Ustawa ta zarówno wprowadza zmiany w zakresie prawa karnego materialnego, jak i modyfikuje unormowania karnoprocesowe w celu uczynienia postępowania w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w ruchu drogowym efektywniejszym.
Zgodnie z nowelizacją Kodeksu karnego przestępstwem będzie ucieczka kierowcy przed osobą uprawnioną do kontroli ruchu drogowego, poruszającą się pojazdem lub znajdującą się na statku wodnym albo powietrznym, która przy użyciu sygnałów dźwiękowych i świetlnych wydała polecenie zatrzymania pojazdu mechanicznego. W przypadku skazania za to przestępstwo sąd będzie obligatoryjnie orzekać zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Zakaz ten będzie też obowiązkowo orzekany w przypadku skazania za prowadzenie pojazdu mechanicznego po cofnięciu uprawnień bądź za niezastosowanie się do orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.
Z kolei w przypadku skazania za spowodowanie w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego wypadku, którego następstwem jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, ustalono dolną granicę ustawowego zagrożenia w wysokości 2 lat pozbawienia wolności.
Kolejną zmianą jest podwyższenie zagrożenia karnego za niestosowanie się do orzeczonych przez sąd środków karnych (art. 244 k.k.) na karę od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności.
Istotne znaczenie ma również przedłużenie terminu przedawnienia karalności wykroczeń. Utrzymana ma być dotychczasowa zasada, że karalność wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok, natomiast jeżeli w tym okresie wszczęto postępowanie, karalność wykroczenia będzie ustawać z upływem 2 lat od zakończenia tego okresu (dotychczas okres 2 lat liczono od daty popełnienia czynu).
Ponadto w postępowaniu w sprawach o przestępstwa w ruchu lądowym określone w rozdziale XXI Kodeksu karnego sąd będzie uzyskiwać informacje z centralnej ewidencji kierowców oraz z ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego, prowadzonej przez Policję, dotyczące oskarżonego.
Wprowadzono także zmiany w ustawie z 20.06.1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2017 r. poz. 128, z późn. zm.), które mają na celu w szczególności doprecyzowanie regulacji dotyczących poddawania kierujących pojazdami lub innych osób, w stosunku do których zachodzi uzasadnione podejrzenie, że mogły kierować pojazdem, w toku kontroli drogowej przez uprawniony do kontroli organ badaniu w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu lub obecności środka działającego podobnie do alkoholu.
Poza tym w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia uporządkowano regulacje dotyczące zaopatrywania organów w formularze mandatu karnego oraz wprowadzono tak zwane przelewy zdefiniowane, co ma usprawnić pobór grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych.
Ustawa nowelizująca wchodzi w życie 1.06.2017 r., z wyjątkiem art. 5 pkt 1 (zmiana w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia dotycząca zaopatrywania organów w formularze mandatu karnego), który wchodzi w życie z dniem 1.01.2018 r.