Prezydent podpisał zmiany dot. wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu

Prezydent podpisał nowelizację kodeksu postępowania cywilnego, która precyzuje przepisy dotyczące zażalenia na postanowienie sądu dotyczące zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, przysługujących pełnomocnikowi z urzędu.

 

Ustawa dostosuje przepisy do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2012 r. (sygn. akt SK 20/11). Orzeczenie dotyczy art. 394 § 1 pkt 9 k.p.c. Przepis w zakwestionowanym brzmieniu przewidywał, że zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na postanowienie sądu drugiej instancji co do kosztów procesu, które nie były przedmiotem rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji. Przepis ten nie gwarantował jednak możliwości poddania weryfikacji orzeczenia w przedmiocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej przyznanej stronie (uczestnikowi) postępowania z urzędu, gdyż koszty tego rodzaju nie należą do kosztów procesu w rozumieniu przytoczonej normy prawnej.

TK orzekł, że zwrot kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu jest jednym z elementów wynagrodzenia za usługi wykonywane przez radcę prawnego i powinien podlegać ochronie właściwej dla praw majątkowych. Jako że pełnomocnik jest podmiotem, który ma interes prawny w dochodzeniu swoich roszczeń z tego tytułu od Skarbu Państwa, powinien mieć - zdaniem Trybunału - prawo do ich dochodzenia w dwuinstancyjnym postępowaniu sądowym.

Nowelizacja przygotowana przez Senat zmienia treść art. 394 § 1 pkt 9 i art. 394[2] § 1 k.p.c., dodając do wymienionych w nich spraw także zażalenie na zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Oznacza to - biorąc pod uwagę nowelizację k.p.c., która weszła w życie rok temu - że zażalenia od postanowień sądu pierwszej i drugiej instancji w tym zakresie rozpozna sąd drugiej instancji (w tym drugim przypadku w innym składzie - w ramach instancji poziomej).