Tymczasowo aresztowany ma prawo do widzeń z najbliższymi

Osobie tymczasowo aresztowanej przysługuje prawo, do co najmniej jednego widzenia w miesiącu z osobą należącą do kręgu osób najbliższych, a prawo to może zostać ograniczone tylko wtedy, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że widzenie to zostanie wykorzystane w celu bezprawnego utrudnienia postępowania karnego lub do popełnienia przestępstwa. Takie uprawnienia przynosi obowiązująca od 8 czerwca br. nowelizacja Kodeksu karnego wykonawczego.

Ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Kodeks karny wykonawczy, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) wprowadza w ustawie – Kodeks karny wykonawczy nowe uregulowania dotyczące widzeń osób tymczasowo aresztowanych z rodziną.
Zmiany te spowodowane były koniecznością dostosowania przepisów normujących kwestię widzeń z tymczasowo aresztowanym do standardów konstytucyjnych zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 lipca 2009 r. (K 1/07). Dotychczasowa regulacja nie gwarantowała tymczasowo aresztowanemu prawa do widzeń z osobami najbliższymi uzależniając jego udzielenie od zgody prokuratora (w postępowaniu przygotowawczym) lub sądu (w toku postępowania sądowego) i nie przewidywała środka odwoławczego od zarządzenia odmawiającego takiej zgody.
Znowelizowane przepisy wprowadzają regulację, zgodnie z którą na zarządzenie o odmowie wyrażenia zgody na widzenie z osobą najbliższą, zarówno aresztowanemu jak i tej osobie przysługuje zażalenie do sądu, do którego dyspozycji pozostaje tymczasowo aresztowany, a gdy zażalenie to wydał prokurator – do prokuratora nadrzędnego. Ustawa ogranicza jednak możliwość składania tego środka odwoławczego gdyż w sytuacji utrzymania w mocy zaskarżonego zarządzenia, niedopuszczalne jest w ciągu trzech miesięcy wniesienie zażalenia na zarządzenie o odmowie wyrażenia zgody na widzenie tymczasowo aresztowanego z tą samą osobą. Rozwiązanie to ma zagwarantować tymczasowo aresztowanemu realizację prawa do życia rodzinnego, a z drugiej strony zapobiegać wykorzystywaniu instytucji zażalenia do utrudniania postępowania karnego poprzez zobligowanie organu prowadzącego do rozpoznawania dużej ilości tych środków odwoławczych.
Uregulowana została także kwestia widzeń tymczasowo aresztowanego z osobami małoletnimi do lat 15, którzy zgodę na widzenie uzyskują na wniosek swojego przedstawiciela ustawowego, a korzystać z widzenia mogą tylko pod opieką pozostającego na wolności przedstawiciela ustawowego lub pełnoletniej osoby najbliższej, a w razie, gdy nie uzyskają oni zgody na widzenie, nie chcą lub nie mogą z niego skorzystać – pod opieką wyznaczonego funkcjonariusza lub pracownika aresztu śledczego.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line