Chodzi o art. 434 par. 1 Kodeks postępowania karnego. Wynika z niego, że jeśli sąd I instancji w opisie przestępstwa, które przypisał oskarżonemu, pominie jedno z ustawowych znamion tegoż czynu, to sąd II instancji nie może poprawić opisu czynu na niekorzyść oskarżonego. A jeśli opis czynu nie wypełnia przestępstwa, to oskarżonego trzeba uniewinnić.
RPO zwrócił się do ministra sprawiedliwości, by rozważył zainicjowanie zmiany przepisów.
Cena promocyjna: 20.61 zł
|Cena regularna: 22.9 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Jedno pominięcie prowadzi do uniewinnienia
Rzecznik wyjaśnia, że jeśli pokrzywdzony, lub też prokurator nie zarzuci w apelacji sądowi I instancji, że pominął jedno ze znamion przestępstwa w opisie czynu sprawcy, to sąd apelacyjny będzie musiał wydać wyrok uniewinniający. - Załóżmy, że zostałeś pobity na ulicy i okradziony (zabrano ci portfel). To jest rozbój. Jeśli jednak sąd w I instancji wymierzy karę za rozbój, ale w opisie sytuacji pominie sprawę portfela – skupiając się na pobiciu, utrzymanie tej kary zależy tylko od tego, co zostanie napisane w apelacji. Jeśli złożysz apelację, w której nie będzie mowy o złym opisie czynu, to sąd II instancji będzie musiał sprawcę uniewinnić - i to mimo zgromadzenia wszystkich dowodów jego winy - wyjaśnia.
Czytaj: Psycholog: wymiar sprawiedliwości powinien wspierać ofiary przestępstw>>
Nie ma wystarczającej ochrony praw
W ocenie Adama Bodnara, taki kształt przepisów nie zapewnia w wystarczającym stopniu praw pokrzywdzonego. Jak dodaje, sąd odwoławczy, badając obrazę przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, winien brać pod uwagę rzeczywiście dokonany czyn przypisany sprawcy, nie zaś jedynie sformułowany w tymże wyroku opis czynu.
Czytaj w LEX: Zmiany w uzasadnianiu orzeczeń sądów karnych >
Rzecznik przyłączył się też do postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie pytania prawnego Sądu Okręgowego w Szczecinie (sygn. akt P 15/19) w takiej sprawie. W swoim stanowisku podniósł, że art. 434 par. l Kpk jest niezgodny z Konstytucją.
Czytaj w LEX: Najważniejsze zmiany dużej nowelizacji procedury karnej z 2019 r. >
- Problem podniesiony w pytaniu prawnym wymaga podjęcia inicjatywy ustawodawczej. Zasygnalizowany problem budzi istotne wątpliwości co do zasadności utrzymywania w mocy obecnych rozwiązań. Zarazem problem ten można rozwiązać bez konieczności oczekiwania na orzeczenie TK - na drodze legislacyjnej - dodaje.
Zobacz procedury w LEX:
Dyrektywy orzekania na niekorzyść oskarżonego w postępowaniu odwoławczym >
Dyrektywy orzekania na korzyść oskarżonego w postępowaniu odwoławczym >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
