Strasburg: zakaz działalności politycznej strażników miejskich nie narusza praw człowieka

Obowiązujący strażników miejskich w Polsce ustawowy zakaz przynależności do partii politycznych nie narusza wolności stowarzyszania się - uznał Europejski Trybunał Praw Człowieka w swym wyroku z 10 kwietnia br.

Zakaz został wprowadzony na mocy ustawy z 29.08.1997 r. o strażach gminnych (zob. art. 30 ust. 2 ustawy). Skarżący – strażnik miejski z Warszawy – argumentował, iż zakaz ten jest dyskryminujący i narusza wolność do stowarzyszania się. Polski Trybunał Konstytucyjny w swym wyroku z 10 kwietnia 2002 r. stwierdził, iż zakaz ten nie narusza polskiej konstytucji.
ETPC również uznał ten stan rzeczy za zgodny z Konwencją o ochronie praw człowieka i nie stwierdził naruszenia wolności stowarzyszania się (art. 11 Konwencji). ETPC powołał się na stanowisko polskiego Trybunału Konstytucyjnego i stwierdził, że zakaz członkostwa w partii politycznej dąży do zagwarantowania politycznej neutralności oraz bezstronności funkcjonariuszy publicznych. Jest konieczny także dla zapewnienia zaufania społecznego do tychże służb, zwłaszcza w polskim kontekście historycznym, w którym zaufanie to zostało podkopane przez polityczne zaangażowanie służb publicznych w przeszłości.
Mimo iż polska Straż Miejska nie jest służbą o charakterze wojskowym, to jej struktura opiera się na zasadach hierarchicznej zależności, wykonywania rozkazów oraz przestrzegania regulacji dyscyplinarnych. Strażnicy mogą w określonych okolicznościach stosować środki przymusu bezpośredniego. Szczególne więzi łączą Straż Miejską z władzami samorządowymi, które decydują o powoływaniu i odwoływaniu komendantów, wpływają na organizację Straży i nadzorują jej działanie. Zwłaszcza w świetle procesów decentralizacji władzy w Polsce, podnoszenia roli samorządów i zwiększania ich udziału w wykonywaniu władzy publicznej, wzajemne stosunki pomiędzy obywatelami a strażnikami miejskimi muszą opierać się na wzajemnym zaufanie, które gwarantuje zasada odseparowania Straży Miejskiej i jej funkcjonariuszy od świata polityki. Tym samym ograniczenie takie jest uzasadnione.
Nie można odmówić racji ani polskiemu Trybunałowi Konstytucyjnemu, ani Europejskiemu Trybunałowi Praw Człowieka. Cieszy ta zgodność opinii obu sądów i cieszy także fakt, iż ustawodawstwo polskie spełnia standardy demokratycznych państw Rady Europy w sferze zapewnienia politycznej neutralności i bezstronności służb uprawnionych do stosowania środków przymusu.
Tak wynika z wyroku Trybunału z 10 kwietnia 2012 r. w sprawie nr 26648/03, Strzelecki przeciwko Polsce.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line