Radcowie krytykują zmiany w wydawaniu nakazów zapłaty w postępowaniu upominawczym

Planowana przez resort sprawiedliwości nowela k.p.c. umożliwi powodowi umieszczanie w pozwie wniosku o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym. Ta propozycja nie została jednak do końca przemyślana - uważa Krajowa Izba Radców Prawnych.

Zmiany w postępowaniu upominawczym zawiera projekt założeń do nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego i ustawy o kosztach sądowych. Po nowelizacji sąd skieruje sprawę do rozpoznania w postępowaniu upominawczym z urzędu lub na wniosek powoda.

Głównym celem zmiany jest uproszczenie systemu pobierania opłat od pism sądowych i stąd pomysł dotyczący wprowadzenia takiego unormowania. Dzięki przyznaniu powodowi ww. uprawnienia, zdaniem ustawodawcy, ustalenie prawidłowej wysokości należnej opłaty będzie możliwe już na wstępie.

Optymizmu wnioskodawców nie podzielają radcowie prawni. Krajowa Izba Radców Prawnych w opinii do założeń do projektu nowelizacji podkreśla, że znowelizowany przepis spowoduje trudności interpretacyjne. KIRP zwraca uwagę, że nie wiadomo jak postąpi sąd w sytuacji, gdy mimo wniosku powoda, nie będzie podstaw do rozpoznania sprawy w postępowaniu upominawczym, a wniesiona zostanie opłata w wysokości 1/4 opłaty stosunkowej (którą również wprowadzić ma nowelizacja).

W opinii wskazano, że w takim przypadku sąd będzie mógł postąpić na kilka sposobów. Po pierwsze będzie mógł wezwać powoda do uiszczenia opłaty, a jeżeli ten nie zrobi tego w określonym terminie, rozpozna sprawę, orzekając o obowiązku uiszczenia opłaty w orzeczeniu kończącym (art. 130³ k.p.c).

Drugi wariant to taki, że przewodniczący wezwie powoda do uiszczenia brakującej opłaty od pozwu pod rygorem jego zwrotu (art. 130 § 1 k.p.c.).Te niejasności mogą być problematyczne dla profesjonalnych pełnomocników, których sąd nie wzywa do uiszczenia brakującej opłaty. Z tego powodu w opinii zasugerowano wyłączenie możliwości skierowania z urzędu sprawy do postępowania upominawczego, jeżeli pozew został sporządzony przez radcę, adwokata lub radcę Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.

"Zaproponowane rozwiązanie uzasadnić należy tym, że profesjonalny pełnomocnik powinien - mając na uwadze należyte wykonywanie zastępstwa prawnego z punktu widzenia interesu jego mocodawcy - ustalić czy sprawa nadaje się do zakończenia w postępowaniu upominawczym, czy też spodziewając się sprzeciwu od pozwanego (np. z uwagi na stanowisko pozasądowe) szybsze rozstrzygnięcie nastąpi w zwykłym postępowaniu rozpoznawczym" - pisze KIRP w piśmie z uwagami do projektu.