Prokurator skierował do SR wniosek o wydanie wyroku skazującego, w tzw. trybie skazania bez rozprawy, wobec oskarżonego podejrzanego o popełnienie dwóch przestępstw. Jednym z zarzucanych mu czynów było prowadzenie samochodu osobowego w stanie nietrzeźwości, wynoszącym 0,25 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. przestępstwa z art. 178a §1 k.k. Prokurator wniósł o orzeczenie kary uzgodnionej z oskarżonym.

Przestępstwo jazdy w stanie nietrzeźwości

Zgodnie z art. 178a § 1 k.k. kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Wyrok SR

SR wydał wyrok, którym skazał oskarżonego za popełnienie obu przestępstw i wymierzył mu karę łączną 4 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2 lata. Jednocześnie SR wymierzył oskarżonemu grzywnę. SR orzekł także wobec oskarżonego środki karne m.in. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 3 lat.

Wyrok SR nie został zaskarżony przez strony.


 Kodeks wykroczeń. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Przepisy>>

Kasacja na korzyść

RPO wniósł kasację na korzyść oskarżonego i domagał się uchylenia zaskarżonego wyroku SR i przekazanie sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania. Zdaniem autora kasacji, wniosek prokuratora o wydanie wyroku skazującego wobec oskarżonego był wadliwy, więc SR nie powinien był go uwzględnić. Wśród licznych zarzutów kasacji, postawionych przez RPO, znalazł się m.in. zarzut dotyczący uznania oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa z art. 178a § 1 k.k. W ocenie autora kasacji, SR niezasadnie uznał oskarżonego za winnego popełnienia tego przestępstwa, gdyż 0,25 mg/I stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu nie może być uznany za stan nietrzeźwości.

Rozstrzygnięcie SN

SN uznał kasację za zasadną. W związku z tym SN uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał SR do ponownego rozpoznania.

Badanie wniosku prokuratora

SN na wstępie zwrócił uwagę, że jeśli prokurator kieruje do sądu wniosek o skazanie oskarżonego w tzw. trybie skazania bez rozprawy (na podstawie art. 335 § 1 k.p.k.), to sąd obowiązany jest dokonać szczegółowej kontroli żądania oskarżyciela. Sąd powinien więc sprawdzić wniosek prokuratora: pod kątem formalnym jak i merytorycznym. Propozycje prokuratora (uzgodnione z oskarżonym) co do skazania nie mogą być bowiem sprzeczne z przepisami prawa. W orzecznictwie zauważa się, że jeśli wniosek prokuratora nie spełnia tych wymagań, to sąd nie może go uwzględnić. Taki pogląd przedstawił SN w wyroku z 1.06.2017 r. w sprawie IV KK 485/16 (LEX nr 2306383).

Rażący błąd

SN stwierdził, iż SR wydał wobec oskarżonego wyrok skazujący, mimo iż we wniosku prokuratora popełniony został rażący błąd. Takim błędem było przyjęcie, że oskarżony dopuścił się przestępstwa jazdy samochodem w stanie nietrzeźwości, podczas gdy nie było podstaw do takiej oceny.

Definicja ustawowa

Na podstawie art. 115 § 16 k.k. stan nietrzeźwości w rozumieniu tego kodeksu zachodzi, gdy:

1) zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub

2) zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.

Nieprzekroczona wartość

SN podkreślił, że skoro powołany wyżej przepis uznaje za stan nietrzeźwości sytuację, gdy zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość, to nie można mówić o stanie nietrzeźwości, jeśli wartość ta jest równa 0,25 mg lub nie prowadzi do jej przekroczenia. Tak było w niniejszej sprawie. Nie było więc podstaw do skazania oskarżonego za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k.

Wyrok Sądu Najwyższego z 15.11.2017 r., IV KK 293/17,

LEX nr 2395394.