Strasburg: adopcja dziecka po deportacji matki i wbrew woli ojca narusza prawa podstawowe

Oddanie do adopcji wbrew woli ojca dziecka, które zostało uznane za porzucone po deportacji matki, stanowi naruszenie prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego ojca - uznał Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z 10 kwietnia br.

Sprawa ta dotyczy nigeryjskich imigrantów w Hiszpanii, których syn po deportacji matki został oddany najpierw do rodzinny zastępczej, a następnie adoptowany. W chwili deportacji matki ojciec pracował w innym mieście, a dzieckiem zajęli się przyjaciele pary. Matka została deportowana bez uprzedzenia, wskutek czego dziecko przez ponad miesiąc znajdowało się w stanie próżni prawnej, gdyż tyle czasu zajęło władzom uregulowanie jego statusu. Ojcu dziecka – również w wyniku zaniechań ze strony organów państwowych – dowiedzenie swego ojcostwa zajęło 3,5 roku. Ojciec do tej pory nie może utrzymywać z synem kontaktów.
Trybunał uznał ten stan rzeczy za naruszenie prawa ojca do poszanowania jego życia prywatnego i rodzinnego, a zatem za naruszenie art. 8 Konwencji. Głównym zarzutem pod adresem hiszpańskich sądów i instytucji opieki społecznej była przewlekłość ich postępowania, winą za którą organy te jednomyślnie obarczyły skarżącego. Szybkość postępowania ma szczególne znaczenie w sprawach dotyczących dzieci, które zostały rozłączone ze swoimi rodzicami. Instytucje państwowe mają w takich sytuacjach obowiązek bezzwłocznego podejmowania wszelkich działań dążących do przywrócenia i umocnienia relacji pomiędzy rodzicami i dziećmi, chyba że jest to wyraźnie sprzeczne z interesami i dobrem dziecka. Fakt, iż matka dziecka została deportowana bez żadnego uprzedzenia, a ojcu nie udzielono podstawowych informacji związanych z przebiegiem postępowania w sprawie adopcji dziecka oraz o możliwościach korzystania z pomocy prawnej i finansowej ze strony odpowiednich instytucji opiekuńczych, przesądził o zakłóceniu życia rodzinnego i prywatnego skarżącego.
Trybunał przyznał skarżącemu w związku naruszeniem z art. 8 Konwencji 8 000 euro tytułem doznanej krzywdy moralnej oraz zasądził zwrot poniesionych kosztów i wydatków.
Wyrok ten jest kolejnym wyrokiem w spójnej linii orzeczniczej Trybunału dotyczącej stosunków między rodzicami a dziećmi. Nadrzędnym obowiązkiem państwa-strony Konwencji jest wspieranie tej relacji, a jedynym argumentem uzasadniającym przerwanie kontaktów między rodzicem a dzieckiem jest dobro i interesy dziecka.
Tak wynika z wyroku Trybunału z 10 kwietnia 2012 r. w sprawie nr 59819/08, K.A.B. przeciwko Hiszpanii.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line