SA: ubezwłasnowolnienie tylko w ostateczności

Sąd Apelacyjny w Katowicach zmienił postanowienie o ubezwłasnowolnieniu całkowitym niepełnosprawnego intelektualnie. Zdaniem sądu decyzje takie muszą być podejmowane w zgodzie z Konstytucją RP i międzynarodowymi standardami, które odwołują się do maksymalizacji autonomii i niezależności osób z niepełnosprawnościami.

Jak informuje Helsińska Fundacja Praw Człowieka, która była uczestnikiem tego postępowania, sąd podkreślił, że orzekając w tych sprawach należy brać pod uwagę standardy wynikające z Konstytucji RP, Konwencji o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
Wniosek o ubezwłasnowolnienie młodego mężczyzny z niepełnosprawnością intelektualną, złożył prokurator, mimo że nikt z rodziny o to nie zabiegał. Dzięki wsparciu matki mężczyzna dobrze funkcjonował w społeczeństwie i był w stanie załatwiać sprawy życia codziennego. Sąd Okręgowy w Gliwicach jednak ubezwłasnowolnił go całkowicie, stwierdzając, że to dla jego dobra. Fundacja Helsińska złożyła apelację, w której domagała się oddalenia wniosku prokuratora i wskazała na międzynarodowe standardy ochrony praw osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną.

  Robert Rybski
Konstytucyjny status osób ubezwłasnowolnionych [PRZEDSPRZEDAŻ]>>>

Sąd Apelacyjny uwzględnił apelację HFPC oraz pełnomocnika ubezwłasnowolnionego i zmienił orzeczenie sądu pierwszej instancji. W ustnych motywach Sąd podkreślił, że ubezwłasnowolnienie całkowite, jako środek o bardzo poważnych konsekwencjach, powinno być stosowane w ostateczności i gdy jest to absolutnie niezbędne. Zdaniem Sądu ubezwłasnowolnienie całkowite nie poprawiłoby funkcjonowania mężczyzny w życiu codziennym, bo dzięki zaangażowaniu najbliższych on już dziś dobrze funkcjonuje w społeczeństwie. - Sąd podkreślił, że z uwagi na korzystną sytuację faktyczną A. nie ma powodu do tak głębokiej ingerencji w jego życie, jaką stanowiłoby odebranie zdolności do czynności prawnych. Sąd stanął na stanowisku, że orzeczenie ubezwłasnowolnienia godziłoby w istotę praw gwarantowanych Konstytucją RP, takich jak prawo do wolności i poszanowania prywatności – mówi Jarosław Jagura, prawnik HFPC.
- Orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Katowicach jest niezwykle istotne. Wynika z niego, że interpretacji przepisów dotyczących ubezwłasnowolnienia należy dokonywać w duchu Konstytucji RP i międzynarodowych standardów, które odwołują się do maksymalizacji autonomii i niezależności osób z niepełnosprawnościami. Względy te powinny mieć szczególne znaczenie przy ocenie celowości orzekania ubezwłasnowolnienia – dodaje Jarosław Jagura.

Czytaj: Rząd proponuje odejście od instytucji ubezwłasnowolnienia>>>