostały podjęte podczas spotkań przedstawicieli środowiska kuratorów sądowych z ministrem Michałem Wosiem, do Ministerstwa nadsyłane są propozycje zmian w ustawie - wskazano.
Dodając, że propozycje te są analizowane, by wypracować jak najlepsze rozwiązania i poprawić funkcjonowanie kuratorskiej służby sądowej.
Sami kuratorzy przyznają, że na ustawę czekają z niecierpliwością. Spotkania z wiceministrem rozbudziły nadzieję i na nową ustawę i na to, że nie będzie powielała tego co budziło kontrowersje w poprzedniej propozycji. - Takie nieoficjalne sygnały płyną do nas z ministerstwa - mówią.
Spornych wiele kwestii
Przypomnijmy, zgodnie z poprzednim projektem, minister sprawiedliwości miał powoływać i odwoływać kuratora okręgowego, przydzielać stanowiska kuratorskie do danego okręgu, miałby mieć też prawo do wglądu w czynności służbowe kuratorów. Projekt regulował również kwestie sekretariatów kuratorskich, wprowadzał limit 12 kuratorów w zespole, oceny awansowe, zmiany w dyscyplinarkach i m.in. superwizje.
Sprawdź w LEX: Jakiego typu dane poradnia psychologiczno-pedagogiczna może udostępniać kuratorowi sądowemu? >
Zastrzeżenia kuratorów związane były m.in. z propozycją uregulowania kwestii dotyczących kuratorów okręgowych. W myśl projektu kurator okręgowy tracił - jak wskazywali - bardzo dużo swoich uprawnień na rzecz prezesa sądu rejonowego. - Jeśli wczytamy się w ustawę, to wynika z niej, że kurator, który będzie powoływany przez ministra sprawiedliwości i nadal wśród swoich zadań ma odpowiedzialność za funkcjonowanie kuratorskiej służby sądowej w okręgu, tak naprawdę nie będzie miał realnego wpływu na służbę - mówił wówczas w rozmowie z Prawo.pl przewodniczący KRK Grzegorz Kozera.
Większość spraw, które wcześniej wymagały wniosku kuratora okręgowego - w myśl propozycji resortu - mogłyby być podejmowane z urzędu przez prezesów sądu rejonowego lub okręgowego, przy niewiążącej opinii kuratora lub nawet jej braku. W ocenie kuratorów to degradacja.
Czytaj: Dzieci od dawna nie widzą rodziców, a w procedurach luki>>
Niepokojące zmiany w postępowaniu dyscyplinarnym
Kolejnym punktem zapalnym były propozycje dotyczące zmian w zakresie postępowania dyscyplinarnego - a przede wszystkim wprowadzenie wytyku.
Kuratorzy podnosili, że to przeniesienie do ustawy, która ich dotyczy przepisów dotyczących sędziów. Wskazywali równocześnie, że o ile w przypadku sędziów wytyk dotyczy spraw, które mają już znaczące skutki i konsekwencje, przede wszystkim tych orzeczeń, które są wydane z rażącym naruszeniem przepisów prawa materialnego, to o tyle trudno przełożyć to na pracę kuratorów.
Duże zaniepokojenie budziło też - w ocenie KRK - wprowadzenie jednej z kar - polegającej na obniżeniu wynagrodzenia o 50 proc., nawet przez okres dwóch lat. Rada ocenia, że taka propozycja "wydaje się bardzo drakońska".
Sprawdź w LEX: Czy kurator zawodowy może założyć Niebieską Kartę - A? >
Niedoregulowane kontakty z dzieckiem
Jeszcze w lutym 2019 r. Krajowa Rada Kuratorów przekazała resortowi sprawiedliwości swoje propozycje zmiany w kodeksie postępowania cywilnego, w zakresie kontaktów rodzica z dzieckiem, przy udziale kuratora. Kuratorzy wskazywali bowiem, że przepisy ograniczają ich rolę do biernego obserwatora. Dodatkowo takie kontakty, przy konflikcie rodziców trwają latami, co jak mówią - negatywnie wpływa na dziecko i utrudnia mu nawiązanie więzi.
Dlatego proponowali m.in. by orzeczenia sądu dotyczące tego typu kontaktów precyzyjnie obejmowały ich termin, czas ich trwania, krąg osób uprawnionych do udziału, jak również tych, których nie powinno być. Postulowali też, by takie spotkania, z udziałem kuratora, orzekane były w określonym miejscu, na okres nie przekraczający sześciu miesięcy, przy zastrzeżeniu, że nie będą trwać dłużej niż cztery godziny i odbywać się w dni wolne od pracy i święta.
Jak podnosili kuratorzy, projekt nie rozwiązywał tych problemów. KRK proponowała, by w orzeczeniu sądu o kontaktach rodzica z dzieckiem określone zostało w szczególności: termin i miejsce ich wykonywania oznaczone adresem, czas ich trwania, krąg osób uprawnionych do udziału, jak również - co istotne - osób, bez których obecności mają się one odbywać. Kuratorzy wielokrotnie podnosili, że dochodzi do sytuacji kiedy w kontaktach np. ojca z dzieckiem chce uczestniczyć matka, lub dziadkowie, a to niejednokrotnie prowadzi do konfliktu, który odbija się negatywnie na dziecku.
Sprawdź w LEX: Czy kuratorowi zawodowemu przysługuje dzień wolny za pracę w święto? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
