Tuż przed świętami minister finansów podpisał i opublikował nowelizację rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas fiskalnych. Rozporządzenie utrzymuje na kolejne pół roku zwolnienie w tym zakresie dla niektórych grup zawodowych, w tym prawników i lekarzy. Być może jednak niezbyt długo zainteresowani będą mogli cieszyć się z tego przywileju, ponieważ Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że przepisy umożliwiające zwolnienie z obowiązku posiadania kas fiskalnych przez niektóre grupy podatników są niezgodne z konstytucją. W poniedziałek 29 grudnia 2008 r. RPO wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie.
W uzasadnieniu wniosku rzecznik twierdzi, że trafiają do niego skargi kwestionujące zwolnienie niektórych grup podatników z obowiązku ewidencjonowania obrotu i podatku VAT przy pomocy kas rejestrujących. RPO zgadza się z pojawiającymi się w tych skargach argumentami, że zwolnienia z obowiązku prowadzenia kas (ustalane w rozporządzeniach MF) mają dowolny charakter i naruszają zasadę sprawiedliwości podatkowej. Zdaniem rzecznika zwolnienie niektórych podatników prowadzi do ich nieuzasadnionego uprzywilejowania.
Zdaniem rzecznika, regulacjom brakuje precyzji. Nie wskazują one jakie cechy ma mieć działalność, by osoba ją prowadząca mogła skorzystać ze zwolnienia, ani też granicy obrotu skutkującej zwolnieniem. Przywoływana w ustawie, na podstawie której wydawane jest rozporządzenie ministra, "specyfika zawodu", a więc swoisty, szczególny charakter wykonywania czynności, jak też uwarunkowania obrotu towarami są określeniami na tyle pojemnymi i pozbawionymi precyzji, że w rzeczywistości nie nakładają na organ wykonujący upoważnienie ustawowe szczególnych ograniczeń w zakresie decydowania o zwolnieniu z ustawowego obowiązku ewidencjonowania obrotu - pisze RPO w piśmie do Trybunału. Według rzecznika, przepisy ustawy o VAT nie zawierają "wystarczająco precyzyjnych wskazówek dla organu wydającego
rozporządzenie, na podstawie jakich kryteriów organ ten powinien wprowadzać zwolnienie" z obowiązku posiadania kas fiskalnych.
Problem utrzymania zwolnienia lub obarczenia prawników i lekarzy obowiązkiem posiadania kas fiskalnych powraca mnie więcej co pół roku, przed każdym kolejnym terminem nowelizacji rozporządzenia. Przeciwko nałożeniu takiego obowiązku protestują wtedy samorządy zawodowe, odwołując się właśnie do "specyfiki swojej pracy", co ma ich zdaniem utrudniać stosowanie kas. Zwolennicy zniesienia tego przywileju wspominają m.in. o szarej strefie. Jednych i drugich może pogodzić Trybunał Konstytucyjny, gdyby nakazał zniesienie wyjątków od zasady, że każdy, kto ma przychody powyżej pewnego pułapu, ma je rozliczać przy pomocy kasy fiskalnej.
Trybunał oceni, czy prawnicy i lekarze mają mieć kasy fiskalne
Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego o ustalenie, czy przepisy umożliwiające zwolnienie z obowiązku posiadania kas fiskalnych przez niektóre grupy podatników są zgodne z konstytucją. Zdaniem rzecznika, regulacjom brakuje precyzji. Nie wskazują one jakie cechy ma mieć działalność, by osoba ją prowadząca mogła skorzystać ze zwolnienia, ani też granicy obrotu skutkującej zwolnieniem.