Powodowie poręczyli pożyczkę udzieloną przez bank osobom trzecim. Poręczenie to miało charakter poręczenia wekslowego i poręczenia rzeczowego, a na jego podstawie dokonano wpisu hipoteki do księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości powodów. Bank nie wypełnił weksla i nie przedstawił go powodom do zapłaty, uznał natomiast, że ponad wymienione zabezpieczenia powodowie udzielili poręczenia cywilnego, które ostatecznie stało się podstawą wystawienia bankowego tytułu wykonawczego. Powodowie wnieśli o jego zmianę poprzez pozbawienie go wykonalności w ten sposób, że właściwy komornik sądowy będzie mógł prowadzić egzekucję na rzecz banku wyłącznie z nieruchomości powodów. Wyjaśnili, że nie zawierali z bankiem odrębnej umowy poręczenia cywilnego, a podpisali jedynie poręczenie wekslowe do umowy pożyczki oraz dokument o dobrowolnym poddaniu się egzekucji.
Poręczyciel gwarantuje wierzycielowi wykonanie zobowiązania za dłużnika
Rozpoznając apelację powodów Sąd Odwoławczy podkreślił, że umowa poręczenia cywilnego opisana w art. 876 k.c., powinna być tak sformułowana, żeby wynikało z niej, że poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Zobowiązanie to powinno być oznaczone ze wskazaniem wierzyciela i dłużnika, przy czym osoba dłużnika może wynikać z samego oznaczenia długu.
LEX Linie Orzecznicze Artykuł pochodzi z programu LEX Linie Orzecznicze Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami |
Porozumienie wekslowe może stanowić umowę poręczenia
Sąd Apelacyjny wskazał, że również porozumienie zawarte przy okazji planowanego wystawienia weksla in blanco, w którym przyszły poręczyciel określił warunki, na jakich może dojść do wypełnienia poręczanego weksla, może stanowić umowę poręczenia, gdy dokument został zawarty w formie pisemnej, a w jego treści można znaleźć niezbędne elementy umowy poręczenia. Dla takiej interpretacji porozumienia wekslowego obojętne będzie, czy weksel ostatecznie zostanie wystawiony przez dłużnika, czy też - jeśli nawet zostanie wystawiony - będzie przez jego posiadacza uzupełniony.
Poręczyciel odpowiada solidarnie z dłużnikiem głównym
W realiach sprawy, złożona przez powodów wraz z wekslem in blanco deklaracja wekslowa, miała formę pisemną. Ich oświadczenie zawierało także dookreślenie długu przyszłego, gdyż w dacie jego składania znana była maksymalna wysokość sumy, do jakiej dłużnicy pozwanego banku z tytułu umowy pożyczki będą odpowiadać. Ponadto zamiarem powodów było poręczenie za dług wystawców weksla - pożyczki zaciągniętej w pozwanym banku, wzmocnienie wiarygodności kredytowej pożyczkobiorców (wystawców weksla) i zagwarantowanie kredytującemu bankowi jej spłaty. Wskutek własnego oświadczenia zawartego w deklaracji poręczycieli weksla powodowie, zdaniem Sądu Apelacyjnego, stali się poręczycielami w rozumieniu art. 876 § 1 k.c. W związku z tym ponoszą solidarną odpowiedzialność z pożyczkodawcami na podstawie art. 881 k.c. za ich zobowiązanie w granicach wskazanych w art. 879 § 1 k.c.
Tak orzekł Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 30.11.2016 r., sygn. akt V ACa 510/16.
Opracowanie: Marek Sondej