Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przedstawił cztery kolejne istotne poglądy w sprawie. Dotyczą one sporów między konsumentami a mBank o postanowienia umowy kredytu hipotecznego waloryzowanego kursem franka szwajcarskiego.
Czytaj: UOKiK: mBank zapłaci ponad 6,5 mln zł kary w związku z kredytami frankowymi>>
Dwa z nich wydano w związku z postępowaniami przed Sądem Okręgowym w Łodzi, pozostałe natomiast przed Sądem Okręgowym w Warszawie. Konsumenci kwestionują postanowienia dotyczące określania przesłanek zmiany oprocentowania (Łódź, sygn. akt: III Ca 775/16 oraz III Ca 1588/16), waloryzacji kwoty i rat kredytu (Łódź, sygn. akt: III Ca 775/16 oraz Warszawa, sygn. akt: II C 340/16) i ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (Warszawa, sygn. akt: II C 340/16 oraz I C 318/16). W związku z tym skierowali wnioski do UOKiK. Urząd zbadał kwestionowane postanowienia i wskazał następujące naruszenia:
Klauzule określające przesłanki zmiany oprocentowania
- zawierają sformułowanie, zgodnie z którym zmiana oprocentowania może nastąpić – uprawnia to bank do podejmowania arbitralnej decyzji,
- zbyt ogólnikowo wskazują na czynniki, od których zależy zmiana stopy procentowej kredytu,
- nie wskazują w jakim stopniu czynniki te wpłyną na wzrost lub spadek oprocentowania,
- nie określają ram czasowych w jakich bank uprawniony jest do zmiany oprocentowania.
Klauzule waloryzacyjne, które m.in.
- nie informują konsumentów na jakiej podstawie mBank określa wysokość wskaźnika waloryzacji.
Klauzule ubezpieczenia niskiego wkładu własnego
- nie informują one kredytobiorców jakie są warunki ubezpieczenia, jego zakres ani w jaki sposób przedsiębiorca wylicza kolejne opłaty,
- obciążają konsumenta kosztami, ale z treści postanowień nie wynika, kto skorzysta z ubezpieczenia,
- nie informują kredytobiorców o możliwym ryzyku żądań ubezpieczyciela o zwrot wypłaconego bankowi odszkodowania,
- nie wynika z nich jakie są faktyczne koszty ubezpieczenia, w jaki sposób będzie nimi obciążony ani za co kredytobiorca tak naprawdę płaci.
Urząd uznał wszystkie wskazane przez konsumentów postanowienia za niedozwolone i sprzeczne z dobrymi obyczajami. W ocenie prezesa UOKiK, uznanie przez sąd postanowień dotyczących waloryzacji oraz zmiany oprocentowania za niedozwolone może oznaczać, że cała umowa będzie nieważna. Jednak, zdaniem urzędu, orzeczenie o nieważności umowy powinno nastąpić jedynie w sytuacji, gdy konsument w pełni zaakceptuje takie rozwiązanie.
Istotne poglądy wydane przez prezesa UOKiK dotyczą spraw o sygn. akt: III Ca 775/16, III Ca 1588/16, II C 340/16 oraz I C 318/16 - sporów konsumentów z mBank. Prezes UOKiK może wydać istotny pogląd we wszystkich sprawach z zakresu ochrony praw konsumentów, nie tylko usług finansowych jeżeli przemawia za tym interes publiczny.
UOKiK przypomina, że ocena prawna przedstawiona przez urząd nie może stanowić odniesienia dla innych spraw, które pozornie mogą wydawać się podobne. W każdym przypadku prezes UOKiK ocenia stan faktyczny i prawny, orzecznictwo w danej sprawie oraz wniosek skierowany przez powodów. Wydane do tej pory poglądy są dostępne na stronie internetowej UOKiK: https://uokik.gov.pl/istotny_poglad_w_sprawie.php.
